2023-02-21 06:51:36 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
[विवि] ११९
तदर्थकथनम्
● सर्वलक्षणसङ्ग्रहः *
रवाक्येनार्थकथनम् २ तत्समानार्थकपदान्तरेण
विवर्तः- पूर्वावस्थानपायेऽवस्थान्तरापत्तिः १ पूर्वरूपा परित्यागे-
न ( रूपान्तरप्रदर्शक: २) [ सत्यनानाकारप्रतिभास इति प्र० ३उपा-
दानविषमसत्ताकत्वे सत्यन्यथाभावः। परिणामवारणाय सत्यन्तं
विवर्तवादः - अधिष्ठान
स्वरूपमपरित्यज्य दोषवश द्रूपान्तरेण
( प्रतीतस्य) कथनम् ॥ २७२३ ॥
विवादः - विरुद्धो वादः १ पक्षप्रतिपक्षपरिग्रहेण वदन [ संयोग
विवाहः - विशिष्टं वहनम् १ भार्यात्वसंपादककर्म २सहधर्मचारिणी-
विविदिषा-वेदनेच्छा १ सद्यः स्वतत्त्वसाक्षात्कारकरणेंकपराय-
णत्वं जनयत्स्वचित्तवृत्तिः । मुमुक्षोरष्टाङ्गयोगकतत्परत्वं जनय-
न्त्यां वृत्तौ व्यभिचारवारणाय सद्य इति पदम्, साक्षात्कार-
तदिच्छयोः क्रमाद्बोधयितुं स्वपदद्वयम् अद्वैतब्रह्मतरवस्तुत्र-
त्यक्षहेतुतादृग्वृत्तावतिव्यायभावार्थं तत्त्वेति, साक्षात्कारस्थले
ज्ञानेत्युक्तौ परोक्षज्ञानकारणनिरुक्तवृत्तावतिप्रसङ्गस्तद्द्वारणाय
साक्षात्कारेति, तथा करणस्थले हेतुपदनिवेशे कमणां शा-
न्त्यादीनामपि बहिरङ्गान्तरङ्गहेतुत्वेन तादृक्स्थले व्यभिचार-
परिहारार्थं करणेति, एकपदं लौकिकव्यापारान्तरव्युदासाय,
परायणपदं वैदिककर्मरत्यभावार्थम्, जनयदिति प्रतिबन्ध-
राहित्यार्थम् चित्तेति पराभिमतात्मधर्मेच्छाव्यावृत्त्यर्थम् ।
विविदिषासंन्यासः - विवेकादिसाधन सम्पन्न तत्त्वज्ञानमु-
द्दिश्य क्रियमाणः संन्यासः ॥ २७२४ ॥
तदर्थकथनम्
● सर्वलक्षणसङ्ग्रहः *
रवाक्येनार्थकथनम् २ तत्समानार्थकपदान्तरेण
विवर्तः- पूर्वावस्थानपायेऽवस्थान्तरापत्तिः १ पूर्वरूपा परित्यागे-
न ( रूपान्तरप्रदर्शक: २) [ सत्यनानाकारप्रतिभास इति प्र० ३उपा-
दानविषमसत्ताकत्वे सत्यन्यथाभावः। परिणामवारणाय सत्यन्तं
विवर्तवादः - अधिष्ठान
स्वरूपमपरित्यज्य दोषवश द्रूपान्तरेण
( प्रतीतस्य) कथनम् ॥ २७२३ ॥
विवादः - विरुद्धो वादः १ पक्षप्रतिपक्षपरिग्रहेण वदन [ संयोग
विवाहः - विशिष्टं वहनम् १ भार्यात्वसंपादककर्म २सहधर्मचारिणी-
विविदिषा-वेदनेच्छा १ सद्यः स्वतत्त्वसाक्षात्कारकरणेंकपराय-
णत्वं जनयत्स्वचित्तवृत्तिः । मुमुक्षोरष्टाङ्गयोगकतत्परत्वं जनय-
न्त्यां वृत्तौ व्यभिचारवारणाय सद्य इति पदम्, साक्षात्कार-
तदिच्छयोः क्रमाद्बोधयितुं स्वपदद्वयम् अद्वैतब्रह्मतरवस्तुत्र-
त्यक्षहेतुतादृग्वृत्तावतिव्यायभावार्थं तत्त्वेति, साक्षात्कारस्थले
ज्ञानेत्युक्तौ परोक्षज्ञानकारणनिरुक्तवृत्तावतिप्रसङ्गस्तद्द्वारणाय
साक्षात्कारेति, तथा करणस्थले हेतुपदनिवेशे कमणां शा-
न्त्यादीनामपि बहिरङ्गान्तरङ्गहेतुत्वेन तादृक्स्थले व्यभिचार-
परिहारार्थं करणेति, एकपदं लौकिकव्यापारान्तरव्युदासाय,
परायणपदं वैदिककर्मरत्यभावार्थम्, जनयदिति प्रतिबन्ध-
राहित्यार्थम् चित्तेति पराभिमतात्मधर्मेच्छाव्यावृत्त्यर्थम् ।
विविदिषासंन्यासः - विवेकादिसाधन सम्पन्न तत्त्वज्ञानमु-
द्दिश्य क्रियमाणः संन्यासः ॥ २७२४ ॥