2023-09-04 10:57:15 by jayusudindra
This page has been fully proofread once and needs a second look.
ततश्च गगनगङ्गापुण्डरीकगलन्मरन्दधारासार इव हरिहयोद्यानवि-
हरदैरावतगण्डमण्डलकषणच्युतहरिचन्दनतरुचूर्ण इव मित्रीभवन्नारदे
तृणीकृतपारदे जगद्धवलीकरणविशारदे निन्दितक्षीरे त्रासितजारे शुभ्री-
कृतनिखिलकान्तारे सचकितपरकीयाभिसारे संघितकुपितवनितासंसारे
विरहिजनदूरे कृतसकलजीवलोकानन्दविस्तारे स्तोकितचकोर
कक्षुधि
चक्रवाककामकेलिरुधि वर्धितस्वाधीनपतिकाकामयुधि कुमुदभिदि धर्म-
नुदि उन्निद्रशम्बरशिरश्छिदि पथिकहृद्रोगे वर्धितरागे विकचाविकच-
भावानुमीयमानेन्दीवरपुण्डरीकविभागे पञ्चमस्वरविज्ञातपिकबकविवेके
पारावारानन्दपरिपाके चुलुकिततमसि चालितयुवमनसि स्फूर्जच्चन्द्रमसि
प्रवृद्धकोकिलागीते वज्रीभवन्मन्दवाते मुकुलितवारिजजाते संभोगशृङ्गारा-
नुकूलसुरपारिजाते जाते विमलचन्द्रिकाप्रसारे उदितभूयिष्ठं पूरितसंयुक्त
युवजनताभीष्टं भूषितपुरुहूतकाष्ठं संध्यासमयतापसलोकविस्मृतस्फटिकम-
णिमालाभ्रमदपरिमललोभनिश्चलनीरावनिलीनचञ्चरीककुलालंकृतसुवर्ण-
मुखरीकैरवं द्रवीभवन्निजशिलाजालदुर्लङ्घ्यकुल्यारचनाविघ्नितनवाभिसा-
रिकामनोरथपरम्परारम्भम् अत्युच्चमाकन्दतरुशिखरगतकोकाङ्गनागलदश्रु-
बिन्दुसंदोहाकालवर्षागमभ्रमतोषितपोतचातकचक्रवालं चन्द्रमालोक्य
गोभिः परिष्कृतं भाति सश्रीकं चाब्जमण्डलम् ।
इति मदुक्तिमाकर्ण्य किंचिद्धसन्त्याः
नो चेत्तत्र कुतस्तिष्ठेत्सारङ्गः प्रणयाकुलः ॥ ३६ ॥
मन्दः, जातिपुष्पाभाव इति कविसमयः । चन्द्रोदये कोकानामनुत्सवः कैरवस्य
च विकास इति च । पलाशी वृक्षः । पक्षे मारुतजातो हनूमान् । सुमनसो देवाः ।
पलाशिनो राक्षसाः । कुमुदः कपिभेदः । 'भिन्नो दारितसंगतौ' इति । 'कुमुदं
कैरवे रक्तपद्मे स्त्री कुम्भिकौषधौ । गम्भार्यां पुंसि दि<flag></flag>गे नागे शाखामृगान्तरे ॥'
इति सुधा ॥ ३५ ॥ गोभिः परिष्कृतमिति । जलैः । पद्मकदम्बम् । भृङ्ग
इति च । किरणैः । चन्द्रबिम्बम् । कुरङ्गः इति तत्त्वार्थ: । 'स्यान्मण्डलं द्वादश-
हरदैरावतगण्डमण्डलकषणच्युतहरिचन्दनतरुचूर्ण इव मित्रीभवन्नारदे
तृणीकृतपारदे जगद्धवलीकरणविशारदे निन्दितक्षीरे त्रासितजारे शुभ्री-
कृतनिखिलकान्तारे सचकितपरकीयाभिसारे संघितकुपितवनितासंसारे
विरहिजनदूरे कृतसकलजीवलोकानन्दविस्तारे स्तोकितचकोर
कक्षुधि
चक्रवाककामकेलिरुधि वर्धितस्वाधीनपतिकाकामयुधि कुमुदभिदि धर्म-
नुदि उन्निद्रशम्बरशिरश्छिदि पथिकहृद्रोगे वर्धितरागे विकचाविकच-
भावानुमीयमानेन्दीवरपुण्डरीकविभागे पञ्चमस्वरविज्ञातपिकबकविवेके
पारावारानन्दपरिपाके चुलुकिततमसि चालितयुवमनसि स्फूर्जच्चन्द्रमसि
प्रवृद्धकोकिलागीते वज्रीभवन्मन्दवाते मुकुलितवारिजजाते संभोगशृङ्गारा-
नुकूलसुरपारिजाते जाते विमलचन्द्रिकाप्रसारे उदितभूयिष्ठं पूरितसंयुक्त
युवजनताभीष्टं भूषितपुरुहूतकाष्ठं संध्यासमयतापसलोकविस्मृतस्फटिकम-
णिमालाभ्रमदपरिमललोभनिश्चलनीरावनिलीनचञ्चरीककुलालंकृतसुवर्ण-
मुखरीकैरवं द्रवीभवन्निजशिलाजालदुर्लङ्घ्यकुल्यारचनाविघ्नितनवाभिसा-
रिकामनोरथपरम्परारम्भम् अत्युच्चमाकन्दतरुशिखरगतकोकाङ्गनागलदश्रु-
बिन्दुसंदोहाकालवर्षागमभ्रमतोषितपोतचातकचक्रवालं चन्द्रमालोक्य
गोभिः परिष्कृतं भाति सश्रीकं चाब्जमण्डलम् ।
इति मदुक्तिमाकर्ण्य किंचिद्धसन्त्याः
नो चेत्तत्र कुतस्तिष्ठेत्सारङ्गः प्रणयाकुलः ॥ ३६ ॥
मन्दः, जातिपुष्पाभाव इति कविसमयः । चन्द्रोदये कोकानामनुत्सवः कैरवस्य
च विकास इति च । पलाशी वृक्षः । पक्षे मारुतजातो हनूमान् । सुमनसो देवाः ।
पलाशिनो राक्षसाः । कुमुदः कपिभेदः । 'भिन्नो दारितसंगतौ' इति । 'कुमुदं
कैरवे रक्तपद्मे स्त्री कुम्भिकौषधौ । गम्भार्यां पुंसि दि<flag></flag>गे नागे शाखामृगान्तरे ॥'
इति सुधा ॥ ३५ ॥ गोभिः परिष्कृतमिति । जलैः । पद्मकदम्बम् । भृङ्ग
इति च । किरणैः । चन्द्रबिम्बम् । कुरङ्गः इति तत्त्वार्थ: । 'स्यान्मण्डलं द्वादश-