सोमनाथशतकम् /34
This page has not been fully proofread.
॥ सोमनाथशतकम् ॥
नानाकारैरसारैर्विषय तृणचयैश्चान्वितो यत्तदेनं
शंभो भो मारदाहिन् पुरमथन गुरो त्वं दहेरमिमृर्तिः ॥ ८६ ॥
आम्यन् दीनं रुवन् नृभ्रमर भववने लेक्षि किं भिक्षयाल्प
२पक्षादक्षो रसं दुर्विषयकुसुमजं कालसंज्ञानिलार्त: ।
गत्वा त्वानन्दवत्यां(न्यां) ३ पिब शिवमुकुटाम्भोजजातं प्रभूतं
गङ्गाम्भोमध्वरुद्धभ्रमणकृतततक्कान्तिशान्त्येकहेतुम् ४ ॥ ८७ ॥
योगाद्भोगाच्च जातां क्षणमपि सुखितां यो न यातोऽर्थतातो
माता भ्राताप्ययासीद्यदुरुधनगुणैर्नैव पोषं च तोषम् ।
सारासारार्थचिन्ताशिथिलितममताकण्ठनाहं तदाहं
मा (या) यां मायान्तकारित्रिपुरहरपुरीं सत्पुरीणां धुरीणाम् ॥ ८८ ॥
१०५
यातस्तातस्त्वकृत्वा मम हितमहितास्तावदेते समस्ताः
कामास्तान् कस्त्वदन्योऽस्तमधिगमयितुं वस्तुतः शक्त आस्ते ।
'दृङ्न्यस्त्या ९ कामशास्तस्त्वम नुपमदय स्तुत्य पूतप्रशस्ते
सच्छास्त्रोपास्तिवस्तू॰॰पदिश किमपि मन्मस्तकन्यस्तहस्तः ॥ ८९ ॥
११अस्यामानंवदान्या (नन्दवन्या) मतुलफलभरैः सद्विजालीपरीतैः
रम्यायां हर्म्यवृक्षैर्मृदुलसुर नदी स्नातवातानुयातैः ।
१०
हे नरभ्रमर इति संबुद्धिः ।
वलम्बी । ३. आनन्दवन्यां काश्याम् ।
बहला क्लान्ति:, तच्छान्त्येकहेतुः, तम् ।
२. पक्षयोरदक्षः । नरपक्षे असमर्थमता.
४. अरुद्धम् अविरतं भ्रमणं तत्कृता तता
अर्थरूपः पिता । ६. कण्ठनाहः कण्ठपाशः । ७. काशीम् ।
८. दृङ्-यस्त्या दृष्टिन्या सेन । ९. कामशास्त इत्यारभ्य शिवसम्बोधनानि ।
१० उपास्तिवस्तु उपासनाविषयम् ।
११. आनन्दवयां काभ्याम् । फलानि वृक्षजानि, ऐहिकामुष्मिकाणि । द्विजाः
पक्षिणी ब्राह्मणाच ।
14
नानाकारैरसारैर्विषय तृणचयैश्चान्वितो यत्तदेनं
शंभो भो मारदाहिन् पुरमथन गुरो त्वं दहेरमिमृर्तिः ॥ ८६ ॥
आम्यन् दीनं रुवन् नृभ्रमर भववने लेक्षि किं भिक्षयाल्प
२पक्षादक्षो रसं दुर्विषयकुसुमजं कालसंज्ञानिलार्त: ।
गत्वा त्वानन्दवत्यां(न्यां) ३ पिब शिवमुकुटाम्भोजजातं प्रभूतं
गङ्गाम्भोमध्वरुद्धभ्रमणकृतततक्कान्तिशान्त्येकहेतुम् ४ ॥ ८७ ॥
योगाद्भोगाच्च जातां क्षणमपि सुखितां यो न यातोऽर्थतातो
माता भ्राताप्ययासीद्यदुरुधनगुणैर्नैव पोषं च तोषम् ।
सारासारार्थचिन्ताशिथिलितममताकण्ठनाहं तदाहं
मा (या) यां मायान्तकारित्रिपुरहरपुरीं सत्पुरीणां धुरीणाम् ॥ ८८ ॥
१०५
यातस्तातस्त्वकृत्वा मम हितमहितास्तावदेते समस्ताः
कामास्तान् कस्त्वदन्योऽस्तमधिगमयितुं वस्तुतः शक्त आस्ते ।
'दृङ्न्यस्त्या ९ कामशास्तस्त्वम नुपमदय स्तुत्य पूतप्रशस्ते
सच्छास्त्रोपास्तिवस्तू॰॰पदिश किमपि मन्मस्तकन्यस्तहस्तः ॥ ८९ ॥
११अस्यामानंवदान्या (नन्दवन्या) मतुलफलभरैः सद्विजालीपरीतैः
रम्यायां हर्म्यवृक्षैर्मृदुलसुर नदी स्नातवातानुयातैः ।
१०
हे नरभ्रमर इति संबुद्धिः ।
वलम्बी । ३. आनन्दवन्यां काश्याम् ।
बहला क्लान्ति:, तच्छान्त्येकहेतुः, तम् ।
२. पक्षयोरदक्षः । नरपक्षे असमर्थमता.
४. अरुद्धम् अविरतं भ्रमणं तत्कृता तता
अर्थरूपः पिता । ६. कण्ठनाहः कण्ठपाशः । ७. काशीम् ।
८. दृङ्-यस्त्या दृष्टिन्या सेन । ९. कामशास्त इत्यारभ्य शिवसम्बोधनानि ।
१० उपास्तिवस्तु उपासनाविषयम् ।
११. आनन्दवयां काभ्याम् । फलानि वृक्षजानि, ऐहिकामुष्मिकाणि । द्विजाः
पक्षिणी ब्राह्मणाच ।
14