सोमनाथशतकम् /25

९६
 
॥ मलयमारुतः ॥
 

 
भीतामेतां कृतान्ता १दवसि (न) जनतामानतां सर्ववेत्तां (त्ता)

त्वं चेत्तन्मुञ्च मुञ्च त्रिजगति गदितं नामजातं स्वकीयम् ।

भूतेशो विश्वनाथस्त्रिपुरहरशरः श्रीमहादेव ईशः

स्थाणुर्मृत्योर्विजेता गरभुगथ शिवः शङ्करः शम्भुरेतत् ॥ ५३ ॥

 
२ सोमः कामोऽभिलाषो मम च समतमाश्चित्त (ज)त्वाद्रतेर्वा

योग्यत्वात्त्वद्गतत्वाद्व हुतर सुमनः संमतत्वात्सतोत्थं ( समोऽहम् ?) ।

सख्यं द्वेषोऽप्युपेक्षा यदिह भवतु तत्ते महेश प्रभुत्वात्

दृग्वैषम्यादपि त्रीक्षणश्३मपि तु न किं शङ्करः शं करोषि ॥ ५४ ॥
 
मा
 
४म्लानेनेत (न)स्य गेहे स्थितमधिकवसोः पर्वकाले मयोच्चै-

रभ्यस्तं भ्राम्यता च प्रसरणमहह प्रत्यनन्तं करस्य ।
 

दत्तांशेनाऽमराणां भजनमधिकृतं नामतः कर्मतश्च

प्राप्तं सोमत्वमित्थं तदपि मदुदयो देव राजाशया न ॥ ५५ ॥

 
इति प्रथमपञ्चाशिका ।॥
 

 
१. अवसि न, न रक्षसि । आनतां त्वामुद्दिश्य प्रणताम् । त्वं सर्ववेत्ता न
रक्षसि चेत् उपरि निर्दिश्यमाननं दीनावनार्थकं सर्वं ते नाम मुञ्च ।
 

२. सोमश्चन्द्रः, ग्रन्थकृञ्च । एतत्त्रयं शिवग्रन्थकृतोस्समतमम् । चित्तजत्वात्,
सोमस्य, 'चन्द्रमा मनसीसो जातः' इति ऋचः । रतेर्वा योग्यत्वादित्ययं काम इत्यनेन
अन्वेति । स्वद्गतत्वादिति अमिलाष इत्यमुं परामृशति । शिव विषयका मिलाषस्य
भक्तानां सत्त्वात् । ग्रन्थकृद्विषये सोम इति नाम; कामाभिलाषौ च
स्वरसतः स्तः । अन्यच्च ग्रन्थकृत् शिवेन स्वसमस्वमाह बहुतर इति । सुमनसो देवाः,
 
स्वरसतः स्तः ।
पण्डिताश्च ।
 

३. ईक्षणत्रयवत्वा @ त् दृष्टिप्रकारत्रयं सख्यं, द्वेषः, उपेक्षा वा भगवत उपपद्यते ।

४. अत्र ग्रन्थकृतः नामतः सोमत्वात्, स्वस्य च चन्द्रस्य च श्लेषद्वारा
साम्यं व्यतिरेकश्च वर्ण्य @ ते । मा । म्लानेन, कलाक्षीणेन दुर्गतेन । इनस्य सूर्यस्य प्रभोश्च ।
अधिकवसोः प्रभूतकिरणस्य तथाविधवित्तस्य च । भ्रान्तिरुभयस्य समाना । करस्य
प्रसरणं किरणविस्तार :, याच्जया हस्तप्रसरणं च । अनन्तं प्रति, आकाशे; अन्यत्र
अनन्तान् जनान्प्रति । चन्द्रः कलाभिः अमराणां पोषणं करोति, कवि: भक्तस्सन्
तत्तत्समर्प्य देवानां भजनं करोति । एतावतापि हे देव ! शम्भो मदुदयो राजाशया
न । राजा चन्द्रः प्रभुश्च ।