2023-06-22 12:07:47 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
27
सिद्धान्त बिन्दु
because it is sublated by the şruti and reasoning
(which are the means of valid knowing).
" "
, (
५०. तथा च श्रुतयः ' योयं विज्ञानमयः प्राणेषु हृद्यन्तर्जोतिः पुरुषः अय-
मात्मा ब्रह्म ' सत्यं ज्ञानमनन्तं ब्रह्म' 'विज्ञानमानन्दं ब्रह्म ' 'य आत्मा
अपहतपाप्मा' 'यत्साक्षादपरीक्षात् ब्रह्म ' 'य आत्मा सर्वान्तर: ' " योऽश-
नायापिपासे शोकं मोहं जरां मृत्युमत्येति ' स यत्तत्र किंचित्पश्यत्यनन्वा
गतस्तेन भवति असङ्गो ह्ययं पुरुषः' इत्यद्या अर्तृभोक्तपरमानन्दब्रम्हरूपता-
मात्मनो दर्शयन्ति ।
"
८८
50. Thus the srutis : "This person or spirit which
has knowledge for its essence, the light within the
heart." (B.U. iii, 4, 7 ) "This Self is the Infinite "
(B.U. ii, 5,19). " The Infinite is truth, knowledge,
endless " (T.U. ii, 1, 1 ) : "The Self which is free from
sin " (Ch. U. viii, 7, 2 ). " That which is direct and
immediate is the Infinite. That which is the Self
that is inside all ( else ) " (B.U. iii, 4, 1). " Which
goes beyond hunger and thrist, grief, fear and death "
(B.U. iii, 5,1) ; " Whatever he may see there, He is
not followed by it. This person is unattached"
(B.U. iv, 1,15) ; and the like show that the Self is
neither doer nor enjoyer and is essentially the
Supreme Bliss, the Infinite.
५१. युक्तयश्च — विकारिण: परिच्छिन्नत्वेन अनात्मत्वापत्तेः । स्वेनैव स्वस्
ग्रहणे कर्तृकर्मविरोधात् हग्दृश्यसम्बन्धानुपपत्तेः । भेदेनाभेदेन वा धर्मधर्मि-
भावानुपपत्तेश्च । ज्ञानानित्यत्वपक्षे तत्तद्वयक्तिभेदध्वंसप्रागभावसमवायज्ञा-
नत्वजात्याद्यभ्युपगमे गौरवात् एकत्वाभ्युपगमे च अतिलाववात् । घटज्ञानं
पटज्ञानमित्युपाधिभेदपुरस्कारेणैव ज्ञानभेदप्रतीतेः । वस्तुतस्तु ज्ञानं ज्ञान
मिन्येकस्वरूपावगमात् । तदुत्पत्तिविनाशप्रतीत्योश्च अवश्यकल्प्यविषय-
संबन्ध विषयतयाप्युपपत्तेः ।
51. Reasoning is : Anything that is subject to change,
being limited, has to be non-self. Because of the
contradiction in one being both the subject and the
सिद्धान्त बिन्दु
because it is sublated by the şruti and reasoning
(which are the means of valid knowing).
" "
, (
५०. तथा च श्रुतयः ' योयं विज्ञानमयः प्राणेषु हृद्यन्तर्जोतिः पुरुषः अय-
मात्मा ब्रह्म ' सत्यं ज्ञानमनन्तं ब्रह्म' 'विज्ञानमानन्दं ब्रह्म ' 'य आत्मा
अपहतपाप्मा' 'यत्साक्षादपरीक्षात् ब्रह्म ' 'य आत्मा सर्वान्तर: ' " योऽश-
नायापिपासे शोकं मोहं जरां मृत्युमत्येति ' स यत्तत्र किंचित्पश्यत्यनन्वा
गतस्तेन भवति असङ्गो ह्ययं पुरुषः' इत्यद्या अर्तृभोक्तपरमानन्दब्रम्हरूपता-
मात्मनो दर्शयन्ति ।
"
८८
50. Thus the srutis : "This person or spirit which
has knowledge for its essence, the light within the
heart." (B.U. iii, 4, 7 ) "This Self is the Infinite "
(B.U. ii, 5,19). " The Infinite is truth, knowledge,
endless " (T.U. ii, 1, 1 ) : "The Self which is free from
sin " (Ch. U. viii, 7, 2 ). " That which is direct and
immediate is the Infinite. That which is the Self
that is inside all ( else ) " (B.U. iii, 4, 1). " Which
goes beyond hunger and thrist, grief, fear and death "
(B.U. iii, 5,1) ; " Whatever he may see there, He is
not followed by it. This person is unattached"
(B.U. iv, 1,15) ; and the like show that the Self is
neither doer nor enjoyer and is essentially the
Supreme Bliss, the Infinite.
५१. युक्तयश्च — विकारिण: परिच्छिन्नत्वेन अनात्मत्वापत्तेः । स्वेनैव स्वस्
ग्रहणे कर्तृकर्मविरोधात् हग्दृश्यसम्बन्धानुपपत्तेः । भेदेनाभेदेन वा धर्मधर्मि-
भावानुपपत्तेश्च । ज्ञानानित्यत्वपक्षे तत्तद्वयक्तिभेदध्वंसप्रागभावसमवायज्ञा-
नत्वजात्याद्यभ्युपगमे गौरवात् एकत्वाभ्युपगमे च अतिलाववात् । घटज्ञानं
पटज्ञानमित्युपाधिभेदपुरस्कारेणैव ज्ञानभेदप्रतीतेः । वस्तुतस्तु ज्ञानं ज्ञान
मिन्येकस्वरूपावगमात् । तदुत्पत्तिविनाशप्रतीत्योश्च अवश्यकल्प्यविषय-
संबन्ध विषयतयाप्युपपत्तेः ।
51. Reasoning is : Anything that is subject to change,
being limited, has to be non-self. Because of the
contradiction in one being both the subject and the