siddhantabindu /129
This page has not been fully proofread.
सिद्धान्तबिन्दु
91
even accepting
Brahman-consciousness as the locus of
illusion would not be objectionable. But the unique-
ness of the dream superimposition for each individual
soul is due to the uniqueness of the impressions in the
mind.
१६५. मनोवच्छिन्नं ब्रम्हचैतन्यमेवाधिष्ठानम् । एतस्मिन्त्रापि पक्षे अव-
स्थाज्ञानस्यावरकत्वानीकारान काऽप्यनुपपत्तिः । अत एव शास्त्रेषु क्वचित्क्वचित्
तथा व्यपदेशः ।
165. Or Brahman-consciousness delimited by the
mind can be considered as the locus. In this view
the ignorance of that state alone is accepted as the
covering ; therefore, there is no unreasonableness.
That is why it is so described in some places in the
disciplines.
१६६. ननु मनोवच्छिन्नचैतन्यस्याधिष्ठानत्वे अहं गज इत्याद्यहवारसामानाधि-
करण्येन गजप्रतीतिरस्यात्, इदं रजतमिति शुक्तिसामानाधिकरण्येन रजत-
प्रतीतिवत्, न त्वयं गज इति । ब्रम्हचैतन्यस्याधिष्ठानत्वपक्षेत्रपि गज
इत्याकारैव प्रतीतिस्स्यान त्वयं गज इति । तत्रापीदवारस्पदीभूतबाह्यार्था-
भावस्य समानत्वादिति चेन ।
166. Objection : If consciousness limited by the mind
is taken as the locus, the (dream ) idea of an elephant
should arise as, 'I am an elephant', having a common
basis with the 'I' concept or the ego, even as the idea
of silver arises as 'This is silver', having a common
basis with shell. And not as • This is an elephant'.
Because the absence of the outer object which is the
contentof the 'this' idea is common (as the basis) to
both cases.
१६७. आद्ये पक्षे अहङ्कारस्य शुक्तिवदधिष्ठानानवच्छेदकत्वात् शुक्ती रज-
तभितिवदहं गज इति न भ्रमाकारप्रसङ्गः । अहमिति ज्ञानस्येयं शुक्तिरिति
ज्ञानस्येव भ्रमविरोधित्वात् । इदमंशस्य च भ्रमविरोधिन एव तत्र भानाभ्यु -
91
even accepting
Brahman-consciousness as the locus of
illusion would not be objectionable. But the unique-
ness of the dream superimposition for each individual
soul is due to the uniqueness of the impressions in the
mind.
१६५. मनोवच्छिन्नं ब्रम्हचैतन्यमेवाधिष्ठानम् । एतस्मिन्त्रापि पक्षे अव-
स्थाज्ञानस्यावरकत्वानीकारान काऽप्यनुपपत्तिः । अत एव शास्त्रेषु क्वचित्क्वचित्
तथा व्यपदेशः ।
165. Or Brahman-consciousness delimited by the
mind can be considered as the locus. In this view
the ignorance of that state alone is accepted as the
covering ; therefore, there is no unreasonableness.
That is why it is so described in some places in the
disciplines.
१६६. ननु मनोवच्छिन्नचैतन्यस्याधिष्ठानत्वे अहं गज इत्याद्यहवारसामानाधि-
करण्येन गजप्रतीतिरस्यात्, इदं रजतमिति शुक्तिसामानाधिकरण्येन रजत-
प्रतीतिवत्, न त्वयं गज इति । ब्रम्हचैतन्यस्याधिष्ठानत्वपक्षेत्रपि गज
इत्याकारैव प्रतीतिस्स्यान त्वयं गज इति । तत्रापीदवारस्पदीभूतबाह्यार्था-
भावस्य समानत्वादिति चेन ।
166. Objection : If consciousness limited by the mind
is taken as the locus, the (dream ) idea of an elephant
should arise as, 'I am an elephant', having a common
basis with the 'I' concept or the ego, even as the idea
of silver arises as 'This is silver', having a common
basis with shell. And not as • This is an elephant'.
Because the absence of the outer object which is the
contentof the 'this' idea is common (as the basis) to
both cases.
१६७. आद्ये पक्षे अहङ्कारस्य शुक्तिवदधिष्ठानानवच्छेदकत्वात् शुक्ती रज-
तभितिवदहं गज इति न भ्रमाकारप्रसङ्गः । अहमिति ज्ञानस्येयं शुक्तिरिति
ज्ञानस्येव भ्रमविरोधित्वात् । इदमंशस्य च भ्रमविरोधिन एव तत्र भानाभ्यु -