siddhantabindu /111
This page has not been fully proofread.
सिद्धान्तबिन्दु
अविद्यात्मकत्वात्त्रयाणां तुरीयः
तदेकोऽवशिष्टः शिवः केवलोऽहम् ॥ ८ ॥
८॥
78
136. But, because the Self being self-luminous con-
sciousness is always shining, how can there be any
distinctions between the state of waking, dreaming
and deep sleep? It is not proper to say that such
distinction is only illusory, because, in that case, every-
thing would be a dream. The answer to this objection
is that though, properly by their characteristics, all
three states are dream only, there can be apparent
distinctions caused by ignorance because it is neither
existent nor nonexistent. In reality there is no distin-
ction. The Acārya tells us thus :
There is no waking state for me, nor dream, nor sleep,
Not the viswa, not taijasa, not the prājna,
Because all these are essentially ignorance,
I am the fourth, with reference to these three ;
I am the one, the residue, Siva, the absolute.
१३७ अत्र लयक्रमेण पौर्वापर्यव्यपदेशः ।
137. Here the order of mentioning is the order in which
they are absorbed.
8
१३८. तया हि : अस्मिन्मते पदर्थो द्विविधः, दृक् दृश्यं च, अन्येषां वादिपरि
कल्पितानां पदार्थानामत्रैवान्तर्भावात् । तत्र दृक्पदार्थ आत्मा पारमार्थिक
एकः सर्वदैकरूपोप्यौपाधिकभेदेन त्रिविधः ईश्वरो जीव: साक्षी चेति । तत्र.
कारणीभूताज्ञानोपाधिरीश्वरः,
अन्तःकरणतत्संस्करावच्छिन्नाज्ञानोपहितो
जीवः । प्रपञ्चितं चैतदधस्तात् । अविद्या प्रतिबिम्बेश्वरपक्षे बिम्बचैतन्यं
साक्षी । बिम्बेश्वरपक्षे तु बिम्बप्रतिबिम्बमुखानुगतमुखस्वरूपवज्जीवेश्वरानुगतं
सर्वानुसन्धातृचैतन्य साक्षीत्युच्यते । वार्तिककारमतेत्वीश्वर एव साक्षीति
द्वैविध्यमेव जोवेश्वरभेदेन दृशः ।
138. Thus :
In this view there are only two categories, sight,
अविद्यात्मकत्वात्त्रयाणां तुरीयः
तदेकोऽवशिष्टः शिवः केवलोऽहम् ॥ ८ ॥
८॥
78
136. But, because the Self being self-luminous con-
sciousness is always shining, how can there be any
distinctions between the state of waking, dreaming
and deep sleep? It is not proper to say that such
distinction is only illusory, because, in that case, every-
thing would be a dream. The answer to this objection
is that though, properly by their characteristics, all
three states are dream only, there can be apparent
distinctions caused by ignorance because it is neither
existent nor nonexistent. In reality there is no distin-
ction. The Acārya tells us thus :
There is no waking state for me, nor dream, nor sleep,
Not the viswa, not taijasa, not the prājna,
Because all these are essentially ignorance,
I am the fourth, with reference to these three ;
I am the one, the residue, Siva, the absolute.
१३७ अत्र लयक्रमेण पौर्वापर्यव्यपदेशः ।
137. Here the order of mentioning is the order in which
they are absorbed.
8
१३८. तया हि : अस्मिन्मते पदर्थो द्विविधः, दृक् दृश्यं च, अन्येषां वादिपरि
कल्पितानां पदार्थानामत्रैवान्तर्भावात् । तत्र दृक्पदार्थ आत्मा पारमार्थिक
एकः सर्वदैकरूपोप्यौपाधिकभेदेन त्रिविधः ईश्वरो जीव: साक्षी चेति । तत्र.
कारणीभूताज्ञानोपाधिरीश्वरः,
अन्तःकरणतत्संस्करावच्छिन्नाज्ञानोपहितो
जीवः । प्रपञ्चितं चैतदधस्तात् । अविद्या प्रतिबिम्बेश्वरपक्षे बिम्बचैतन्यं
साक्षी । बिम्बेश्वरपक्षे तु बिम्बप्रतिबिम्बमुखानुगतमुखस्वरूपवज्जीवेश्वरानुगतं
सर्वानुसन्धातृचैतन्य साक्षीत्युच्यते । वार्तिककारमतेत्वीश्वर एव साक्षीति
द्वैविध्यमेव जोवेश्वरभेदेन दृशः ।
138. Thus :
In this view there are only two categories, sight,