2023-04-11 12:24:15 by manu_css
This page has been fully proofread once and needs a second look.
एकोनविंशत्यक्षरम् -
--
आदित्यैर्यदि मः सजौ सततगा शार्दूलविक्रीडितम् ।
एकविंशत्यक्षरम् -
काव्यकल्पलतावृत्तिः
बि--
विज्ञेया स्रग्धराऽसौ मरभनययया वाहवाहैर्यंयतिश्चेत् ।
अर्द्धसमम् -
--
अयुजि ननरजा भवन्ति पादे युजि च नजौ जरगानश्च पुष्पिताग्रा ।
विषमे ससजा गुरू समे स्युः सभरा यौ यदि मालभारिणी सा ।
एतावौपच्छन्दसिक भेदौ ।
विषमे ससजा गुरुः समे सभरालल्गौ तु तदा प्रबोधिता ।
अयं वेतालीयभेदः ।
अथ आर्यालक्षणम् -
--
यस्यां सप्तचतुष्कलगणा गुरुश्च जगणो न विषमे स्यात् ।
जः षष्ठोऽथ नलघुकौ पूर्वार्द्धे जगुरिमामार्याम्
॥ २ ॥
षष्ठे द्वितीयलात्परके नले मुखलाच्च यदिह पवदघटना ।
अपरार्धे पश्ञ्चमके मुखलादिह भवति षष्ठो लः ॥ ३ ॥
अन्यत् आर्याच्छन्दो मत्कृतच्छन्दोरत्नावल्यां ज्ञेयमिति ।
पुनच्छन्दोऽभ्यासोपायमाह -
--
चतुष्कतद्धिताख्यातकृत्स्याविदित्यादिसम्भवैः ।
कर्तृकर्मादिसित्यादिविभक्त्युत्थविशेषजैः
॥ ४ ॥
समाससंश्रितंतैर्नाममालोत्थैर्यौगिकैरपि
।
निरर्थैरर्थं थसंयुक्तैर्लाटानुप्राससंयुतैः
बड़ ॥ ५ ॥
षड्भाषासम्भव:वैः शब्वैदैरभ्य सेच्छब्दभेदजैः ।
शब्ददैरिति सर्वत्र सम्बन्धनीयम् । चतुष्कशब्ददैर्यथा-
॥ ४॥
॥५॥
॥ २॥
-
दण्डाग्रं सा गता नारी दधीदं हि नदीयते ।
मधूदकं वधूढासा तवेहा सेयमङ्गना ॥ ३ ॥
आदित्यैर्यदि मः सजौ सततगा शार्दूलविक्रीडितम् ।
एकविंशत्यक्षरम्
काव्यकल्पलतावृत्तिः
बि
विज्ञेया स्रग्धराऽसौ मरभनययया वाहवाहैर्
अर्द्धसमम्
अयुजि ननरजा भवन्ति पादे युजि च नजौ जरगा
विषमे ससजा गुरू समे स्युः सभरा यौ यदि मालभारिणी सा ।
एतावौपच्छन्दसिक भेदौ ।
विषमे ससजा गुरुः समे सभरा
अयं वेतालीयभेदः ।
अथ आर्यालक्षणम्
यस्यां सप्तचतुष्कलगणा गुरुश्च जगणो न विषमे स्यात् ।
जः षष्ठोऽथ नलघुकौ पूर्वार्द्धे जगुरिमामार्याम्
षष्ठे द्वितीयलात्परके नले मुखलाच्च यदिह प
अपरार्धे प
अन्यत् आर्याच्छन्दो मत्कृतच्छन्दोरत्नावल्यां ज्ञेयमिति ।
पुनच्छन्दोऽभ्यासोपायमाह
चतुष्कतद्धिताख्यातकृत्स्या
कर्तृकर्मादिसित्यादिविभक्त्युत्थविशेषजैः
समाससंश्रि
निरर्थैरर्
बड़
षड्भाषासम्भ
शब्
॥ ४॥
॥५॥
॥ २॥
दण्डाग्रं सा गता नारी दधीदं हि नदीयते ।
मधूदकं वधूढासा तवेहा सेयमङ्गना ॥ ३ ॥