2023-02-27 05:36:02 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
सर्वात्मपरिभावनाख्यं द्वितीयं स्तोत्रम् ।
१५
तटेष्वेव इति । तेटष्वेव मन्त्रमुद्राचऋभूमिकादिज्ञानेषु चिद्र-
समसरवाह्यभूमिषु परिभ्रान्तैः । "पवनभ्रमणमाणविक्षेपादिकृत-
श्रमाः कुहकादिषु ये भ्रान्ता भ्रान्तास्ते परमे पदे" इसाम्नाय-
स्थिया अन्तःसारानासादनाद्भ्राम्यद्भिः । तास्ता इति भेदम-
य्योऽणिमादिकाः । अगाधहरासन्धवे इति अपरिच्छेद्यान्तस्त-
त्वाय महेश्वरसमुद्राय । समुद्रे च तटेष्वेव ये भ्राम्यन्ति ते तन्मौ -
क्तिकाद्याप्नुवन्ति, ये तु अन्तर्विक्षेपक्षमाः ते महानिरृतिप्रद-
ममृतमध्यनन्तीति रूपक श्लेषेण ध्वनति ॥१४॥
मायामयजगत्सान्द्रपङ्कमध्याधिवासिने ।
अपाय नमः शम्भुशतपत्राय शोभिने ॥१५॥
मायामय इति । माया चिन्मयत्वाख्यातिः सैव प्राकृतं रूपं
यस्य जगतः तदेव सान्द्रः पङ्को घनः कर्दमः तन्मध्याधिवासिने
Sपि व्यापकत्वात्तव्याप्नुवतेऽपि अलेपाय शुद्धचिदेकरूपाय ।
शम्भुरेव शतपत्रं अनन्तशक्तिदलं तत्तत्सङ्कोचविकासधर्मकं
कमलं तस्मै नमः । पङ्मध्यस्थितेरप्यलेपता भगवतश्चिद्धनत्वेन
तदसंस्पर्शादिति विरोधाभासः ॥१५॥
मङ्गलाय पवित्राय निधये भूषणात्मने ।
प्रियाय परमार्थाय सर्वोत्कृष्टाय ते नमः ॥ १६॥
मङ्गलायोत । मङ्गलेयादि स्पष्टं । सर्वोत्कृष्टायेति सर्वत्र
योज्यं । येन येन मुखेन विचार्यते तेन तेनोत्तमत्वं सर्वोत्कृष्ट
त्वात् ॥ १६ ॥
नमः सततबद्धाय नित्यनिर्मुक्तिभागिने ।
बन्धमोक्षविहीनाय कस्मै चिदपि शम्भवे ॥१७॥
नमः सतत इति । भगवत एव बद्धमुक्ततयाऽवगमात्तथा-
CC-0 Pulwama Collection. Digitized by eGangotri
१५
तटेष्वेव इति । तेटष्वेव मन्त्रमुद्राचऋभूमिकादिज्ञानेषु चिद्र-
समसरवाह्यभूमिषु परिभ्रान्तैः । "पवनभ्रमणमाणविक्षेपादिकृत-
श्रमाः कुहकादिषु ये भ्रान्ता भ्रान्तास्ते परमे पदे" इसाम्नाय-
स्थिया अन्तःसारानासादनाद्भ्राम्यद्भिः । तास्ता इति भेदम-
य्योऽणिमादिकाः । अगाधहरासन्धवे इति अपरिच्छेद्यान्तस्त-
त्वाय महेश्वरसमुद्राय । समुद्रे च तटेष्वेव ये भ्राम्यन्ति ते तन्मौ -
क्तिकाद्याप्नुवन्ति, ये तु अन्तर्विक्षेपक्षमाः ते महानिरृतिप्रद-
ममृतमध्यनन्तीति रूपक श्लेषेण ध्वनति ॥१४॥
मायामयजगत्सान्द्रपङ्कमध्याधिवासिने ।
अपाय नमः शम्भुशतपत्राय शोभिने ॥१५॥
मायामय इति । माया चिन्मयत्वाख्यातिः सैव प्राकृतं रूपं
यस्य जगतः तदेव सान्द्रः पङ्को घनः कर्दमः तन्मध्याधिवासिने
Sपि व्यापकत्वात्तव्याप्नुवतेऽपि अलेपाय शुद्धचिदेकरूपाय ।
शम्भुरेव शतपत्रं अनन्तशक्तिदलं तत्तत्सङ्कोचविकासधर्मकं
कमलं तस्मै नमः । पङ्मध्यस्थितेरप्यलेपता भगवतश्चिद्धनत्वेन
तदसंस्पर्शादिति विरोधाभासः ॥१५॥
मङ्गलाय पवित्राय निधये भूषणात्मने ।
प्रियाय परमार्थाय सर्वोत्कृष्टाय ते नमः ॥ १६॥
मङ्गलायोत । मङ्गलेयादि स्पष्टं । सर्वोत्कृष्टायेति सर्वत्र
योज्यं । येन येन मुखेन विचार्यते तेन तेनोत्तमत्वं सर्वोत्कृष्ट
त्वात् ॥ १६ ॥
नमः सततबद्धाय नित्यनिर्मुक्तिभागिने ।
बन्धमोक्षविहीनाय कस्मै चिदपि शम्भवे ॥१७॥
नमः सतत इति । भगवत एव बद्धमुक्ततयाऽवगमात्तथा-
CC-0 Pulwama Collection. Digitized by eGangotri