शार्ङ्गधरपद्धतिः /329
This page has not been fully proofread.
शार्ङ्गधरपद्धतिः
2120
न जाङ्गला न चानूपा भूमि: साधारणा शुभा ।
तस्यां सर्वेपि तरवः परोहन्ति न संशयः ॥ ३९ ॥
2121
पनसलकुचताली वंशजम्बीरजम्बू-
तिलकवटकदम्बा म्रातखर्जूरपुगाः ।
कदलितिनिशमृद्वीकेतकी नालिकेर-
प्रभृतय इति चान्ये प्रायशोनूपजाः स्युः ॥ ४०॥
2122
बीजपूरकपुंनागचम्पका श्रातिमुक्तकाः ।
प्रियङ्गुदाडिमायाश्च साधारणसमुद्भवाः ॥ ४१ ॥
2123
निधिदेवमहीपानां प्रभावाचातियत्नतः ।
असात्म्यभूमिसंपन्ना अपि सिध्यन्ति पादपाः ॥ ४२ ॥
अथ पादपविवक्षा ।
2124
वनस्पतिद्रुमलतागुल्मा: पादपजातयः ।
बीजात्काण्डात्तथा कन्दात्तज्जन्म त्रिविधं विदुः ॥ ४३ ॥
2125
ते वनस्पतयः प्रोक्ता विना पुष्पैः फलन्ति ये ।
कुमाव ते निगदिताः सह पुष्पैः फलन्ति ये ॥ ४४ ॥
2126
प्रसरन्ति प्रतानैर्यास्ता लताः परिकीर्तिताः ।
बहुस्तम्बा विटपिनो ये ते गुल्माः प्रकीर्तिताः ॥ ४५ ॥
2127
जम्बूचम्पक
पुंनागनागकेसरचिञ्चिणी ।
कपित्थ बदरीविल्वकुम्भकारीप्रियङ्गवः ॥ ४६ ॥
2120
न जाङ्गला न चानूपा भूमि: साधारणा शुभा ।
तस्यां सर्वेपि तरवः परोहन्ति न संशयः ॥ ३९ ॥
2121
पनसलकुचताली वंशजम्बीरजम्बू-
तिलकवटकदम्बा म्रातखर्जूरपुगाः ।
कदलितिनिशमृद्वीकेतकी नालिकेर-
प्रभृतय इति चान्ये प्रायशोनूपजाः स्युः ॥ ४०॥
2122
बीजपूरकपुंनागचम्पका श्रातिमुक्तकाः ।
प्रियङ्गुदाडिमायाश्च साधारणसमुद्भवाः ॥ ४१ ॥
2123
निधिदेवमहीपानां प्रभावाचातियत्नतः ।
असात्म्यभूमिसंपन्ना अपि सिध्यन्ति पादपाः ॥ ४२ ॥
अथ पादपविवक्षा ।
2124
वनस्पतिद्रुमलतागुल्मा: पादपजातयः ।
बीजात्काण्डात्तथा कन्दात्तज्जन्म त्रिविधं विदुः ॥ ४३ ॥
2125
ते वनस्पतयः प्रोक्ता विना पुष्पैः फलन्ति ये ।
कुमाव ते निगदिताः सह पुष्पैः फलन्ति ये ॥ ४४ ॥
2126
प्रसरन्ति प्रतानैर्यास्ता लताः परिकीर्तिताः ।
बहुस्तम्बा विटपिनो ये ते गुल्माः प्रकीर्तिताः ॥ ४५ ॥
2127
जम्बूचम्पक
पुंनागनागकेसरचिञ्चिणी ।
कपित्थ बदरीविल्वकुम्भकारीप्रियङ्गवः ॥ ४६ ॥