2023-02-16 08:26:31 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
चतुःषष्टितमः श्लोकः
१५१
स्मितज्योत्स्नाजालं स्मितमीषद्धसितमेव ज्योत्स्ना तस्याः जालं वितानं,
तब वदनचन्द्रस्य वदनमेव चन्द्रः तस्य पिबतां आस्वादयतां चकोराणां
पक्षिविशेषाणां आसीत् अतिरसतया अतिमाधुर्यात्, चञ्चुजडिमा
जिह्वाजाड्यम् । अतः कारणात्, ते चकोराः, शीतांशो: चन्द्रस्य, अमृत-
लहरीं अमृतस्य सुधाया उत्सेकं ज्योत्स्नामृतमित्यर्थः । आम्लरुचयः आम्ले
अम्लरसे रुचिर्वाञ्छा येषां ते आम्लरुचयः, पिबन्ति भक्षयन्ति । स्वच्छन्दं
यथेच्छं, निशिनिशि प्रतिनिशं ज्योत्स्नास्विति शेषः । भृशं अत्यर्थ,
काञ्जिकधिया आरनालभ्रान्त्या ॥
अत्रेत्थं पदयोजना–हे भगवति ! तव वदनचन्द्रन्य स्मितज्योस्खा -
जालं पिचतां चकोराणां अतिरसतया चञ्चुजडिमा आसीत्, अतस्ते आम्ल-
रुचयः शीतांशोरमृतलहरीं काजिकधिया स्वच्छन्दं निशिनिशि भृशं
पिबन्ति ॥
अत्र अतिशयोक्तिरलङ्कारः, चञ्चुजडिमनिबन्धनज्योत्स्नापानासम्बन्धेऽपि
तत्सम्बन्धकथनात् अतिमधुरस्तन्यपानप्रसक्तजिह्वाजाध्यनिबन्धनाम्लपिपासुभिः
बालकैरमेदाध्यवसानस्य प्रतीतेः ॥ ६३ ॥
अविश्रान्तं पत्युर्गुणगणकथाम्रेडनजपा
जपापुष्पच्छाया तव जननि जिह्वा जयति सा ।
यदग्रासीनायाः स्फटिकदृषदच्छच्छविमयी
सरस्वत्या मूर्तिः परिणमति माणिक्यवपुषा ॥ ६४ ॥
अविश्रान्तं अनारतं, पत्युः सदाशिवस्य गुणगणकथाम्रेडनजपा-
गुणानां त्रिपुरविजयादीनां गणः समूहः तस्य कथा वृत्तान्तः तस्य आम्रेडनं
CC-0. Jangamwadi Math Collection. Digitized by eGangotri
१५१
स्मितज्योत्स्नाजालं स्मितमीषद्धसितमेव ज्योत्स्ना तस्याः जालं वितानं,
तब वदनचन्द्रस्य वदनमेव चन्द्रः तस्य पिबतां आस्वादयतां चकोराणां
पक्षिविशेषाणां आसीत् अतिरसतया अतिमाधुर्यात्, चञ्चुजडिमा
जिह्वाजाड्यम् । अतः कारणात्, ते चकोराः, शीतांशो: चन्द्रस्य, अमृत-
लहरीं अमृतस्य सुधाया उत्सेकं ज्योत्स्नामृतमित्यर्थः । आम्लरुचयः आम्ले
अम्लरसे रुचिर्वाञ्छा येषां ते आम्लरुचयः, पिबन्ति भक्षयन्ति । स्वच्छन्दं
यथेच्छं, निशिनिशि प्रतिनिशं ज्योत्स्नास्विति शेषः । भृशं अत्यर्थ,
काञ्जिकधिया आरनालभ्रान्त्या ॥
अत्रेत्थं पदयोजना–हे भगवति ! तव वदनचन्द्रन्य स्मितज्योस्खा -
जालं पिचतां चकोराणां अतिरसतया चञ्चुजडिमा आसीत्, अतस्ते आम्ल-
रुचयः शीतांशोरमृतलहरीं काजिकधिया स्वच्छन्दं निशिनिशि भृशं
पिबन्ति ॥
अत्र अतिशयोक्तिरलङ्कारः, चञ्चुजडिमनिबन्धनज्योत्स्नापानासम्बन्धेऽपि
तत्सम्बन्धकथनात् अतिमधुरस्तन्यपानप्रसक्तजिह्वाजाध्यनिबन्धनाम्लपिपासुभिः
बालकैरमेदाध्यवसानस्य प्रतीतेः ॥ ६३ ॥
अविश्रान्तं पत्युर्गुणगणकथाम्रेडनजपा
जपापुष्पच्छाया तव जननि जिह्वा जयति सा ।
यदग्रासीनायाः स्फटिकदृषदच्छच्छविमयी
सरस्वत्या मूर्तिः परिणमति माणिक्यवपुषा ॥ ६४ ॥
अविश्रान्तं अनारतं, पत्युः सदाशिवस्य गुणगणकथाम्रेडनजपा-
गुणानां त्रिपुरविजयादीनां गणः समूहः तस्य कथा वृत्तान्तः तस्य आम्रेडनं
CC-0. Jangamwadi Math Collection. Digitized by eGangotri