न्यायकोशः /962

९०८
 
न्यायकोशः ।
 
इत्यन्यत्रोक्तम् । [ख ] द्रवत्वसहितस्नेहकारितः संयोगविशेषः (३०

वि० २१११२ पृ० ७२-७३ ) ( १० मा० ) । तथा हि । सहि

संग्रहः न द्रवत्वमात्रकारितः । काचकाञ्चनद्रवत्वेन संग्रहानुपपत्तेः ।
•
नापि स्नेहमात्रकारितः । स्त्यानैर्घृतादिभिः संग्रहानुपपत्तेः । तस्मात्
 

अन्वयव्यतिरेकाम्यां स्नेहद्रवत्वकारितः (वै० उ० २११/२ पृ०७२ ) /

तेन द्रुतसुवर्णादीनां न संग्रह: ( भाषाप० लो० १५६ मु० ) इति ।

२ संक्षेपेण स्वरूपकथनम् । लक्षणस्वरूप विभाग प्रकार कज्ञानानुकूल:

(संक्षिप्तो व्यापार इत्यर्थः ( वाक्य० ) । यथा तर्कसंग्रहः इत्यादी

संग्रहशब्दस्यार्थः (त० दी० ) । ३ अनेकेषामेकत्र स्थापनं संग्रह इति

काव्यज्ञा वदन्ति । ४ बर्थकवाक्यानामेकत्र संकलनम् । अत्रोक्तम्

विस्तरेणोपदिष्टानामर्थानां सूत्रभाष्ययोः । निबन्धो यः समासेन
 

७ महोद्योगः ।
 
तं विदुर्बुधाः ॥ इति । ५ ग्रहणम् । ६ संक्षेपः ।

८ व्याडिप्रणीतो व्याकरणग्रन्थविशेषः ।
 

 
<संग्रहणम् - >
क ] सहासनं विविक्तेषु परस्परमुपाश्रयः । केशाकेशिग्रहं चैन

!! सम्यक् संग्रहणं स्मृतम् ॥ स्त्रीपुंसयोर्मिथुनीभावः संग्रहणम् ( मिताक्षरा

अ० २१२८२ ) । [ख ] साहसशब्दवाच्यानां रहसि क्रियमाणाना /

संग्रहणशब्दवाच्यत्वम् ( मिताक्षरा अ० २ श्लो० ७२ ) ।
"
 
<संघः - >
१ प्रव्रजितविशेषोपग्रहेण वर्तमानपरिषत् ( न्या० वा० १1१1१

पृ० ७९ ) । २ सजातीयप्राणिसमूहः । यथा संघे शक्तिः कलौ

नृणाम् इत्यादौ संघशब्दस्यार्थः । ३ जन्तुविशेषः ।
-
पदार्थसमुदायसंयोगः । यथा दिव्येन तेजसा संयुक्ता
 
putated
 

 
<संघात:-
>
वही
 
परमाणूनां परस्परसंयोगो द्रव्यारम्भकः
 
संघाताख्यः ।
 
/
सहिम
 
करकादिपरमाणुद्रवत्व प्रतिबन्धकः ( प्रशस्त० द्रवत्वनि० पृ० ५२ //
 
C
 
1
एवमन्येषामपि संघात ऊह्यः ।

 
<संज्ञ: - >
१ संहतजानुकः । २ गन्धद्रव्यविशेषः ।
 

(७५ गायत्री । ६ सूयेपत्नी । ७ संकेतवत्प्रातिपदिकम् (विशिष्ठनाम)

संज्ञा–१ बुद्धिः । २ आख्या । ३ चेतना । ४ हस्तैरर्थसूचनम् ।