न्यायकोशः /950

न्यायकोशः ।
 
● यावद्रव्यमावित्वेन वायुविशेषगुणत्वाभावात् ( मु० १ आकाशनि ०

पृ० ८८) इति । [ख बने सिंहनादः इति शब्दप्रत्यक्षासाधारण-

कारणम् । तच्च कर्णशष्कुल्यवच्छिन्नं नभः (प्र० प्र० ) ( न्या० स० १

पृ० १४ ) ( त० कौ० ) । अत्र भाष्यम् । श्रोत्रं पुनः श्रवणविवर

संज्ञको नभोदेशः । शब्द निमित्तोपभोगप्रापकर्माधर्मोद्धः ।
 
-
 

च नित्यत्वे सत्युपनिबन्धकवैकल्याद्वाधियम् ( प्रशस्त पृ०७ ) इति ।

नव्यास्तु ईश्वर एवं श्रोत्रेन्द्रियम् नेश्वरादतिरिक्तम् इत्याहुः ( राम० १

पृ० ११८ ) । सांख्या वेदान्तिनश्च सात्विकांशसूक्ष्मांशः श्रोत्रम्

इत्याहुः । तन्मते शब्दस्य पञ्चभूतगुणतया शब्दाधारवायुना
 
झटिति
 
•
इति । तन्मते श्रवणेन्द्रियस्य प्राप्यकारित्वम् इत्युक्तिरप्येतति /

कर्णदेशे यथावेगं धावमानेन कर्णप्रापणसंभवः । तेन शब्दोपलम्भः ।

बोध्यम् ( वाच ० ) । काव्यज्ञास्तु श्रोत्रेन्द्रियाधारो गोलकं वर्णः ।
 

श्रोत्रम् इत्याहुः ।
 

 
<श्लाघनमू-म्>
बोध विषया स्तुतिः । यथा गोपी स्मरात्कृष्णाय लाघते इलाय
•
श्लाघतेरर्थः । अत्र धात्वर्थघटकबोधाश्रयस्य श्लाघहुड्स्थाशपां ज्ञीस्वसनः ।

(प्राणि ० १ । ४ ।३४) इति सूत्रेण संप्रदानत्वम् । ज्ञीप्स्यमा देव

फलतावच्छेदकः संबन्धो वृत्तिता । स्तुतिस्तु गुणवत्त्वप्रतिपादक/

प्रधानभूतण्यर्थकर्मणो ग्रहणम् । अत्र श्लाघधात्वर्यैकदेशस्य.

प्रयोगादिः । स्मरात् इति हेतौ पञ्चमी । एवं च गोपीकर्तृका सारख
 

कृष्णसंप्रदानिका अर्थात् कृष्णवृत्तिबोधविषया स्तुतिः इति ब
 
बोवल
 

( उ० म० कारक० ४ पृ० १०२) ।

 
<श्वासः - >
१ वायुव्यापार विशेषः । यथा मनुष्यस्य
 
एकविंशतिः सहस्राणि षट् शतानि च (२१६००) श्वासात
 
पृथगेकैमिति
 

एकविंशतिः सहस्राणि षट् शतानि च (२१६००) श्वासात
इति । श्वासो नाम बाह्यस्य वायोरन्तर नयनम् (सर्व० सं०

पात: ० ) । २ रोगविशेषः इति भिषज आहुः । श्वासहेतुरुक्त
 

गृह्यते ॥ इति पौराणिककथामध्ये यस्तु वाचान्यथा
 

सं०५०३७५
य
य महाधासेत
। सऊ
 
।
 
तं स
 
प्रदेव