2023-02-20 00:54:15 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
स्क्रमः । तत्रामयणविपर्यासन वचनमप्राप्तकालमसंबद्धार्थकार्ड निवारण
नमिति ( वाः स्या० ५१२/११ ) । [ स ] समयबन्धविषयीभूतकथा-
क्रमविपरीतक्रमेणाभिधानम् ( गौ० ० ५/२/११) (दि० ११२२) ।
तत्रायं क्रमः -यादिना साधनमुक्त्या सामान्यतो हेत्वाभासा उद्दरणीया
इत्वेकः पादः । प्रतिवादिनच तत्रोपालम्मो द्वितीयः पादः । प्रतिपादिनः
स्वपक्षसाधनम् तत्र हेत्वाभासोद्धरणं चेति तृतीयः पादः । जपपराजय-
व्यवस्था चतुर्थः पादः । एवं प्रतिज्ञाहेत्वादीनां कमः । तत्र समाक्षोम
व्यामोहादिना व्यत्यस्तामिधानमप्राप्त कालमिति ( मौ० ६० ५१२/११) ।
[ म ] अवयवानां व्युत्क्रमेण कथनम् । यथा शब्दत्वाञ्छन्दः अनिष्य
इत्यादि ( नीड● ४५) ।
) ।
अप्राप्तिसमः – (जाति) [ क ] प्राप्य साध्यमप्राप्य का हेतोः प्रास्या अवि-
शिष्ठत्वादप्रास्या असाधकत्याच प्रात्यप्राप्तिसमौ ( गौ०५१
हेतुः प्राप्य वा साध्यं साध्येदप्राप्य वा । अप्राप्य साधकं न भवति । ना-
प्राप्तः प्रदीपः प्रकाशयतीति । अप्राप्त्या प्रत्यवस्था नमप्रातिसमः (वायाo
५१११७ ) (नील० ४४ ) । [ ख ] प्राध्या असाधकत्वादनिध्यपा-
दनम् । यदि चाप्राप्तं सिङ्गं साध्यबुद्धि जनयति साध्यामावबुद्धिमेक किं
तन जनयेत् । अप्राप्तत्वाविशेषात् इति । अयं चाप्राप्तिसमः प्रतिकूड-
तर्कदेशनाभास इति बोध्यम् (गौ० दृ० ५११।७) । यथा आत्मा सक्रियः
क्रियाहेतुगुणवत्वादित्यादौ किया हेतु गुणवत्वेनैव किमिति सा-
भ्यते किमिति कियावत्वेन तादृशगुणवत्वं न साध्यते । उभवोर विशेषात् ।
इाते दोषादमातस्य हेतोः साध्यसाधकत्वं वाध्यम् । तथा चाप्राप्तत्यादिशे-
षात्सर्वः सर्व साधयेदिति । अयमेव हेतुः साभ्याभानं किमिति नः साभवेत्
इत्यत्र विनिगमकाभावादिति ( नील० ४४)। [ग] प्राप्क साघ-
येत्साभ्यं हेतुः सर्वत्र साधयेत् । अप्रातेरविदास सितिः
( ता० ३० परि० २ ० ११२ ) ।
फलसम्मुफ्यजनक
(मू० म० १ ) । बचा समदन
म्या० को
नमिति ( वाः स्या० ५१२/११ ) । [ स ] समयबन्धविषयीभूतकथा-
क्रमविपरीतक्रमेणाभिधानम् ( गौ० ० ५/२/११) (दि० ११२२) ।
तत्रायं क्रमः -यादिना साधनमुक्त्या सामान्यतो हेत्वाभासा उद्दरणीया
इत्वेकः पादः । प्रतिवादिनच तत्रोपालम्मो द्वितीयः पादः । प्रतिपादिनः
स्वपक्षसाधनम् तत्र हेत्वाभासोद्धरणं चेति तृतीयः पादः । जपपराजय-
व्यवस्था चतुर्थः पादः । एवं प्रतिज्ञाहेत्वादीनां कमः । तत्र समाक्षोम
व्यामोहादिना व्यत्यस्तामिधानमप्राप्त कालमिति ( मौ० ६० ५१२/११) ।
[ म ] अवयवानां व्युत्क्रमेण कथनम् । यथा शब्दत्वाञ्छन्दः अनिष्य
इत्यादि ( नीड● ४५) ।
) ।
अप्राप्तिसमः – (जाति) [ क ] प्राप्य साध्यमप्राप्य का हेतोः प्रास्या अवि-
शिष्ठत्वादप्रास्या असाधकत्याच प्रात्यप्राप्तिसमौ ( गौ०५१
हेतुः प्राप्य वा साध्यं साध्येदप्राप्य वा । अप्राप्य साधकं न भवति । ना-
प्राप्तः प्रदीपः प्रकाशयतीति । अप्राप्त्या प्रत्यवस्था नमप्रातिसमः (वायाo
५१११७ ) (नील० ४४ ) । [ ख ] प्राध्या असाधकत्वादनिध्यपा-
दनम् । यदि चाप्राप्तं सिङ्गं साध्यबुद्धि जनयति साध्यामावबुद्धिमेक किं
तन जनयेत् । अप्राप्तत्वाविशेषात् इति । अयं चाप्राप्तिसमः प्रतिकूड-
तर्कदेशनाभास इति बोध्यम् (गौ० दृ० ५११।७) । यथा आत्मा सक्रियः
क्रियाहेतुगुणवत्वादित्यादौ किया हेतु गुणवत्वेनैव किमिति सा-
भ्यते किमिति कियावत्वेन तादृशगुणवत्वं न साध्यते । उभवोर विशेषात् ।
इाते दोषादमातस्य हेतोः साध्यसाधकत्वं वाध्यम् । तथा चाप्राप्तत्यादिशे-
षात्सर्वः सर्व साधयेदिति । अयमेव हेतुः साभ्याभानं किमिति नः साभवेत्
इत्यत्र विनिगमकाभावादिति ( नील० ४४)। [ग] प्राप्क साघ-
येत्साभ्यं हेतुः सर्वत्र साधयेत् । अप्रातेरविदास सितिः
( ता० ३० परि० २ ० ११२ ) ।
फलसम्मुफ्यजनक
(मू० म० १ ) । बचा समदन
म्या० को