2023-07-30 09:45:02 by Bharadwajraki
This page has not been fully proofread.
9
कालपरिपाकलब्धमृद्भावनिर्मलं नीवीबन्धमिव वसुन्धरादुकूलस्य,
१५३
[commentary]
स्स्थमुपद्वीपं द
इत्यमरः । अभितस्सर्वतः, चलताम्, उच्छृङ्खलानां निर्निरोधानां तिमि तिमिङ्गिलाख्य-
मत्स्यानां वालानां पुच्छानां विलोडनेन प्रतिघातलक्षणमन्थनेन उद्भूतः उत्पन्न: यो
मारुतो वायुः तेन उद्धृतानाम् उत्थापितानां फेनानां डिण्डीराणां मण्डलं समूह मिव
स्थितम् । एकत: एकदेशे प्रतिपत्र पर्वणि पर्वणि । वीप्सायामव्ययीभावः ।
निर्मुच्यमानः विसृज्यमानः पङ्कजनाभस्य पद्मनाभस्य शयनोरगः मञ्चस्थानीयसर्पः ।
'शयनं मञ्चपर्यङ्कपल्यङ्काः' इत्यमरः । तस्य निर्मोकानां 'कञ्चुकानाम् । 'समौ कञ्चु-
कनिर्मोकौ' इत्यमरः । राशि पुञ्जमित्र कालेन य: परिपाक: परिणामः तेन
लब्ध: प्राप्तो मृद्भावः मृत्तिकात्वं यस्य स तथाभूतश्चासौ निर्मलश्चेति कर्मधारयः ।
तं, वसुन्धरायाः भूदेव्याः दुकूलस्य क्षौमस्य । 'क्षौमं दुकूलं स्यात्' इत्यमरः ।
नीवीरूपं बन्धं ग्रन्थिमिव । 'स्त्रीकटीवस्त्रबन्धेऽपि नीवी परिपणेऽपि च '
इत्यमरः । कल्पान्तरीयेण पूर्वकल्पसम्बन्धिना मन्दरस्याद्रेः, वेष्टनेन यः क्लेश:
खेद: तेन जनितया उत्पादितया मूर्च्छया अवस्था विशेषेण पतितस्य जरतो जरा-
विशिष्टस्य वासुके: वासुकिसर्पस्य वलयितं सञ्जातवलयं भोगस्य कायस्य मण्डलं
वलयमिव स्थितम् । अप्रतिरूपं असदृशं अन्तरीपं वार्यन्तस्तटप्रदेशम् । 'द्वीपोऽ-
स्त्रियामन्तरीपं यदन्तर्वारिणस्तटम्' इत्यमरः । अपश्यन् ददृशुः । 'दृशिर् प्रेक्षणे'
N - 20