2023-03-20 10:57:09 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
4
अष्टमोऽड: ।
[३५१]
रावणः । एतौ छलोक्त्या मामेव दुरधिकारिणं व्याहरतः,
तदरिभयमपि भविष्यतीति लच्यते । (ख) तथोक्तञ्च ।
नियुक्तहम्तार्पितरान्यभारा-
स्तिष्ठन्ति ये सौधविहारमाराः ।
विड़ालवृन्दार्पितदुग्धपूराः
स्वपन्ति ते मूढ़धियः चितौन्द्राः ॥ १६ ॥
-
A
} *
न, दुरधिकारिणि अयोग्ये इत्यर्थः, भूयाले राजनि, त्रन,
(तिष्ठतीति शेषः, प्रजानां राजश्च ममृडिहेतुः केवलं नीतिशास्त्रं,
तदुवैमुख्ये सर्वं नश्यतीति भावः । अनुष्टुप् वृत्तम् ॥ १५ ॥
(ख) क्लोक्त्या व्याजीक्तया । अरिभयं शत्
भयम् । लक्ष्यते
अनुमोयते, श्राभ्यामिति शेषः ।
नियुक्तेति । ये चितोन्द्राः राजानः नियुक्तानाम् अमात्या-
दोनां हस्तेषु अर्पितः निहितः राज्यभारः यैः तथोक्ताः स्वयं
मोधेषु प्रासादेपु विहारः क्रीड़नमेष मार: सुखमाधनव्यापार:
येषां तथाभूताः, ते मूदृषिय: चलतप्रज्ञाः विड़ालद्वन्देश्य विड़ा-
लहन्देषु वा अर्पितः दुग्धपूरः चोरममूहः यैः तथाविधाः मन्तः
स्वपन्ति निद्रान्ति । (यया गृहस्थेन दुग्धपोषिता विड़ालाः
बुभुक्षाविरहात् गृहस्थित मूषकाटिविनाशाय
न यतन्ते
तथा राजा राजकार्यविमुखेन अर्पितभाग श्रमायाः यथेष्ट-
भोग्यवस्तुभिः स्वोदरं पूरयित्वा वाह्यमन निरारगो स्वविनाशं
शरमानास्तव उदामते, तेन च शत्रयो रन्ध्रान्वेविणस्तं
राजानं समुन्मूलयन्ति' गृहम्यवस्तुजातं भूपका इवेति भावः ।
उपजाति वृत्तम् ॥ १६ ॥
॥
अष्टमोऽड: ।
[३५१]
रावणः । एतौ छलोक्त्या मामेव दुरधिकारिणं व्याहरतः,
तदरिभयमपि भविष्यतीति लच्यते । (ख) तथोक्तञ्च ।
नियुक्तहम्तार्पितरान्यभारा-
स्तिष्ठन्ति ये सौधविहारमाराः ।
विड़ालवृन्दार्पितदुग्धपूराः
स्वपन्ति ते मूढ़धियः चितौन्द्राः ॥ १६ ॥
-
A
} *
न, दुरधिकारिणि अयोग्ये इत्यर्थः, भूयाले राजनि, त्रन,
(तिष्ठतीति शेषः, प्रजानां राजश्च ममृडिहेतुः केवलं नीतिशास्त्रं,
तदुवैमुख्ये सर्वं नश्यतीति भावः । अनुष्टुप् वृत्तम् ॥ १५ ॥
(ख) क्लोक्त्या व्याजीक्तया । अरिभयं शत्
भयम् । लक्ष्यते
अनुमोयते, श्राभ्यामिति शेषः ।
नियुक्तेति । ये चितोन्द्राः राजानः नियुक्तानाम् अमात्या-
दोनां हस्तेषु अर्पितः निहितः राज्यभारः यैः तथोक्ताः स्वयं
मोधेषु प्रासादेपु विहारः क्रीड़नमेष मार: सुखमाधनव्यापार:
येषां तथाभूताः, ते मूदृषिय: चलतप्रज्ञाः विड़ालद्वन्देश्य विड़ा-
लहन्देषु वा अर्पितः दुग्धपूरः चोरममूहः यैः तथाविधाः मन्तः
स्वपन्ति निद्रान्ति । (यया गृहस्थेन दुग्धपोषिता विड़ालाः
बुभुक्षाविरहात् गृहस्थित मूषकाटिविनाशाय
न यतन्ते
तथा राजा राजकार्यविमुखेन अर्पितभाग श्रमायाः यथेष्ट-
भोग्यवस्तुभिः स्वोदरं पूरयित्वा वाह्यमन निरारगो स्वविनाशं
शरमानास्तव उदामते, तेन च शत्रयो रन्ध्रान्वेविणस्तं
राजानं समुन्मूलयन्ति' गृहम्यवस्तुजातं भूपका इवेति भावः ।
उपजाति वृत्तम् ॥ १६ ॥
॥