2023-03-20 10:56:30 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
[२०८]
महानाटकम् ।
इत्वं निशम्य मधुरं नृपमाह वाक्यं
नम्त्रानना सपदि कोपवती च सोता ।
श्रीरामबाणहतरावण मस्तकेपु
टनाः पदं दधति चेन्मम तुष्टियोगः ॥ ४८ '
यदन्तः वायम-वैनतेययोर्यदन्तरं सिंह-शृगालयोर्वने ।
खद्योत मार्त्तण्डकयोर्यदन्तरं तदन्तरं ते रघुनन्दनस्य च ॥४८॥
मोते। त्वं ननु कम्पिता मम भवेनाद्यैव, नान्ते तु तत्
रामं द्रक्ष्यसि नष्टरूपमचिरात् आकारपूर्व वद ।
तवेति पाठे मयोत्यध्याहार्य्यम् । मालिनी द्वत्तम् ॥ ४७ ॥
इत्यमिति । इत्थं मधुरं नारीचित्तहरमिति भाव, वाक्यं
निशस्य सोता सपदि सद्य. नम्रानना अवनतमुखी कोपवती
च नृपं राजानं रावणम् ग्राह उक्तवती, श्रीरामस्य बाणेः शरैः
हतानि निक्कत्तानि रावणस्य तवेति भाव, मस्तकानि तेषु
ग्धाः कव्यादा; पतिविशेषाः पदं दधति न्यस्यन्ति चेत् यदि,
तदा मम तुष्टियोग, सन्तोषनाभ, स्यादिति शेष । वमन्ततिलकं
वृत्तम् ॥ ४८ ॥
यदन्तरमिति । वायस काक: वैनतेय: गरुडः तयोर्यत्
अन्तरं प्रभेद, वने मिह-शृगालयो यत् अन्तरं प्रभेद: से
पाका द्योतते इति खद्योतः आलोकवान् कोटविशेप,
भात सूर्य तयो यत् अन्तर ते तव रघुनन्दनस्य रामस्य च
तत् अन्तरं प्रभेद, त्वं काफ: रामो वैनतेय, त्वं मृगालः राम.
मिंहः, त्वं खद्योत. राम. मार्त्तण्ड इति याक्यार्य: । वंगस्पविनं
एवं "यदम्ति वंगस्य विनं जतो जरो" इति तमचन्यास ४८
मोते इति । हेमो। त्वं मम भयेन प्रवेष इदानीमेव
महानाटकम् ।
इत्वं निशम्य मधुरं नृपमाह वाक्यं
नम्त्रानना सपदि कोपवती च सोता ।
श्रीरामबाणहतरावण मस्तकेपु
टनाः पदं दधति चेन्मम तुष्टियोगः ॥ ४८ '
यदन्तः वायम-वैनतेययोर्यदन्तरं सिंह-शृगालयोर्वने ।
खद्योत मार्त्तण्डकयोर्यदन्तरं तदन्तरं ते रघुनन्दनस्य च ॥४८॥
मोते। त्वं ननु कम्पिता मम भवेनाद्यैव, नान्ते तु तत्
रामं द्रक्ष्यसि नष्टरूपमचिरात् आकारपूर्व वद ।
तवेति पाठे मयोत्यध्याहार्य्यम् । मालिनी द्वत्तम् ॥ ४७ ॥
इत्यमिति । इत्थं मधुरं नारीचित्तहरमिति भाव, वाक्यं
निशस्य सोता सपदि सद्य. नम्रानना अवनतमुखी कोपवती
च नृपं राजानं रावणम् ग्राह उक्तवती, श्रीरामस्य बाणेः शरैः
हतानि निक्कत्तानि रावणस्य तवेति भाव, मस्तकानि तेषु
ग्धाः कव्यादा; पतिविशेषाः पदं दधति न्यस्यन्ति चेत् यदि,
तदा मम तुष्टियोग, सन्तोषनाभ, स्यादिति शेष । वमन्ततिलकं
वृत्तम् ॥ ४८ ॥
यदन्तरमिति । वायस काक: वैनतेय: गरुडः तयोर्यत्
अन्तरं प्रभेद, वने मिह-शृगालयो यत् अन्तरं प्रभेद: से
पाका द्योतते इति खद्योतः आलोकवान् कोटविशेप,
भात सूर्य तयो यत् अन्तर ते तव रघुनन्दनस्य रामस्य च
तत् अन्तरं प्रभेद, त्वं काफ: रामो वैनतेय, त्वं मृगालः राम.
मिंहः, त्वं खद्योत. राम. मार्त्तण्ड इति याक्यार्य: । वंगस्पविनं
एवं "यदम्ति वंगस्य विनं जतो जरो" इति तमचन्यास ४८
मोते इति । हेमो। त्वं मम भयेन प्रवेष इदानीमेव