2023-03-20 10:55:42 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
प्रथमोऽङ्कः ।
अपि च ।
भिन्दनिद्रां मुरारे:, सकलभुजभृतां नोटयन् शौर्यदर्प,
हिन्दन् दिग्दन्ति कर्णष्टलवलितफणं कम्पयन् सर्पराजम् ।
उद्दामोद्यद्गभोरप्रलयजलधरध्वान धिक्कारघोरः,
टङ्कारः क्लथमायत्रिपुरहरधनुर्भङ्ग भूरा विरासोत् ॥ ४५ ॥
लोकान् सप्त निनादयन् हरिहयानुदुम्भ्रामयन् सप्त च,
ध्यानात् सप्त निवारयन् मुनिवरान्, सप्तार्णवान् चोभयन् ।
उन्मूलानि रसातलानि जनयन् सप्तापि, सम्भूतवान्,
श्रीमद्राघवबाहुदण्डविदलत्कोदण्डचण्डध्वनिः ॥ १६ ॥
[३१]
भिन्दनिति । मुरारे: चोराब्धिशयितस्येति भावः, निद्रां भिन्दन्
हरन्, सकलानां भुजभृतां बाहुशालिनां शौर्य्यदर्पं वोयगव
त्रोटयन् खण्डयन् दिग्दन्तिनां दिग्गज्ञानां कर्णान् छिन्दन्
कृन्तन् टलेन चापल्येन वलिताः कम्पिता: फणा यस्य तं
तथोक्त सर्पराजं नागराजं कम्पयन् उद्दामम् उडतं यथा तथा
उद्यत: उदयमानस्य गभोरस्य मलयजलधरम्य कल्पान्त मेघस्य
ध्वान: गर्जितमिव धिक्कारेण (विपचनृपतीन् प्रति लोकानां निर्भ-
र्स नरवेणे घोर: भीषणः, धोर इति पाठे गम्भीर इत्यर्थः,
लयमार्गस्य विपुरहरस्य महेश्वरस्य धनुषः भङ्गात् भवतीति
तथोक्त: हरधनुर्भङ्गजनित इत्यर्थः, टङ्कारः टंटमित्याकार मन्द-
विशेष: आविरासीत् उदतिष्ठत् । स्रग्धरा वृत्तम् ॥ ४५ ॥
लोकानिति ।
श्रीमतो राघवस्य
रामस्य बाहुदण्डेन
विदलतः भन्यमानस्य कोदण्डस्य धनुपः चण्डध्वनिः प्रचण्ड
निस्वनः सप्त लोकान् भूर्भुवः स्वर्जनतपोमहः-सत्याख्यान्
निनादयन् शब्दाययन् सप्त हरिहयान् सूर्य्यावान् च उद-
अपि च ।
भिन्दनिद्रां मुरारे:, सकलभुजभृतां नोटयन् शौर्यदर्प,
हिन्दन् दिग्दन्ति कर्णष्टलवलितफणं कम्पयन् सर्पराजम् ।
उद्दामोद्यद्गभोरप्रलयजलधरध्वान धिक्कारघोरः,
टङ्कारः क्लथमायत्रिपुरहरधनुर्भङ्ग भूरा विरासोत् ॥ ४५ ॥
लोकान् सप्त निनादयन् हरिहयानुदुम्भ्रामयन् सप्त च,
ध्यानात् सप्त निवारयन् मुनिवरान्, सप्तार्णवान् चोभयन् ।
उन्मूलानि रसातलानि जनयन् सप्तापि, सम्भूतवान्,
श्रीमद्राघवबाहुदण्डविदलत्कोदण्डचण्डध्वनिः ॥ १६ ॥
[३१]
भिन्दनिति । मुरारे: चोराब्धिशयितस्येति भावः, निद्रां भिन्दन्
हरन्, सकलानां भुजभृतां बाहुशालिनां शौर्य्यदर्पं वोयगव
त्रोटयन् खण्डयन् दिग्दन्तिनां दिग्गज्ञानां कर्णान् छिन्दन्
कृन्तन् टलेन चापल्येन वलिताः कम्पिता: फणा यस्य तं
तथोक्त सर्पराजं नागराजं कम्पयन् उद्दामम् उडतं यथा तथा
उद्यत: उदयमानस्य गभोरस्य मलयजलधरम्य कल्पान्त मेघस्य
ध्वान: गर्जितमिव धिक्कारेण (विपचनृपतीन् प्रति लोकानां निर्भ-
र्स नरवेणे घोर: भीषणः, धोर इति पाठे गम्भीर इत्यर्थः,
लयमार्गस्य विपुरहरस्य महेश्वरस्य धनुषः भङ्गात् भवतीति
तथोक्त: हरधनुर्भङ्गजनित इत्यर्थः, टङ्कारः टंटमित्याकार मन्द-
विशेष: आविरासीत् उदतिष्ठत् । स्रग्धरा वृत्तम् ॥ ४५ ॥
लोकानिति ।
श्रीमतो राघवस्य
रामस्य बाहुदण्डेन
विदलतः भन्यमानस्य कोदण्डस्य धनुपः चण्डध्वनिः प्रचण्ड
निस्वनः सप्त लोकान् भूर्भुवः स्वर्जनतपोमहः-सत्याख्यान्
निनादयन् शब्दाययन् सप्त हरिहयान् सूर्य्यावान् च उद-