2023-03-20 10:56:21 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
[१७०]
महानाटकम् ।
भुजङ्गस्य फणामणौ कामिनोलोचनगञ्जनं खञ्जनं दृष्ट्वा
राम । (ग)
काक कपोनस्थलमस्थितो मे कोलस्य वामे व्यसन भदौ स्थरम ।
राज्य भुजङ्गस्य फणाधिरूटो व्यनक्तवही दक्षिणखरोट ॥५४॥
क्षण विचिन्त्य विग्रस्य च सवाष्यम् ।
1
भो भो भुजङ्ग । तरुपल्लवलोलजिह्व ।
बन्धूक पुष्पवरशोभित पुष्कराच ।
पृच्छामि ते पवनभोजन । कोमलाङ्गी
काचित त्वया शरदचन्द्रमुखो न दृष्टा १ ॥ ५५ ॥
भाव उत्थितस्य महतस्येत्यर्थ, तोरेत्यादिवत् भवटातस्य
गौरस्य स्फोतेन फूत्कारेण श्वासेन प्रफुल्लस्य प्रवृहकायस्थेत्यर्थ ।
कामिनीलाचनगञ्जन रमपोनयनतिरस्कारक तत्सहममिति
भाव । तत इत्यादिपाठल प्रायमुस्तकेषु दृश्यते
1
काक इति । वामे वामभागे कोलस्य वराहस्य कपोलस्थल
मंस्थित स्कन्धाधिरूढ़ इति यावत् काक मे मम मदोस्थ्य
दुखावस्थानसहित व्यमन विपद भुजङ्गस्य फणाधिरूट
दक्षिणखरोट दक्षिण दिग्वर्त्ती
खञ्जन राज्य व्यनति
सूचयति (अहो एकदैवार्थदय सूचका कुनत्वादाचर्यमित्यर्थं
उपजाति वृत्तम् ॥ ५४॥
भो इति । भो भो तरुपववत् लोला चना जिद्धा यम्य
तयोक्त तत्सम्युडी, धन्धूकपुष्पवय गोभिते ये पुष्करे पद्म
से इव पत्तियो यस्य तथोकतमी हे पवनभोजिन् ।
वायुभोजिन् भुजङ्ग ते शुभ्य तथ या पृच्छामि कोमनाङ्गो
मदुकलेवरा शरदचन्द्रमुसो गारदचन्द्रवदना काचित् त्वया
महानाटकम् ।
भुजङ्गस्य फणामणौ कामिनोलोचनगञ्जनं खञ्जनं दृष्ट्वा
राम । (ग)
काक कपोनस्थलमस्थितो मे कोलस्य वामे व्यसन भदौ स्थरम ।
राज्य भुजङ्गस्य फणाधिरूटो व्यनक्तवही दक्षिणखरोट ॥५४॥
क्षण विचिन्त्य विग्रस्य च सवाष्यम् ।
1
भो भो भुजङ्ग । तरुपल्लवलोलजिह्व ।
बन्धूक पुष्पवरशोभित पुष्कराच ।
पृच्छामि ते पवनभोजन । कोमलाङ्गी
काचित त्वया शरदचन्द्रमुखो न दृष्टा १ ॥ ५५ ॥
भाव उत्थितस्य महतस्येत्यर्थ, तोरेत्यादिवत् भवटातस्य
गौरस्य स्फोतेन फूत्कारेण श्वासेन प्रफुल्लस्य प्रवृहकायस्थेत्यर्थ ।
कामिनीलाचनगञ्जन रमपोनयनतिरस्कारक तत्सहममिति
भाव । तत इत्यादिपाठल प्रायमुस्तकेषु दृश्यते
1
काक इति । वामे वामभागे कोलस्य वराहस्य कपोलस्थल
मंस्थित स्कन्धाधिरूढ़ इति यावत् काक मे मम मदोस्थ्य
दुखावस्थानसहित व्यमन विपद भुजङ्गस्य फणाधिरूट
दक्षिणखरोट दक्षिण दिग्वर्त्ती
खञ्जन राज्य व्यनति
सूचयति (अहो एकदैवार्थदय सूचका कुनत्वादाचर्यमित्यर्थं
उपजाति वृत्तम् ॥ ५४॥
भो इति । भो भो तरुपववत् लोला चना जिद्धा यम्य
तयोक्त तत्सम्युडी, धन्धूकपुष्पवय गोभिते ये पुष्करे पद्म
से इव पत्तियो यस्य तथोकतमी हे पवनभोजिन् ।
वायुभोजिन् भुजङ्ग ते शुभ्य तथ या पृच्छामि कोमनाङ्गो
मदुकलेवरा शरदचन्द्रमुसो गारदचन्द्रवदना काचित् त्वया