2023-03-13 15:42:14 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
पर्शुच्छेद्य
पलाल
पशु
पातालसिद्धि
पात्र
पाखाण
m.
पाडलीपुर (v.l. पाडलीपुत्र ) n.
पातालविवर
पादलेप
पादेषु V लग
पामरी
74
adj. who can be vanquished with special effort; lit.: which
can be cut off with an axe '. नखच्छेद्यं पर्शुच्छेद्यं मा कुरु 44.17.
Vide नखच्छेद्य.
पारणक
पाराञ्चिक
n. straw. बप्पभड्ट्टिमित्रं विना पलालपूलप्रायं मन्यते स्म । 28.27. cf. Pkt.
परा(ला )ल; Guj. पराळ; Hindī पुआल Vide पूल.
m. [ 1 ] a goat. 47.18, 19, 22, 23, 24.
[2 ] beast-like, ie, savage. मरुग्रामे कचिद् ग्रामारा: स्थूलबहुला
लोमशाः पशवो वसन्ति । 110.29.
a magical anointment for legs (using which one would fly
in the sky or walk on water ). 85.2; पादप्रलेप m. 84.30 ;
85.5; पादलेपविद्या f. 12.17 18. [ Here it is mentioned that
this was prepared from 107 constituents. ] Vide PC.
पादम् (पादः) +अव + Vधृ to honour by one's presence at. दृष्टविज्ञप्तिप्रमाणेनात्र पादोऽवधार्यः
46.3; प्रतीक्ष्यपादैः स्वसौधालकरणाय पादोऽवधार्यताम् । 69.9; पादोऽव-
धार्यतां सौधायेत्युदित्वा सौधमानैषुः । 73.8; यदि स्वामिनी तत्केलिं काम्यति, तदा
तत्र पादमवधारयतु ।
दिशमनुधावति, तत्र तत्र स
इतः पादोऽवधार्यताम् ।
to fall at the feet
पादेष्वलगीत् 11.19 ;
127.21. Vide पदोः Vलग्.
a woman of low origin.
पालक
a stone. 132.9, I3, 20.
N. of a city called Pātaliputra. 44.II.
n. an opening in the ground leading to the nether-world.
79.4; 87.8; पातालविवरकूप m. 78.25. [ This is often referred
to in ancient Indian folk-tales.]
f.
one of the 72 arts mentioned in the text to have been
learnt by Ama, the king of Gopagiri, who is stated in
PK. to have flourished in the 9th century of the Vikrama
Era. 28.II.
f.
n.
a deserving supplicant. स्थाने स्थाने प्रभावना । जिने जिने छत्रचामरा-
दिदानम् । पात्राणां इच्छासिद्धिः । 48.28-29.
m.
86.24-25; सङ्घस्य धूली पवनानुकूयाद् यां यां
गच्छति । तटस्थैर्भणितम् - मन्त्रीश ! इतो रजः, इतो रजः ।
118.9-10. Vide PC. पादौ + अव + / धृ.
of ; lit : ' to embrace the feet of '.
पादयोर्लगित: 100.20 ; मत्रिपादयोगिताः
आः पामरी कठिनकण्ठविलग्न भग्न
हा हार ! हारितमहो भवता गुणित्वम् ॥ 38.31.
n. breaking a fast. 42.19.
n.
a type of expiation. अहमाश्रित- मौनो द्वादशवार्षिकं पाराश्चिक नाम
प्रायश्चित्तं गुप्तमुखवस्त्रिकारजोहरणादि लिङ्गः प्रकटितावधूतरूपश्चरिष्याभ्युपयुक्तः । 18.
18-20. [ A Jaina technical term.]
n.
a bed-frame. 80.28 [V. 1. पालनकम् ( 80.34 ) 'a type of cradle'
known in Gujarātī as पारणुं ]; तत्र प्रथमयात्रायां चत्वारि सहस्राणि
पलाल
पशु
पातालसिद्धि
पात्र
पाखाण
m.
पाडलीपुर (v.l. पाडलीपुत्र ) n.
पातालविवर
पादलेप
पादेषु V लग
पामरी
74
adj. who can be vanquished with special effort; lit.: which
can be cut off with an axe '. नखच्छेद्यं पर्शुच्छेद्यं मा कुरु 44.17.
Vide नखच्छेद्य.
पारणक
पाराञ्चिक
n. straw. बप्पभड्ट्टिमित्रं विना पलालपूलप्रायं मन्यते स्म । 28.27. cf. Pkt.
परा(ला )ल; Guj. पराळ; Hindī पुआल Vide पूल.
m. [ 1 ] a goat. 47.18, 19, 22, 23, 24.
[2 ] beast-like, ie, savage. मरुग्रामे कचिद् ग्रामारा: स्थूलबहुला
लोमशाः पशवो वसन्ति । 110.29.
a magical anointment for legs (using which one would fly
in the sky or walk on water ). 85.2; पादप्रलेप m. 84.30 ;
85.5; पादलेपविद्या f. 12.17 18. [ Here it is mentioned that
this was prepared from 107 constituents. ] Vide PC.
पादम् (पादः) +अव + Vधृ to honour by one's presence at. दृष्टविज्ञप्तिप्रमाणेनात्र पादोऽवधार्यः
46.3; प्रतीक्ष्यपादैः स्वसौधालकरणाय पादोऽवधार्यताम् । 69.9; पादोऽव-
धार्यतां सौधायेत्युदित्वा सौधमानैषुः । 73.8; यदि स्वामिनी तत्केलिं काम्यति, तदा
तत्र पादमवधारयतु ।
दिशमनुधावति, तत्र तत्र स
इतः पादोऽवधार्यताम् ।
to fall at the feet
पादेष्वलगीत् 11.19 ;
127.21. Vide पदोः Vलग्.
a woman of low origin.
पालक
a stone. 132.9, I3, 20.
N. of a city called Pātaliputra. 44.II.
n. an opening in the ground leading to the nether-world.
79.4; 87.8; पातालविवरकूप m. 78.25. [ This is often referred
to in ancient Indian folk-tales.]
f.
one of the 72 arts mentioned in the text to have been
learnt by Ama, the king of Gopagiri, who is stated in
PK. to have flourished in the 9th century of the Vikrama
Era. 28.II.
f.
n.
a deserving supplicant. स्थाने स्थाने प्रभावना । जिने जिने छत्रचामरा-
दिदानम् । पात्राणां इच्छासिद्धिः । 48.28-29.
m.
86.24-25; सङ्घस्य धूली पवनानुकूयाद् यां यां
गच्छति । तटस्थैर्भणितम् - मन्त्रीश ! इतो रजः, इतो रजः ।
118.9-10. Vide PC. पादौ + अव + / धृ.
of ; lit : ' to embrace the feet of '.
पादयोर्लगित: 100.20 ; मत्रिपादयोगिताः
आः पामरी कठिनकण्ठविलग्न भग्न
हा हार ! हारितमहो भवता गुणित्वम् ॥ 38.31.
n. breaking a fast. 42.19.
n.
a type of expiation. अहमाश्रित- मौनो द्वादशवार्षिकं पाराश्चिक नाम
प्रायश्चित्तं गुप्तमुखवस्त्रिकारजोहरणादि लिङ्गः प्रकटितावधूतरूपश्चरिष्याभ्युपयुक्तः । 18.
18-20. [ A Jaina technical term.]
n.
a bed-frame. 80.28 [V. 1. पालनकम् ( 80.34 ) 'a type of cradle'
known in Gujarātī as पारणुं ]; तत्र प्रथमयात्रायां चत्वारि सहस्राणि