2023-03-13 15:42:39 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
ठकुर
डम्भन
डामर
डामर
डाल
डोलकर
V ढक्
ढाढसिक
m. [ 1 ]
v ढाल्
ढोय
डोकर ( v.l. डोल्लत्कर ) m.
n.
[2]
Vide PK..
n.
a collection. दण्ड-मुण्ड-डम्भनानि सोमेश्वरे दृष्ट्वा सिद्धेशस्य गिरिनारे हर्ष: ।
131.31.
m.
140
m. the colloquial form of the name दामोदर Dāmodara was the
ambassador of King Bhimadeva of Gujarāta at the court
of King Bhoja of Mālava. 21.10, 22, 23, 24; 23.7.
an awful infectious disease.
अथ तक्षशिलायां पञ्चशतीतीर्थप
वित्रितायां
महान् रोगो जातः । न कोऽपि कस्यापि वेश्मनि याति । पुरीं शून्यप्रायां वीक्ष्य
सङ्घनाचिन्ति–सर्वेऽप्यधिष्ठायका नष्टाः । इति चिन्तिते शासनदेव्या उपदिष्टम् - सर्वे
व्यन्तरास्तुरुष्क॰यन्तरैरुपद्रुताः । वर्षत्रयानन्तरं तुरुष्कभङ्गो भावी । इति ज्ञात्वा यदुचितं
तत्कार्यम् । पुना रोगशान्त्यै उपायोऽस्ति । नड्डूलनगरे श्रीमानदेवसूरीणां चरणोदकेन
सिञ्चत स्वमानुषाणि; यथा डामरं नश्यति । 107.9-13.
an honorific term.
54.26; 55.8, 31.
a ruler. 50.11; 52.21; 64.32.
30. 18, 28, 29, 30; 32.7; 53.30;
Vide ठक्कर.
a temporary settlement. चतुष्पथे तत्र डालं दत्त्वा यो य आयाति तस्य
तस्याग्रे वदति – अत्र राज्ञो गजशाला भविता; अत्र पुनः पट्टहस्तिन आलानस्तम्भो भावी ।
115. 24-25.
an old man (a contemptuous term ). रात्रौ वीरम: समेत्य राणकं
लत्तया प्रहृत्य, प्राह — भो डोकर ( v. 1. डोल्लत्कर) ! अद्यापि राज्याशां न
मुञ्चसि ? 67.4-5. [ The v. 1. डोलत्कर would lit mean ' one
whose hands are unsteady'. cf. Deśī डोल, Guj. डोलवुं ' to be
unsteady'. Probably it is a Sanskritisation of डोकर.] cf.
Pkt. डोक्कर; Guj. डोकरो; Hindı, Mar. डोकरा.
m. same as डोकर. 67.31.
to conceal, to cover. बुणिफलं वृद्धम् । येन नवखण्डपृथ्व्या लज्जा ढङ्क्यते ।
तेन हेतुना जगढङ्कणीति बिरुदं दत्तम् । Int. 30. 27-28. cf. Pkt. ढंक,
ढक्क; Guj. ढांकवुं; Hindī ढांकना; Mar. ढांकणें.
adj. ? guilty ?
सकशाप्रहारां वीक्ष्य विषण्णेन चिन्तितं यदसौ मां मारयिष्यति
विषं दत्त्वा । ततो भोजनावसरे राज्ञा बहुमानेन निजरसवतीं भोजयित्वा राणकपदं
दत्तम् । इत्थं विषि(ष )ण्ण: क्षीणतेजा जातः । राजा तु पुनः पुनः चरान् परिपृच्छति ।
स चाद्यापि जीवति । स इत्थं चतुःपथानतिक्रम्य प्रतोलीद्वारे गतो मृतः । राज्ञोक्तम्-
[आ ! बाढं ] ढाढसिकः । 46.6-9.
to pour out, to cast off. गवाक्षस्याधः समुद्रस्तत्र शिप्रां ढालयामास ।
41.8. cf. Deśī ढाल; Guj. ढाळवुं, ढोळवुं.
n.? a fight, a skirmish. तदनु परिभवमसह मानः श्रीजलालदीन सुरत्राणः सं १३१०
वर्षे माघमासस्य पञ्चम्यां स्वयमागत्य पर्वतस्य स्वर्णगिरेः शृङ्गे आवासान् दत्त्वा स्थितः ।
प्रत्यहं ढोये(?) जायमाने सुरङ्गाखानकैः खण्डिः पातयितुमारब्धा । 50.33-34-
डम्भन
डामर
डामर
डाल
डोलकर
V ढक्
ढाढसिक
m. [ 1 ]
v ढाल्
ढोय
डोकर ( v.l. डोल्लत्कर ) m.
n.
[2]
Vide PK..
n.
a collection. दण्ड-मुण्ड-डम्भनानि सोमेश्वरे दृष्ट्वा सिद्धेशस्य गिरिनारे हर्ष: ।
131.31.
m.
140
m. the colloquial form of the name दामोदर Dāmodara was the
ambassador of King Bhimadeva of Gujarāta at the court
of King Bhoja of Mālava. 21.10, 22, 23, 24; 23.7.
an awful infectious disease.
अथ तक्षशिलायां पञ्चशतीतीर्थप
वित्रितायां
महान् रोगो जातः । न कोऽपि कस्यापि वेश्मनि याति । पुरीं शून्यप्रायां वीक्ष्य
सङ्घनाचिन्ति–सर्वेऽप्यधिष्ठायका नष्टाः । इति चिन्तिते शासनदेव्या उपदिष्टम् - सर्वे
व्यन्तरास्तुरुष्क॰यन्तरैरुपद्रुताः । वर्षत्रयानन्तरं तुरुष्कभङ्गो भावी । इति ज्ञात्वा यदुचितं
तत्कार्यम् । पुना रोगशान्त्यै उपायोऽस्ति । नड्डूलनगरे श्रीमानदेवसूरीणां चरणोदकेन
सिञ्चत स्वमानुषाणि; यथा डामरं नश्यति । 107.9-13.
an honorific term.
54.26; 55.8, 31.
a ruler. 50.11; 52.21; 64.32.
30. 18, 28, 29, 30; 32.7; 53.30;
Vide ठक्कर.
a temporary settlement. चतुष्पथे तत्र डालं दत्त्वा यो य आयाति तस्य
तस्याग्रे वदति – अत्र राज्ञो गजशाला भविता; अत्र पुनः पट्टहस्तिन आलानस्तम्भो भावी ।
115. 24-25.
an old man (a contemptuous term ). रात्रौ वीरम: समेत्य राणकं
लत्तया प्रहृत्य, प्राह — भो डोकर ( v. 1. डोल्लत्कर) ! अद्यापि राज्याशां न
मुञ्चसि ? 67.4-5. [ The v. 1. डोलत्कर would lit mean ' one
whose hands are unsteady'. cf. Deśī डोल, Guj. डोलवुं ' to be
unsteady'. Probably it is a Sanskritisation of डोकर.] cf.
Pkt. डोक्कर; Guj. डोकरो; Hindı, Mar. डोकरा.
m. same as डोकर. 67.31.
to conceal, to cover. बुणिफलं वृद्धम् । येन नवखण्डपृथ्व्या लज्जा ढङ्क्यते ।
तेन हेतुना जगढङ्कणीति बिरुदं दत्तम् । Int. 30. 27-28. cf. Pkt. ढंक,
ढक्क; Guj. ढांकवुं; Hindī ढांकना; Mar. ढांकणें.
adj. ? guilty ?
सकशाप्रहारां वीक्ष्य विषण्णेन चिन्तितं यदसौ मां मारयिष्यति
विषं दत्त्वा । ततो भोजनावसरे राज्ञा बहुमानेन निजरसवतीं भोजयित्वा राणकपदं
दत्तम् । इत्थं विषि(ष )ण्ण: क्षीणतेजा जातः । राजा तु पुनः पुनः चरान् परिपृच्छति ।
स चाद्यापि जीवति । स इत्थं चतुःपथानतिक्रम्य प्रतोलीद्वारे गतो मृतः । राज्ञोक्तम्-
[आ ! बाढं ] ढाढसिकः । 46.6-9.
to pour out, to cast off. गवाक्षस्याधः समुद्रस्तत्र शिप्रां ढालयामास ।
41.8. cf. Deśī ढाल; Guj. ढाळवुं, ढोळवुं.
n.? a fight, a skirmish. तदनु परिभवमसह मानः श्रीजलालदीन सुरत्राणः सं १३१०
वर्षे माघमासस्य पञ्चम्यां स्वयमागत्य पर्वतस्य स्वर्णगिरेः शृङ्गे आवासान् दत्त्वा स्थितः ।
प्रत्यहं ढोये(?) जायमाने सुरङ्गाखानकैः खण्डिः पातयितुमारब्धा । 50.33-34-