2023-02-22 15:01:58 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
कविरहस्यम्
तिपन्तिं यस्य मातङ्गास्तेपेन्ते च तुरङ्गमाः ॥
तेपयन्ति मनुष्याश्च युद्धे निम्नोन्नतां भुवम् ॥ ९६ ॥
तपसा भर्जत पापं तेजसाऽरींश्च यज्जति ॥
कर्मेबजानि सर्वाणि योगाभ्यासार्दृणोति यः ॥ ९७ ॥
रिक रिपुर्यदाक्रान्तो धनैस्तन्त्रैश्च रेचति ॥
रेचंयन्ति च तन्नारीलोचनान्य श्रुवारिभिः ॥ १८ ॥
सत्यं वदति सर्वत्र सर्वस्य वैदते हितम् ॥
यन्न सत्यं न च हितं न वादयति तद्वचः ॥ ९९ ॥
सर्वोप्यर्जयति द्रव्यमात्मनः प्रीतिहेतवे ॥
अर्जते शाश्वत कीर्तिं यश्चार्जति जयं स्थिरम् ॥ १०० ॥
यस्य सङ्ग्रा मशौण्डत्वं शालन्ते बाहुशालिनः ॥
शलॅन्ति यगुणा दिक्षु शलॅन्ते च सुरालयम् ॥ १०१ ॥
लक्षयॅन्यस्थि लक्षन्ते मांस लैक्षन्ति शोणितम् ॥
यत्खड्गखण्डिताङ्गानां शत्रूणां कोणपा रणे ॥ २ ॥
79
एव
१ तिप् (ॠ) क्षरणे (१ -आ.) अत्र चान्द्रादिमतेन परस्मैपदम् ।
संज्ञापूर्वक
विवेरनित्यत्वोक्तेर्गुणाभाव इति बोध्यम् । २ तेप् ३ स
णिजन्तः । ४ भ्रूजू (ई) भर्जने (१-आ.) । ५
भस्ज् (अ) पाके (६-प.) संप्रसारणे सस्य श्रुत्वे, झलां जरा (५२)
इति जश्वन जकारः । ६ भ्र ( ० ) । ७ रिच् ( इर् ) विरेचने (७-
उ.) । ८ रिच् (अ) वियोजनसंपर्चनयोः (१०-प. ) । णिजभावः ।
९
" णिचो रूपम् । १० वद् (अ) व्यक्तायां वाचि (१-प.) । ११
वद् (अ) सन्देशवचने (१०-उ.) णिजभावः । १२ " णिचो रूपम् ।
१३ अर्ज् (अ) प्रतियत्ने सम्यादनेच (१० - उ.) १४ ऋज् (अ) गतिस्था-
नार्जनोपार्जनेषु ( १ -आ.) । १५ अर्ज् (अ) अर्जने (१-प.) १६ शाल
(ॠ) कत्यने (१ -आ) । १७ शल (अ) आशुगमने (१ -प.) 1 १८
शल (अ) चलनसंवरणयोः (१-आ.) । १९ळक्ष (आ) दर्शनानयोः
(१०– उ ) । २० " । २१
उ
ज्ञेयः ।
"
77
सामान्यणिज्विकल्पपक्षेण गिजभावी
1917
॥ तेजस्वि
तु
Bhandarkar Oriental
Research Institute
तिपन्तिं यस्य मातङ्गास्तेपेन्ते च तुरङ्गमाः ॥
तेपयन्ति मनुष्याश्च युद्धे निम्नोन्नतां भुवम् ॥ ९६ ॥
तपसा भर्जत पापं तेजसाऽरींश्च यज्जति ॥
कर्मेबजानि सर्वाणि योगाभ्यासार्दृणोति यः ॥ ९७ ॥
रिक रिपुर्यदाक्रान्तो धनैस्तन्त्रैश्च रेचति ॥
रेचंयन्ति च तन्नारीलोचनान्य श्रुवारिभिः ॥ १८ ॥
सत्यं वदति सर्वत्र सर्वस्य वैदते हितम् ॥
यन्न सत्यं न च हितं न वादयति तद्वचः ॥ ९९ ॥
सर्वोप्यर्जयति द्रव्यमात्मनः प्रीतिहेतवे ॥
अर्जते शाश्वत कीर्तिं यश्चार्जति जयं स्थिरम् ॥ १०० ॥
यस्य सङ्ग्रा मशौण्डत्वं शालन्ते बाहुशालिनः ॥
शलॅन्ति यगुणा दिक्षु शलॅन्ते च सुरालयम् ॥ १०१ ॥
लक्षयॅन्यस्थि लक्षन्ते मांस लैक्षन्ति शोणितम् ॥
यत्खड्गखण्डिताङ्गानां शत्रूणां कोणपा रणे ॥ २ ॥
79
एव
१ तिप् (ॠ) क्षरणे (१ -आ.) अत्र चान्द्रादिमतेन परस्मैपदम् ।
संज्ञापूर्वक
विवेरनित्यत्वोक्तेर्गुणाभाव इति बोध्यम् । २ तेप् ३ स
णिजन्तः । ४ भ्रूजू (ई) भर्जने (१-आ.) । ५
भस्ज् (अ) पाके (६-प.) संप्रसारणे सस्य श्रुत्वे, झलां जरा (५२)
इति जश्वन जकारः । ६ भ्र ( ० ) । ७ रिच् ( इर् ) विरेचने (७-
उ.) । ८ रिच् (अ) वियोजनसंपर्चनयोः (१०-प. ) । णिजभावः ।
९
" णिचो रूपम् । १० वद् (अ) व्यक्तायां वाचि (१-प.) । ११
वद् (अ) सन्देशवचने (१०-उ.) णिजभावः । १२ " णिचो रूपम् ।
१३ अर्ज् (अ) प्रतियत्ने सम्यादनेच (१० - उ.) १४ ऋज् (अ) गतिस्था-
नार्जनोपार्जनेषु ( १ -आ.) । १५ अर्ज् (अ) अर्जने (१-प.) १६ शाल
(ॠ) कत्यने (१ -आ) । १७ शल (अ) आशुगमने (१ -प.) 1 १८
शल (अ) चलनसंवरणयोः (१-आ.) । १९ळक्ष (आ) दर्शनानयोः
(१०– उ ) । २० " । २१
उ
ज्ञेयः ।
"
77
सामान्यणिज्विकल्पपक्षेण गिजभावी
1917
॥ तेजस्वि
तु
Bhandarkar Oriental
Research Institute