2023-05-09 15:10:11 by manu_css
This page has been fully proofread once and needs a second look.
[ प्रतानः ३-
इह । कटि कटु ॥
इ
८४
इकारौकारौ सप्
क्लीबवृत्तित्त्वे ई इवत्
-
ईकारान्ताः
इकारोकारेण यथा
सदावटी तरी चरी करी चारी वारी दारी, उकारेण तनी तनू भी भू
तद्धिया उऊ ।
तस्य ईकारस्य
तत उविधिना सर्वस्वरैः श्
श्र
अम्प्रयोगादनुस्वारः
।
-
द्वितीयैक
बिभ्रत्, पुरोगांगेयरुचिं दधत् ॥
विसर्गः श्रीसमैः पुरः ॥ ९३ ॥
श्रीस्थितिप्रायैः पदैः पुरस्थैर्विसर्गश्लेषो भवति । यथा
स्यादि-त्यादिविभक्तिश्लेषो, भाषाश्लेषः, प्रकृतिश्लेषोऽपि भङ्गश्लेषोपायेन साध्यः ।
विभक्तिश्लेषो यथा भवति । पक्षे
विभक्तीनामलोपः समासेन लोपो वा क्रियते । भवतः । स्यादिपक्षे तव शिवतो वा ।
एवं सर्वत्र ज्ञेयम् । भवन्तिरोहिताः । भवसितत्त्वश्रीः। भवामिततश्रीः । भवावस्थित्या ।
राजतिरोहितेत्यादि ।
P
भाषाश्लेषो यथा-
श्लेषे समसंस्कृतप्राकृतादिशब्दाः प्राकृतलक्षणेन ज्ञेयाः । यथा
त्यादयः ।
प्रकृतिश्लेषो महःस्थित्यादयः । एवमष्टविधोऽपि श्लेषः प्रपञ्चितः ॥
श्लेषभेदो यथा
वर्णभाषालिङ्गपद्प्रकृतिप्रत्ययैस्तथा ।
विभक्तिवचनाभ्यां च श्लेषः सञ्जायतेऽष्टधा ॥
कल्पवर्योऽत्र भङ्गोऽभूदाकारेकारवर्णयोः ।
स्वर्गला
लिङ्गश्लेषे तनुर्नेत्रे बाह्
हरउमे सुरमणो संस्कृतप्राकृतोद्भवः ॥
दारिद्र्यकृद्रिपौ मित्रे कृकृत्प्रकृतिभङ्गतः ।
गौरीभूतगुणोपेत ई
त्वमत्रारचयश्चक्रे त्यादिस्यादिविभक्तिजः ।