2023-05-12 03:19:07 by manu_css
This page has been fully proofread once and needs a second look.
काव्यकल्पळतावृत्तिः ।
वर्ण्यश्चन्द्रस्तस्य शिवशिरः
पम्येष्टप्राप्तिस्ततः
तपःक्षामो निवसति चन्द्रः ।
वर्ण्
स्ततो निजमि
नृपय
१२९
रिपु
रिपूच्छित्तिर्यथा
नगाश्रितर
नभोगमनं करोति
वर्ष्
वर्ण्या हंसास्तेषां सरःश्रयणं क्रिया ततो निजगतिस्पर्धिनारीवदनमित्राणि कमलानीव
छेत्तुं सरः श्रयन्ति हंसाः ।
वर्थ्
वर्ण्यो रविस्तस्योदयः क्रिया ततो निजसारथिभ्रातृगरुडरिपुसर्प
छेत्तुं रविरुदयं करोति ।
अथ स्पर्धा
विन्ध्यगिरिस्पर्धया तरणिसरणिरोधं कर्तुमना इव वप्रो व्याप्नोति ।
व
वर्ण्यं यशस्तस्य दिग्व्यापनं क्रिया तस्याः कारणं स्पर्धा ततो निजप्रभावस्पर्धि-
सुधादीधितिस्पर्धयेव नृपयशो दिक्चक्रमाक्रामति ।
अथ पूर्वजक्रमः-
ऽपि नभो रुरोध ।
वर्ण्या नारीमुखपत्रवल्लीकस्तूरिका तस्याः पूर्वजो मृगस्ततोऽस्मत्पूर्वजमृगश्चन्द्रं
श्रित इति पूर्वजक्रमान्मृगनाभिरपि चन्द्रसोदरं
एवं वस्तुषु क्रियामारोप्येष्ट प्राप्त्यादिकारणानि योजनीयानि ॥
क्रियाभ्योऽर्थान्तरोत्पत्तये प्रकारान्तरमाह-
वर्थो
वर्ण्योऽप
रचितोचितक्रियाणामिष्ट
वर्ण्य
वस्तूनि यथौचित्यं क्रियाः कल्पयेत् । ततः प्रकल्पितक्रियायामिष्टप्राप्त्यादीनि कार-
जां
णानि योजयेत् । यथा
लगनं क्रिया तस्याः कारणं नारीप्रसाद
कलङ्कितः क्षयी नाद्यप्रभृति स्पर्
स्ताराः पादयोर्लग्नाः ।
-
वर्ण्यश्चन्द्रस्तत्तुल्यत्वादारोपितं यशस्तस्य त्रिभुवने भ्रमणं क्रिया तस्याः स्वसमान-
निरीक्षणं कारणं ततो मत्समानः कोऽप्यस्ति न वेति निरीक्षितुमिव पीयूष
नृपयशो भुवनत्रयं भ्रमति ।
१७ का० क०