2023-04-12 04:24:54 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
स्तबक: ३ ]
काव्यकल्पलतावृत्तिः ।
त्रिकोणान्यथ दम्भोलिशूलेशानदृशौ हलम् ।
सन्ध्यक्षराद्यशृङ्गाट कामाक्षीवन्हिमण्डले ॥ १२७ ॥
करपत्रनिरङ्गाद्रितलश्रोणिस्थपाणयः ।
क्षुरप्रभृङ्गगोक्षुररोहिणीशकटानि च ॥ १२८ ॥
एतेऽन्येऽपीत्यादि । यथा - वयं त्रिकोणतिलकं तस्योपमानं रोहिणी, ततो
नायिकामुखे त्रिकोणमुक्ता तिलकच्छलेन निजपतिभ्रमेण रोहिणीव समागता । अथवा रूम.
भटेन शिवपराभवादनाहतपुष्पबाणेन बालाया भ्रुधनुः सज्जीकृत्य त्रिकोणतिलकच्छलेन
क्षुरप्रायुधमिव प्रगुणीकृतम् । अथवा निरन्तरं जनमनोवेधकारिशरपरम्पराक्षेपश्रमार्तेरप-
नयनायाऽन्तरान्तरा नीरपानमिव कर्तु नायिका त्रिकोणमुक्ता तिलकच्छलात मदनेन
कान्तिजलपूर्ण करपत्रमिव सीमन्तदण्डे लम्बितम् ॥
॥ १३० ॥
दीर्घाणि वेणीसीमन्तनासिकाबाहवोऽङ्गुलिः ।
रोमाली पृष्ठवंशोरुजङ्घाऽन्ननलिकाः शिराः ॥ १२९ ॥
मौवीं धनुः शरमासकृपाणलकु टार्गलाः ।
श्राषाढमुशलाऽरित्रयष्टिमन्थानकध्वजाः
वंशधूपतुलापट्टतालद्रुस्तम्भमेधयः ।
स्तूपकूपयशस्तम्भेन्द्रध्वजार्हपुरोध्वजाः ॥ १३१ ॥
स्वर्दण्डच्छत्रदण्डोर्मि निर्मोकाऽध्वाऽहिनिम्नगाः ।
मृणालं हारशेषत्रग्जटावल्लीद्रुमेक्षवः ॥ १३२ ॥
कुशी प्राजनकं बाहुयुगवेत्रकशा ऋषः ।
हस्तिहस्तरदौ पुच्छं नाडीशृङ्खलकोलकाः ॥ १३३ ॥
दामशैलुकशुलानि करभो नकुलस्तथा ।
१२७
जलुकैर्वा सकूष्माण्डमृदङ्गा वायुमण्डलम् ॥ १३४ ॥
वर्तनं लेखनी काष्टकरणं नखभेदनी ।
केतकीदलमञ्जर्यो नाराचार्केन्दुरश्मयः ॥ १३५ ॥
एतेऽन्येऽपीत्यादि । वर्ण्या चेणी तस्या उपमानं सर्पः सोऽपि सुधाकुण्डे भवति,
ततस्विनेत्रानलदग्धकुठमायुधसंजीवनवा क्सधाकुण्डस्य वदनस्य रक्षाभुजङ्ग इव वेणी-
दण्डः । अथवा यौवनयज्वना युवतीहृदयकुण्डे सदा दीपितस्य मदनानलस्य निर्गता
धूमोमिरिख वेणीवल्लरी ।
वर्ण्या रोमाली तस्या उपधानं मृणालं ततः शिवसमरदग्धनुषः स्मरस्य कृते
यौवनेन बालारोमावलीव्याजात् सज्जीकृतो मृणालधनुर्दण्डः ।
वर्ध्या कृपाणलेखा तस्या उपमानं यमुना ततस्त्वदभिहतरणसंमुखनृपतिनिकरैर्निर.
न्तरं विध्यमानो मम पिता रविविधुरत्वं गतः, ततः कियन्तमपि कालं विलम्बस्वेति
विज्ञापनायेव कृपाणच्छलाद् यमुना नृपहस्तं गता ॥
वक्त्रायलकभालभ्रूनखाङ्काऽङग्रिललाटिकाः ।
कटाक्षेन्द्रधनुर्विद्युदर्धचन्द्रहलाङ्कुशाः ॥ १३६ ।
काव्यकल्पलतावृत्तिः ।
त्रिकोणान्यथ दम्भोलिशूलेशानदृशौ हलम् ।
सन्ध्यक्षराद्यशृङ्गाट कामाक्षीवन्हिमण्डले ॥ १२७ ॥
करपत्रनिरङ्गाद्रितलश्रोणिस्थपाणयः ।
क्षुरप्रभृङ्गगोक्षुररोहिणीशकटानि च ॥ १२८ ॥
एतेऽन्येऽपीत्यादि । यथा - वयं त्रिकोणतिलकं तस्योपमानं रोहिणी, ततो
नायिकामुखे त्रिकोणमुक्ता तिलकच्छलेन निजपतिभ्रमेण रोहिणीव समागता । अथवा रूम.
भटेन शिवपराभवादनाहतपुष्पबाणेन बालाया भ्रुधनुः सज्जीकृत्य त्रिकोणतिलकच्छलेन
क्षुरप्रायुधमिव प्रगुणीकृतम् । अथवा निरन्तरं जनमनोवेधकारिशरपरम्पराक्षेपश्रमार्तेरप-
नयनायाऽन्तरान्तरा नीरपानमिव कर्तु नायिका त्रिकोणमुक्ता तिलकच्छलात मदनेन
कान्तिजलपूर्ण करपत्रमिव सीमन्तदण्डे लम्बितम् ॥
॥ १३० ॥
दीर्घाणि वेणीसीमन्तनासिकाबाहवोऽङ्गुलिः ।
रोमाली पृष्ठवंशोरुजङ्घाऽन्ननलिकाः शिराः ॥ १२९ ॥
मौवीं धनुः शरमासकृपाणलकु टार्गलाः ।
श्राषाढमुशलाऽरित्रयष्टिमन्थानकध्वजाः
वंशधूपतुलापट्टतालद्रुस्तम्भमेधयः ।
स्तूपकूपयशस्तम्भेन्द्रध्वजार्हपुरोध्वजाः ॥ १३१ ॥
स्वर्दण्डच्छत्रदण्डोर्मि निर्मोकाऽध्वाऽहिनिम्नगाः ।
मृणालं हारशेषत्रग्जटावल्लीद्रुमेक्षवः ॥ १३२ ॥
कुशी प्राजनकं बाहुयुगवेत्रकशा ऋषः ।
हस्तिहस्तरदौ पुच्छं नाडीशृङ्खलकोलकाः ॥ १३३ ॥
दामशैलुकशुलानि करभो नकुलस्तथा ।
१२७
जलुकैर्वा सकूष्माण्डमृदङ्गा वायुमण्डलम् ॥ १३४ ॥
वर्तनं लेखनी काष्टकरणं नखभेदनी ।
केतकीदलमञ्जर्यो नाराचार्केन्दुरश्मयः ॥ १३५ ॥
एतेऽन्येऽपीत्यादि । वर्ण्या चेणी तस्या उपमानं सर्पः सोऽपि सुधाकुण्डे भवति,
ततस्विनेत्रानलदग्धकुठमायुधसंजीवनवा क्सधाकुण्डस्य वदनस्य रक्षाभुजङ्ग इव वेणी-
दण्डः । अथवा यौवनयज्वना युवतीहृदयकुण्डे सदा दीपितस्य मदनानलस्य निर्गता
धूमोमिरिख वेणीवल्लरी ।
वर्ण्या रोमाली तस्या उपधानं मृणालं ततः शिवसमरदग्धनुषः स्मरस्य कृते
यौवनेन बालारोमावलीव्याजात् सज्जीकृतो मृणालधनुर्दण्डः ।
वर्ध्या कृपाणलेखा तस्या उपमानं यमुना ततस्त्वदभिहतरणसंमुखनृपतिनिकरैर्निर.
न्तरं विध्यमानो मम पिता रविविधुरत्वं गतः, ततः कियन्तमपि कालं विलम्बस्वेति
विज्ञापनायेव कृपाणच्छलाद् यमुना नृपहस्तं गता ॥
वक्त्रायलकभालभ्रूनखाङ्काऽङग्रिललाटिकाः ।
कटाक्षेन्द्रधनुर्विद्युदर्धचन्द्रहलाङ्कुशाः ॥ १३६ ।