karṇāṭaka-saṅgīta-śabda-kośa /551

ಸಂಗೀತ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಕೋಶ
 
ದೇವಕುರಂಜಿ
ಈ ರಾಗವು ೨೭ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಸರಸಾಂಗಿಯ ಒಂದು
 

ಜನ್ಯರಾಗ,
 

ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ม
ಸ ನಿ ದ ಮ ಗ ರಿ ಸ
 

ಸ ನಿ ದ ಮ ಗ ರಿ ಸ
 
ದೇವಕುಸುಮಾವಳಿ-
ಈ ರಾಗವು ೬೦ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ನೀತಿಮತಿಯ
 

ಒಂದು ಜನ್ಯರಾಗ.
 
೫೪೫
 
ಸ ಮ ಗ ಮ ಪ ಸ
ಸ ನಿ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
 

ಸ ಮ ಗ ಮ ಪ ಸ
ಸ ನಿ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
 
ದೇವಕೂಟ-
ಈ ರಾಗವು ೨೫ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಮಾರರಂಜನಿಯ ಒಂದು
 

ಜನ್ಯರಾಗ,
 
ಆ .
 
ಅ :
 
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ
 
ಸ ದ ಸ ಮ ರಿ ಗ ರಿ ಸ
 

ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಸ ದ ಸ ಮ ರಿ ಗ ರಿ ಸ
 
ದೇವಗಾಂಧಾರ
ನಾರದನ ಸಂಗೀತಮಕರಂದವೆಂಬ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಉಕ್ತ

ವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಸೂರ್ಯಾಂಶರಾಗ, ಪುರಂದರದಾಸರ "ಪರಾಕು ಭೀಮನೆಂದು'

ಎಂಬ ದೇವರನಾಮದಲ್ಲಿ ಈ ರಾಗವು ಬರುತ್ತದೆ.
 

 
ದೇವಗಾಂಧಾರಿ
ಈ ರಾಗವು ೨೯ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಧೀರಶಂಕರಾಭರಣದ

ಒಂದು ಜನ್ಯರಾಗ.
 
ಸ ರಿ ಮ ಪ ದ ಸ
 
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
 

ಸ ರಿ ಮ ಪ ದ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ ಇದರ ಆರೋಹಣವು ಸ ರಿ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ, ಆದರೆ

ಪ ದ ನಿ ಸ ಎಂಬ ಸ್ವರ ಸಮೂಹವು ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿಯೂ

ಮ ಪ ದಾ, ನಿ ಸ ರೀ ಎಂದು ಬರುತ್ತದೆ ವಿನಹಾ ನೇರವಾಗಿ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ ರಿ

ಎಂದು ಬರುವುದಿಲ್ಲ.
 
ಇದು
 

ಚತುಶ್ರುತಿ ರಿಷಭ, ಅಂತರ ಗಾಂಧಾರ, ಶುದ್ಧ ಮಧ್ಯಮ, ಚತುಶ್ರುತಿ ಧೈವತ,

ಕಾಕಲಿ ನಿಷಾದ ಮತ್ತು ಕೈಶಿಕಿ ನಿಷಾದವು ಈ ರಾಗದ ಸ್ವರ ಸ್ಥಾನಗಳು.
 

ಔಡವ ಸಂಪೂರ್ಣರಾಗ, ಏಕಾನ್ಯ ಸ್ವರ ಭಾಷಾಂಗರಾಗ, ಅನ್ಯಸ್ವರವಾದ ಕೈಶಿಕಿ

ನಿಷಾದವು ಪ ದ ನಿ ದ ಮ ಪ ದ ಪ ಮತ್ತು ಪ ದ ನಿ ದ ಪ ಎಂಬ ಸ್ವರಗುಚ್ಛಗಳಲ್ಲಿ

ಬರುತ್ತದೆ. ಚೌಕಕಾಲ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರಾಗದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವು ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ.

ಅವರೋಹಣ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ದ, ಗ ಮತ್ತು ರಿ ರಾಗಛಾಯಾಸ್ವರಗಳು.

ವರಿಕ್ತ ರಕ್ತಿರಾಗ, ಸ ರಿ ಗ ಸಾ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಾರ, ಸ ರಿ ಗ ಮಾ; ಗ ರೀ ಎಂಬುದು

ರಕ್ತಿ ಪ್ರಯೋಗ, ಗಮಕವರಿಕರಕ್ತಿರಾಗ, ಧೈಶ್ಯ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ತುಂಬುವ
 
ಗಮಕ
 
ಗಮಕ