2023-06-25 23:30:49 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
೫೩೦
ರಾಗಗಳನ್ನು ದಿನಗೇಯರಾಗಗಳೆಂದೂ
ಕೆಲವನ್ನು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕವೆಂದೂ
ರಾಗ.
ಸ ಮ ಗ ಮ ಪ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ಸ
ದಿನಗೇಯರಾಗ-ಹಗಲು ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಡಬಹುದಾದ ರಾಗ, ಕೆಲವು
ಕೆಲವನ್ನು ರಾತ್ರಿಗೇಯರಾಗಗಳೆಂದೂ, ಮತ್ತೆ
ವರ್ಗಿಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ದಿನದ್ಯುತಿ-ಈ ರಾಗವು ೨೦ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ನಠಭೈರವಿಯ ಒಂದು ಜನ್ಯ
ರಾಗ,
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ಮ ರಿ ಗ ಸ
ದಿರಾ-ನಾರದ ಮತದಂತೆ ಇದು ೨೨ ಶ್ರುತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮದ ಮೊದಲನೆ
ಶ್ರುತಿಯ ಹೆಸರು.
ದಿಲೀಪಕ-ಈ ರಾಗವು ೨೨ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಖರಹರಪ್ರಿಯದ ಒಂದು ಜನ್ಯ
ಸಂಗೀತ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಕೋಶ
ಆ .
ಸ ರಿ ಗ ರಿ ಮ ಪ ನಿ ದ ನಿ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಸ ಮ ಗ ರಿ ಸ
ಅ
ಸಾಹಿತಿಯಾಗಿದ್ದ
ದಿಲೀಪ್ ಕುಮಾರ್
ರಾಯ-ಪ್ರಸಿದ್ಧ మంది
ದ್ವಿಜೇಂದ್ರ ಲಾಲ್‌ರಾಯ್‌ರವರ ಪುತ್ರ, ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವಾಂಸ, ಗಾಯಕ
ಮತ್ತು ಲೇಖಕ, ಇವರ ಗಾಯನವು ಶಾಸ್ತ್ರ ಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಭಾವಕ್ಕೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ದಿಲೀಪ್ ಚಂದ್ರವೇದಿ-ಒಬ್ಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಸಂಗೀತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ
ಮತ್ತು ವಿದ್ವಾಂಸರು.
ದಿಲ್ ರೂಬ -ಇದು ಉತ್ತರಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು
ತಂತಿವಾದ್ಯ. ಸುಮಾರು ಮೂರು ಅಡಿ ಉದ್ದವಿರುವ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಅಂಗುಲ
ಅಗಲವಿರುವ ಕೊಡಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ದಂಡಿಯ ಅಗಲದ ಎರಡರಷ್ಟು
ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಎದೆ
ಚರ್ಮದ ಮುಚ್ಚಳಿಕೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಕುದುರೆಯನ್ನು ಕೂರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಾಲ್ಕು ತಂತಿಗಳು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತವೆ.
ಅಗಲದ ಪೊಳ್ಳು
ಹಲಗೆಯ ಬದಲು
ಯಿದೆ.
ಈ ಮುಚ್ಚಳಿಕೆಯ ಮೇಲೆ, ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ
ಕುದುರೆ ಮತ್ತು ಮೇರುವಿನ ಮೇಲೆ ಮುಖ್ಯವಾದ
ಈ ತಂತಿಗಳ ಕೆಳಗೆ ಒಂದು ಪಿಳ್ಳು ಕುದುರೆ
ಅದರ ಮೇಲೆ ೨೨ ಅನುರಣನದ ತಂತಿಗಳನ್ನು ಬಿಗಿಯಲಾಗಿದೆ ಮುಖ್ಯ
ತಂತಿಯ ಬಿರಡೆಗಳು ದಂಡಿಯ ಬಿಡಿಭಾಗದ ಮರದ ಜಗುಲಿಗೆ ಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ.
ಈ ವಾದ್ಯಕ್ಕೆ ತಂತಿಗಳಿಂದ ದಂಡಿಗೆ ಬಿಗಿಯಲ್ಪಟ್ಟ ಬಾಗಿರುವ ೧೯ ಕಂಚಿನ ಮೆಟ್ಟಿಲು
ಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಕುದುರೆ ಬಾಲದ ಕೂದಲಿನ ಕಮಾನಿನಿಂದ ಈ ವಾದ್ಯವನ್ನು ನುಡಿಸ
ಲಾಗುವುದು. ಕೆಲವು ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ದಂತದ ಕೆತ್ತನೆ ಪಟ್ಟಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಿರು
ರಾಗಗಳನ್ನು ದಿನಗೇಯರಾಗಗಳೆಂದೂ
ಕೆಲವನ್ನು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕವೆಂದೂ
ರಾಗ.
ಸ ಮ ಗ ಮ ಪ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ಸ
ದಿನಗೇಯರಾಗ-ಹಗಲು ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಡಬಹುದಾದ ರಾಗ, ಕೆಲವು
ಕೆಲವನ್ನು ರಾತ್ರಿಗೇಯರಾಗಗಳೆಂದೂ, ಮತ್ತೆ
ವರ್ಗಿಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ದಿನದ್ಯುತಿ-ಈ ರಾಗವು ೨೦ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ನಠಭೈರವಿಯ ಒಂದು ಜನ್ಯ
ರಾಗ,
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ಮ ರಿ ಗ ಸ
ದಿರಾ-ನಾರದ ಮತದಂತೆ ಇದು ೨೨ ಶ್ರುತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮದ ಮೊದಲನೆ
ಶ್ರುತಿಯ ಹೆಸರು.
ದಿಲೀಪಕ-ಈ ರಾಗವು ೨೨ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಖರಹರಪ್ರಿಯದ ಒಂದು ಜನ್ಯ
ಸಂಗೀತ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಕೋಶ
ಆ .
ಸ ರಿ ಗ ರಿ ಮ ಪ ನಿ ದ ನಿ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಸ ಮ ಗ ರಿ ಸ
ಅ
ಸಾಹಿತಿಯಾಗಿದ್ದ
ದಿಲೀಪ್ ಕುಮಾರ್
ರಾಯ-ಪ್ರಸಿದ್ಧ మంది
ದ್ವಿಜೇಂದ್ರ ಲಾಲ್‌ರಾಯ್‌ರವರ ಪುತ್ರ, ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವಾಂಸ, ಗಾಯಕ
ಮತ್ತು ಲೇಖಕ, ಇವರ ಗಾಯನವು ಶಾಸ್ತ್ರ ಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಭಾವಕ್ಕೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ದಿಲೀಪ್ ಚಂದ್ರವೇದಿ-ಒಬ್ಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಸಂಗೀತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ
ಮತ್ತು ವಿದ್ವಾಂಸರು.
ದಿಲ್ ರೂಬ -ಇದು ಉತ್ತರಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು
ತಂತಿವಾದ್ಯ. ಸುಮಾರು ಮೂರು ಅಡಿ ಉದ್ದವಿರುವ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಅಂಗುಲ
ಅಗಲವಿರುವ ಕೊಡಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ದಂಡಿಯ ಅಗಲದ ಎರಡರಷ್ಟು
ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಎದೆ
ಚರ್ಮದ ಮುಚ್ಚಳಿಕೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಕುದುರೆಯನ್ನು ಕೂರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಾಲ್ಕು ತಂತಿಗಳು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತವೆ.
ಅಗಲದ ಪೊಳ್ಳು
ಹಲಗೆಯ ಬದಲು
ಯಿದೆ.
ಈ ಮುಚ್ಚಳಿಕೆಯ ಮೇಲೆ, ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ
ಕುದುರೆ ಮತ್ತು ಮೇರುವಿನ ಮೇಲೆ ಮುಖ್ಯವಾದ
ಈ ತಂತಿಗಳ ಕೆಳಗೆ ಒಂದು ಪಿಳ್ಳು ಕುದುರೆ
ಅದರ ಮೇಲೆ ೨೨ ಅನುರಣನದ ತಂತಿಗಳನ್ನು ಬಿಗಿಯಲಾಗಿದೆ ಮುಖ್ಯ
ತಂತಿಯ ಬಿರಡೆಗಳು ದಂಡಿಯ ಬಿಡಿಭಾಗದ ಮರದ ಜಗುಲಿಗೆ ಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ.
ಈ ವಾದ್ಯಕ್ಕೆ ತಂತಿಗಳಿಂದ ದಂಡಿಗೆ ಬಿಗಿಯಲ್ಪಟ್ಟ ಬಾಗಿರುವ ೧೯ ಕಂಚಿನ ಮೆಟ್ಟಿಲು
ಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಕುದುರೆ ಬಾಲದ ಕೂದಲಿನ ಕಮಾನಿನಿಂದ ಈ ವಾದ್ಯವನ್ನು ನುಡಿಸ
ಲಾಗುವುದು. ಕೆಲವು ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ದಂತದ ಕೆತ್ತನೆ ಪಟ್ಟಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಿರು