2023-06-25 23:30:45 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
ಸಂಗೀತ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಕೋಶ
ಮುಂದುವನಕ
ನಾರದಗುರು
ನಿತ್ಯರೂಪ
ರಾಮಾಭಿರಾಮ
ಎಂದುಂಡಿ
ಮಾನನಯನ
ಎಂತವೇಡಿನಗಾನಿ
ಅ :
ಕರ್ಣಾಟಕ ಸಂಗೀತ ರೀತ್ಯಾ ಇದರ
ಛಾಪು
ಛಾಪು
-ರೂಪಕ-
- ಛಾಪು
ಆದಿ
-ರೂಪಕ-
ಆದಿ
ರಾಘವೇಂದ್ರ ಗುರು
ಸ್ಮರಮಾನಸ
ಜ್ವಲಜಹೇ
ಇನಿ ಮೇಲಾಯುಲು-ತ್ರಿಪುಟ-
ದರ್ಬಾರಿ ಕಾನಡ- ಇದು ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಸಂಗೀತದ ಒಂದು ರಾಗ, ಇದು
ಅಸಾವರಿಧಾಟ್‌ನ ಒಂದು ರಾಗ. ಇದೊಂದು
ಇದನ್ನು ತಾನಸೇನನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನೆಂದು ಪ್ರತೀತಿ,
ಅಕಬರ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ದರಬಾರಿನಲ್ಲಿ ಹಾಡು
ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ದರ್ಬಾರಿಕಾನಡಾ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿತು. ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ
ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಕಾರ ಈ ರಾಗದ ಆರೋಹಣಾವರೋಹಣಗಳು ಹೀಗಿವೆ-
ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಪದ್ಧತಿಯಂತೆ
ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ರಾಗ,
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ ।
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
23 1
1 2
2 1
1 3
1
-
ಈ ರಾಗದ ಕೆಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರಚನೆಗಳು-
ತಿಲ್ಲಾನ
ಒಂದು ಜನ್ಯರಾಗ,
ನಿ ಸ ರಿ ಗ ರಿ ಸ ಮ ಪ ದಾ ನಿ ಸ ।
2 2 2
1
1 2
-
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ಸುಬ್ಬರಾಯಶಾಸ್ತ್ರಿ
ಚೆಂಗಲ್ವರಾಯಶಾಸ್ತ್ರಿ
ಮೈಸೂರುವಾಸುದೇವಾಚಾರ್ಯ
ಸ್ವಾತಿತಿರುನಾಳ್ ಮಹಾರಾಜ
ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರು
ರಾಮಸ್ವಾಮಿಶಿವನ್
ಸ ದಾ ನಿ ಪ ಮ ಪ ಗಾ ಮ ರಿ ಸ ॥'
1 2
1
2 1 2
ಆರೋಹಣಾವರೋಹಣಗಳು ಈ ರೀತಿ ಇವೆ.
೫೦೦
ದಾನಿ ಉದನಿತ
ಆದಿ
ವೀಣೆ ಶೇಷಣ್ಣ
ಸೂರದಾಸ್
ಗಿರಿಧರ ಬೃಜಧರ -ತಾಳ್-
ದರ್ಭಕೂಲ-ಈ ರಾಗವು ೨೩ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಗೌರೀಮನೋಹರಿಯ
-
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಗ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಮ ಗ ರಿ ಸ
ದಶಪ್ರಾಣಗಳು-ತಾಳಗಳ ಮೂಲಗತಿಯನ್ನು ವಿಭಜಿಸಿದಾಗ ತಾಳಕ್ಕೆ
ಹತ್ತು ವಿಧವಾದ ಅವಯವಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಇವಕ್ಕೆ ತಾಳದಶ ಪ್ರಾಣಗಳೆಂದು
ಮುಂದುವನಕ
ನಾರದಗುರು
ನಿತ್ಯರೂಪ
ರಾಮಾಭಿರಾಮ
ಎಂದುಂಡಿ
ಮಾನನಯನ
ಎಂತವೇಡಿನಗಾನಿ
ಅ :
ಕರ್ಣಾಟಕ ಸಂಗೀತ ರೀತ್ಯಾ ಇದರ
ಛಾಪು
ಛಾಪು
-ರೂಪಕ-
- ಛಾಪು
ಆದಿ
-ರೂಪಕ-
ಆದಿ
ರಾಘವೇಂದ್ರ ಗುರು
ಸ್ಮರಮಾನಸ
ಜ್ವಲಜಹೇ
ಇನಿ ಮೇಲಾಯುಲು-ತ್ರಿಪುಟ-
ದರ್ಬಾರಿ ಕಾನಡ- ಇದು ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಸಂಗೀತದ ಒಂದು ರಾಗ, ಇದು
ಅಸಾವರಿಧಾಟ್‌ನ ಒಂದು ರಾಗ. ಇದೊಂದು
ಇದನ್ನು ತಾನಸೇನನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನೆಂದು ಪ್ರತೀತಿ,
ಅಕಬರ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ದರಬಾರಿನಲ್ಲಿ ಹಾಡು
ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ದರ್ಬಾರಿಕಾನಡಾ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿತು. ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ
ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಕಾರ ಈ ರಾಗದ ಆರೋಹಣಾವರೋಹಣಗಳು ಹೀಗಿವೆ-
ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಪದ್ಧತಿಯಂತೆ
ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ರಾಗ,
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ ।
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
23 1
1 2
2 1
1 3
1
-
ಈ ರಾಗದ ಕೆಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರಚನೆಗಳು-
ತಿಲ್ಲಾನ
ಒಂದು ಜನ್ಯರಾಗ,
ನಿ ಸ ರಿ ಗ ರಿ ಸ ಮ ಪ ದಾ ನಿ ಸ ।
2 2 2
1
1 2
-
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ತ್ಯಾಗರಾಜ
ಸುಬ್ಬರಾಯಶಾಸ್ತ್ರಿ
ಚೆಂಗಲ್ವರಾಯಶಾಸ್ತ್ರಿ
ಮೈಸೂರುವಾಸುದೇವಾಚಾರ್ಯ
ಸ್ವಾತಿತಿರುನಾಳ್ ಮಹಾರಾಜ
ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರು
ರಾಮಸ್ವಾಮಿಶಿವನ್
ಸ ದಾ ನಿ ಪ ಮ ಪ ಗಾ ಮ ರಿ ಸ ॥'
1 2
1
2 1 2
ಆರೋಹಣಾವರೋಹಣಗಳು ಈ ರೀತಿ ಇವೆ.
೫೦೦
ದಾನಿ ಉದನಿತ
ಆದಿ
ವೀಣೆ ಶೇಷಣ್ಣ
ಸೂರದಾಸ್
ಗಿರಿಧರ ಬೃಜಧರ -ತಾಳ್-
ದರ್ಭಕೂಲ-ಈ ರಾಗವು ೨೩ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಗೌರೀಮನೋಹರಿಯ
-
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಗ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಮ ಗ ರಿ ಸ
ದಶಪ್ರಾಣಗಳು-ತಾಳಗಳ ಮೂಲಗತಿಯನ್ನು ವಿಭಜಿಸಿದಾಗ ತಾಳಕ್ಕೆ
ಹತ್ತು ವಿಧವಾದ ಅವಯವಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಇವಕ್ಕೆ ತಾಳದಶ ಪ್ರಾಣಗಳೆಂದು