karṇāṭaka-saṅgīta-śabda-kośa /344

೩೩೮
 
ಚಕ್ರಧರೀ -
ಈ ರಾಗವು ೨೦ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ನಠಭೈರವಿಯ
 
ಸ ರಿ ಮ ಗ ಪ ದ ನಿ ಸ
 
ಸ ದ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
 

ಸ ರಿ ಮ ಗ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಸ ದ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
 
ಚಕ್ರ ಪ್ರದೀಪ್ಪಾ-ತಾ
ಈ ರಾಗವು ೨೨ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಖರಹರಪ್ರಿಯದ ಒಂದು
 

ಜನ್ಯರಾಗ,
 
ಜನ್ಯರಾಗ
 
೨ :
 
ಸ ರಿ ಗ ಪ ವ ದನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಮ ಗ ಸ
 
ಸಂಗೀತ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಕೋಶ
ಒಂದು
 
ಇಡೀ
 
ಹೀಗೆ
 

ಸ ರಿ ಗ ಪ ವ ದನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಮ ಗ ಸ
 
ಚಕ್ರಬಂಧ-
ಇದು ವೀಣೆಯನ್ನು ನುಡಿಸುವ ಒಂದು ವಿಧಾನ.

ಕೃತಿಯನ್ನು ಅಥವಾ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ೫೬ ಮೆಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಎಡಗೈ ಬೆರಳುಗಳಿಂದ

ಸ್ವರಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ನಾಲ್ಕು ತಂತಿಗಳಲ್ಲಿ ನುಡಿಸುವುದು ಚಕ್ರಬಂಧ ಶೈಲಿ.

ನುಡಿಸುವ ಬೆರಳುಗಳ ವರ್ತುಲಾಕಾರ ಚಲನೆ ನೋಡಲು ಆಹ್ಲಾದಕರ.

ವಿಜಯನಗರದ ವೀಣಾ ವೆಂಕಟರಮಣದಾಸರು (೧೮೬೬-೧೯೪೮) ಈ ಶೈಲಿಯ

ವಾದನದಲ್ಲಿ ಪ್ರವೀಣರಾಗಿದ್ದರು
 

 
ಚಕ್ರಮಂಜರಿ-
ಈ ರಾಗವು ೫೬ನೆ ಮೇಳಕರ್ತ ಷಣ್ಮುಖಪ್ರಿಯದ ಒಂದು
 

ಜನ್ಯರಾಗ,
 
ಸ ರಿ ಗ ಮ ದ ಪ ದ ನಿ ಸ
 
ಸ ದ ಪ ಮ ರಿ ಸ
 
ಆ .
 
ಚಕಳ್ಳ
ಸ ರಿ ಗ ಮ ದ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಸ ದ ಪ ಮ ರಿ ಸ
 
ಚಕಭ್ರಮರಿ-ಇದು ಭರತನಾಟ್ಯದ ಪಾದಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಭ್ರಮರಗಳಲ್ಲಿ

ಒಂದು ವಿಧ. ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕಾಲುಗಳನ್ನೆಳೆಯುತ್ತಾ ಎರಡು ಕೈಗಳಲ್ಲಿ ತ್ರಿಪತಾಕವನ್ನು

ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾ ಚಕ್ರದಂತೆ ತಿರುಗುವುದಕ್ಕೆ ಚಕ್ರಭ್ರಮರಿ ಎಂದು ಹೆಸರು.

 
ಚಕ್ರವಾಕ -
ಈ
ರಾಗವು ೧೬ನೆ ಮೇಳಕರ್ತರಾಗ ೩ನೆ ಚಕ್ರವಾದ
ಅಗ್ನಿ ಚಕ್ರದ ನಾಲ್ಕನೆ ರಾಗ
 
ರಾಗವು ೧೬ನೆ ಮೇಳಕರ್ತರಾಗ ೩ನೆ ಚಕ್ರವಾದ
 
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ
 
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
 

ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ರಿ ಸ
ಶುದ್ಧ ರಿಷಭ, ಅಂತರಗಾಂಧಾರ, ಶುದ್ಧ ಮಧ್ಯಮ, ಚತುಶ್ರುತಿಧೈವತ ಮತ್ತು ಕೈಶಿಕಿ

ನಿಷಾದವು ಈ ರಾಗದ ಸ್ವರಸ್ಥಾನಗಳು. ಗಾಂಧಾರ ಧೈವತಗಳು ಪರಸ್ಪರವಾಗಿ
 
ಸಂವಾದಿಗಳು.
 

ರಿಷಭ ಮತ್ತು ನಿಷಾದ ನ್ಯಾಸಸ್ವರಗಳು. ಸರ್ವಸ್ವರಗಮ ಕಮರಿಕ

ಗ ಮ ರೀ ಸ ಪ ಮ ದಾ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಾರಗಳು.
 

ಈ ರಾಗದಲ್ಲಿ
 
ರಕ್ತಿರಾಗ,
 

ಕಂಪಿತ ನಿಷಾದ ಪ್ರಯೋಗವುಂಟು.
 

ವಾದ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ರಾಗ,
 

ತ್ರಿಸ್ಥಾಯಿರಾಗ ಹಾಗೂ ಗಾನರಸ ಪ್ರಧಾನ

ಈ ರಾಗದ ಕೃತಿಗಳು ಸ, ಗ ಮತ್ತು ಪ ಸ್ವರಗಳಿಂದ

ಆರಂಭವಾಗುತ್ತವೆ. ಗ್ರಹಭೇದ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಅನ್ಯರಾಗ ಮೂರ್ಛನೆಗೆ ಅವಕಾಶ