2023-06-25 23:29:30 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
ಸಂಗೀತ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಕೋಶ
ದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಧೈವತವು ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಗಾಂಧಾರವು ಬಹು
ರಂಜಕತ್ವವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಲಾಕ್ಷಣಿಕರ ಮತದಂತೆ ಇದು ೨೮ನೆಯ
ಮೇಳಕರ್ತ ಹರಿಕಾಂಭೋಜಿಯ ಒಂದು ಜನ್ಯರಾಗ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕರಾಗ
ಈ ರಾಗದ ಕೆಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೃತಿಗಳು.
೧೪೮
ಸಾಕೇತನಿಕೇತನ
ಇದೇಭಾಗ್ಯಮು
ಭಜರೇಭಜಮಾನಸ
ಶ್ರೀಮಾತೃಭೂತಂ
ಪರಿಪಾಹಿಮಾಂ ಶ್ರೀರಘುಪತೇ
ಅಪರಾಜಿತೇ
ಇಟುವಂಟೆನಾವಲವು
ಜನ್ಯರಾಗ,
ರೂಪಕ
ಛಾಪು
ಛಾಪು
ಛಾಪು
ಆದಿ
ರಾಗ.
ఆది
ತ್ರಿಪುಟ
(ಪದ)
(೨) ಇದೇ ಮೇಳಕರ್ತ ಜನ್ಯವಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಕನ್ನಡ ರಾಗವಿದೆ.
ಆ '
ಗ ರಿ ಗ ರಿ ಗ ಮ ಪ ಮ ದ ನಿ ಸ
ಸ ದ ಪ ಮ ಪ ಗ ಮ ರಿ ಸ
-
(೨) ಆ :
ತ್ಯಾಗರಾಜರು
ತ್ಯಾಗರಾಜರು
ತ್ಯಾಗರಾಜರು
ಮುತ್ತು ಸ್ವಾಮಿದೀಕ್ಷಿತರು
ಮೈಸೂರು ವಾಸುದೇವಾ
ಚಾರ್ಯ
ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರು
ಕನ್ನಡಗೌಳ-ಈ ರಾಗವು ೨೨ನೆಯ ಮೇಳಕರ್ತ ಖರಹರಪ್ರಿಯದ ಒಂದು
ಇದಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡಗೌಳಿ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇದೆ.
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ಸ
(೧) ಆ :
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಅ : ಸ ನಿಪ ಮ ಮ ಗ ಸ
ತ್ಯಾಗರಾಜರು ಮೊದಲಿನ ಪಕ್ಷದಂತೆಯೇ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಈಗ ರೂಢಿ
ಯಲ್ಲಿದೆ. ಆರೋಹಣದಲ್ಲಿ ಕೈಶಿಕಿ ನಿಷಾದವೂ, ಅವರೋಹಣದಲ್ಲಿ ಸಾಧಾರಣ
ಗಾಂಧಾರವೂ ರಾಗಛಾಯಾ ಸ್ವರಗಳು. ದೀನ ಮತ್ತು ಕರುಣ ರಸಪ್ರಧಾನವಾದ
ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕರಾಗ, ಪಟ್ಟಂ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಅಯ್ಯರ್‌ರವರು ಮೈಸೂರು
ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ
ಈ ರಾಗವನ್ನು ಬಹು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಹಾಡಿ ಒಂದು ಸೊಗಸಾದ ಪಲ್ಲವಿಯನ್ನು
ಹಾಡಿದರೆಂದು ಪ್ರತೀತಿಯಿದೆ. ತ್ಯಾಗರಾಜರ ಸೊಗಸು ಜಡತರಮಾ ಮತ್ತು
ಓರಜೂಪುದೂ ಚೇದಿ ಎಂಬ ರಚನೆಗಳು ಈ ರಾಗದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೃತಿಗಳು.
ಕನ್ನಡಕಾಂಭೋದಿ-ಪುರಂದರದಾಸರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಒಂದು
ದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಧೈವತವು ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಗಾಂಧಾರವು ಬಹು
ರಂಜಕತ್ವವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಲಾಕ್ಷಣಿಕರ ಮತದಂತೆ ಇದು ೨೮ನೆಯ
ಮೇಳಕರ್ತ ಹರಿಕಾಂಭೋಜಿಯ ಒಂದು ಜನ್ಯರಾಗ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕರಾಗ
ಈ ರಾಗದ ಕೆಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೃತಿಗಳು.
೧೪೮
ಸಾಕೇತನಿಕೇತನ
ಇದೇಭಾಗ್ಯಮು
ಭಜರೇಭಜಮಾನಸ
ಶ್ರೀಮಾತೃಭೂತಂ
ಪರಿಪಾಹಿಮಾಂ ಶ್ರೀರಘುಪತೇ
ಅಪರಾಜಿತೇ
ಇಟುವಂಟೆನಾವಲವು
ಜನ್ಯರಾಗ,
ರೂಪಕ
ಛಾಪು
ಛಾಪು
ಛಾಪು
ಆದಿ
ರಾಗ.
ఆది
ತ್ರಿಪುಟ
(ಪದ)
(೨) ಇದೇ ಮೇಳಕರ್ತ ಜನ್ಯವಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಕನ್ನಡ ರಾಗವಿದೆ.
ಆ '
ಗ ರಿ ಗ ರಿ ಗ ಮ ಪ ಮ ದ ನಿ ಸ
ಸ ದ ಪ ಮ ಪ ಗ ಮ ರಿ ಸ
-
(೨) ಆ :
ತ್ಯಾಗರಾಜರು
ತ್ಯಾಗರಾಜರು
ತ್ಯಾಗರಾಜರು
ಮುತ್ತು ಸ್ವಾಮಿದೀಕ್ಷಿತರು
ಮೈಸೂರು ವಾಸುದೇವಾ
ಚಾರ್ಯ
ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರು
ಕನ್ನಡಗೌಳ-ಈ ರಾಗವು ೨೨ನೆಯ ಮೇಳಕರ್ತ ಖರಹರಪ್ರಿಯದ ಒಂದು
ಇದಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡಗೌಳಿ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇದೆ.
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ನಿ ಸ
ಸ ನಿ ದ ಪ ಮ ಗ ಸ
(೧) ಆ :
ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ ಸ
ಅ : ಸ ನಿಪ ಮ ಮ ಗ ಸ
ತ್ಯಾಗರಾಜರು ಮೊದಲಿನ ಪಕ್ಷದಂತೆಯೇ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಈಗ ರೂಢಿ
ಯಲ್ಲಿದೆ. ಆರೋಹಣದಲ್ಲಿ ಕೈಶಿಕಿ ನಿಷಾದವೂ, ಅವರೋಹಣದಲ್ಲಿ ಸಾಧಾರಣ
ಗಾಂಧಾರವೂ ರಾಗಛಾಯಾ ಸ್ವರಗಳು. ದೀನ ಮತ್ತು ಕರುಣ ರಸಪ್ರಧಾನವಾದ
ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕರಾಗ, ಪಟ್ಟಂ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಅಯ್ಯರ್‌ರವರು ಮೈಸೂರು
ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ
ಈ ರಾಗವನ್ನು ಬಹು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಹಾಡಿ ಒಂದು ಸೊಗಸಾದ ಪಲ್ಲವಿಯನ್ನು
ಹಾಡಿದರೆಂದು ಪ್ರತೀತಿಯಿದೆ. ತ್ಯಾಗರಾಜರ ಸೊಗಸು ಜಡತರಮಾ ಮತ್ತು
ಓರಜೂಪುದೂ ಚೇದಿ ಎಂಬ ರಚನೆಗಳು ಈ ರಾಗದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೃತಿಗಳು.
ಕನ್ನಡಕಾಂಭೋದಿ-ಪುರಂದರದಾಸರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಒಂದು