काव्यडाकिनि /57
This page has been fully proofread once and needs a second look.
वैयाकरणे वक्तरि श्रोतरि वा श्रोत्र
उभयं यथा-
य
व्रजन्तीमन्तिके का
मृगचक्षुषमद्राक्षं निर्निमेषेण चक्षुषा ।
अत्र वक्तृश्रोत्रोर्व्याकरणस्य सतसाऽऽसङ्गात् परुषवर्णा न श्रुत्यु-
द्वेजकाः ।
न दोषौ निहतार्थत्वाऽप्रयुक्तत्वे क्वचित् पुनः ॥
यथा-
नेत्रं यः कमलापतेर्जनयति प्रौढप्रमोदावली-
र्थः
र्यः पाथोजगणेषु यः क्षितिभुजां बीजं जगद्विश्रुतः ।
यं छायापतिमूचिरे कृतधियो यश्चान्धकारापहः
सोऽयं सत्फलदायको हिमरुचिः पायादपायाज्जनान् ॥
अत्र हिमरुचिपक्षेपाथोजछायापतिशब्दौ निहतार्थाऽप्रयुक्तौ न दुष्टौ ।
अश्लीलत्वं गुणः क्वाऽपि ।
स्पष्टम् । शान्तोक्
-
दुर्गन्धिशटित
रतिर्न दृश्यते प्रेत
यथावा वेणीसंहारे-
निर्वाणवैरिद
नन्दन्तु पाण्डुतनयाः सह माधवेन ।
रक्तप्रसाधितभुवः क्षतविग्रहा
स्वस्था भवन्तु कुरुराजसुताः सभृत्याः ॥