2023-11-10 11:42:22 by Lakshmainarayana achar
This page has been fully proofread once and needs a second look.
जाबालि: ]
पूर्वभागः ।
.9
न्धकारस्य, अर्गलाबन्धो नरकका[^१]नरकद्वाराणाम् कुलभवनमांमाचारा- णाम्, आयतनं मङ्गलानाम्,
अभूमिर्मदविकाराणाम्, दर्शक: सत्पथानाम्, [^२]उत्पत्तिः साधुतायाः, नेमिरुत्साहचक्रस्य,
आश्रयः सरत्त्वस्य, प्रतिपक्षः कलिकालस्य, कोशस्तपसः, सखा सत्यस्य, क्षेत्रमार्जवस्य, [^३]प्रभवः
पुण्यसंचयस्य, अदत्तावकाशो मस्सत्स- रस्य, अरातिर्विपत्तेः, अस्थानं परिभूते: अनंननुक्कूलोऽभि-
मा- नस्य, असंमतो दैन्यस्य, अनायत्तो रोषस्य, [^४]अनभिमुखः सुखानाम् । अस्य भगवतः
[^५]प्रसादादेवो [^६]पशान्तवैरमप-
गतमत्सरं तपोवनम् । अहो प्रभावो महात्मनाम् । अन्नत्र हि शाश्व-
तिक्रमपहाय विरोधमुँ [^७]मुपशान्तात्मानस्तिर्यञ्चोऽपि तपोवनवसति - वसतिसुखमनुभवन्ति । तथा हि-
एष विकचो [^८]त्पलवनरचना- नुकारिणयुत्पतञ्च्चारुचन्द्रकशतं हरिणलोचनद्युतिशबलमभिन- वशा-
द्वलमिव [^९]विशति शिखिनः कै[^१०]कलापमा तपाहतो निःशङ्कमहिः । अयमुत्सृज्य मातरमै [^११]मजातकेसरैः
केसरि- शिशुभिः सहोपजातपरिचयः [^१२]क्षैषरत्क्षीरधारं [^१३]पिबँबति कुरङ्गशावकः सिंहीस्तनम् । एष
-
[ टि ]-- गृहम् । मदविकाराणामहंकारवृत्तीनामभूमिरूषरक्षेत्रम् । सत्पथानां शोभनमार्गाणां दर्शक उपदेष्टा । साधुतायाः
शुभा- वस्थोत्पत्तिः । उत्साहः प्रगल्भता स एव चक्रं तस्य नेमिर्धारा । सत्त्वस्य धैर्यस्याश्रय आधारः । कलि-
कालस्य कलियुगस्य प्रतिपक्ष ः: शत्रुः । तपसः प्रसिद्धस्य कोशो भाण्डागारम् । सत्यस्य सखा मित्रम् । आर्जवस्य
मार्दवस्य क्षेत्रं सस्योत्पत्तिस्थलम् । पुण्य- संचयस्य धर्मसमूहस्य प्रभव उत्पत्तिस्थलम् । मत्सरस्येर्ष्याया अदत्ताव-
काशः विपत्तेरापदोऽरातिः शत्रुः । परिभूतेः पराभवस्या- स्थानमपदम् । अभिमानस्याहंकृतेरननुकूलोऽहितकारकः ।
दैन्यस्यास॑संमतोऽस्वीकृतः । रोषस्यानायत्तोऽनधीनः । सुखाना- मनभिमुखः पराङ्मुखः । अस्येति । अस्य भग-
वतो मुनेः प्रसादादेव माहात्म्यादेव उपशान्तं शान्तितिं प्राप्तं वैरं विरोधो यस्मिन् । अपेति । अपगतो
दूरीभूतो मत्सरः परगुणोत्कर्षासहनं यस्मिन्नेवंभूतं तपोवनम् । वर्तत इति क्रियाध्याहारः । अत्रार्थे साधारणं
कारणमाह - अहो इति । अहो इत्याश्चर्ये । महात्मनां महानुभावानां प्रभावो माहात्म्यम् । एतदेव विशे-
षतो दर्शयन्नाह - अत्रेति । हि निश्चितम् । अत्र तपोवने शाश्वतिकं सदातनं विरोधं वैरमपहाय दूरीकृत्यो-
पशान्तात्मानः प्रशान्तात्मानस्तिर्यञ्चोऽपि पशवोऽपि तपोवनवसतिसुखं मुनिस्थाननिवाससातमनुभवन्त्यनुभ-
वविषयी- कुर्वन्ति । तदेव दर्शयन्नाह
– तथेति । तथा हि । एषोऽहिः सर्पो विकचं विकसितं यदुत्पलं नील-
कमलं तस्य वनं तस्य या रचना निर्मितिस्तदनुकरोत्येवंशीलं तत्तथा । उत्पतदिति । उत्पतदूर्ध्वं गच्छ-
श्वाच्चारु मनोहाररि चन्द्रकशतं मेचकशतं यस्मिन् । हरिणेति । हरिणस्य मृगस्य या लोचनद्युतिर्नेत्रकान्तिस्त-
इद्वच्छबलं कर्बुर- मेवंभूतं शिखिनो मयूरस्य कलापं [^1]प्रचलाकमातपेन सूर्यालोकेनाहतः पीडितो निःशङ्कं निर्भयं
विशति प्रविशति । कमिव । अभिनवः प्रत्यग्रः शादाः शष्पाणि सन्त्यत्रेति शाइद्वलो हरितप्रदेशस्तमिव ।
अयमिति । अयं कुरङ्गशावको मातरमम्बा- मुत्सृज्य विहायाजातके सरैरनुत्पन्नसटैः केसरिशिशुभिरिभारिबा-
लकैः सह समुपजातः समुत्पन्नः परिचयः संस्तवो यस्यैवंभूतः सिंहीस्तनं पिबति पानं करोति । क्षर-
न्तीति । क्षरन्ती सस्रवन्ती क्षीरधारा यस्मिन् । 'गोस्त्रियोरुपसर्जनस्य' इति हखःह्रस्व: । एष इति । एष समीप-
टिप्प० -
[^1]F. बईर्हभारमित्यर्थः ।
[^१]G. नरकपुरद्वाराणाम्.
[^२]G. आदर्श: ;सर्वविद्यानामुत्पत्तिः• .
[^३]G. प्रसवः;
प्रभावः. व:.
[^४]G. अवशो
पाठा०१ नरकपुरद्वाराणाम्. २ आदर्श: ;
विषयाणा मनमिमुखः; अनवकाशो विषयाणामनभिमुखः.
[^५]G. प्रभावात्.
[^६]G. एतदपि.
[^७]G. उपशान्तान्तरात्मानः•
.
[^८]G. उत्पलिनीवनानुकारिणम् .
[^९]G. अधिवसति; आवसति.
[^१०]G. कलापमाहवत:० .
[^११]G. अनुपजात.
[^१२,]G. प्रक्षरत्.
[^१३ ]G.आपिबाते.
बति.