2023-02-19 13:18:28 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
हर्षचरितसंग्रहे
द्विवरात्कुवलयश्यामलः
पुरुष उज्जगाम । जगाद च विहस्य "
विद्याधरीश्रद्धाकामुक, किमयं विद्यावलेपः सहायमदो वा
यदस्मै जनाय अविधाय बलिं बालिश इव सिद्धिमभिलपसि
का ते दुर्बुद्धिरियम् ? एतावता कालेन क्षेत्राधिपतिर्नागतस्ते श्रोत्र
पकण्ठं श्रीकण्ठनामा नागोऽहम् ? भूनाथोऽध्ययमनाथस्त प
यस्त्वादृशैः शैवापशदैरुपकरणी क्रियते । सहस्वेदानीं सहामुन
दुर्नरेन्द्रेण दुर्नयस्य फलम्" इति । अभिधाय च निष्ठुरैः प्रकोष्ट
महारैस्त्रीनपि टीटिभप्रभृतीनभिमुखं प्रधावितान् सशरीरावरण
कृपाणानपातयत् ॥
१०
.
अथ नरनाथः सावज्ञमवादीत् – "रे काकोदर काक
मयि स्थिते राजहंसे न जिद्वेषि बलिं याचितुम् ? अमीभिः
वा परुषभाषितैः । भुजे वीर्य निवसति, न वाचि । प्रतिपद्यर
शस्त्रम् । अयं न भवसि । अगृहीततिष्वशिक्षितो मे भुज
प्रहर्तुम्" इति ॥
नागस्तु अनाहततरम् "एहि । किं शस्त्रेण । भुजाभ्यामे
भनज्मि भवतो दर्पम्" इत्यभिधायास्फोटयामास । नरपतिर्रा
निरायुधमायुधेन युधि लजमानो जेतुम् उत्सृज्य सचर्मफलक
मसिम, अर्धोरुकस्योपरि बबन्ध बाहुयुद्धाय कक्ष्याम् । युयुधा
च शिलास्तम्भैरिव पतद्भिर्बाहुदण्डै: शब्दमयमिव कुर्वाणौ भुव
विद्यार्यां विद्याधर्या वा श्रद्धया आदरेण कामुकः विद्याघरीश्रद्ध
कामुकः । बालिशः मूर्खः । अपशद अधमः । ऊरोः अर्धे काशते इ
अर्धोरुकं चण्डातकम्, लंगोट् इति भाषायाम् ॥
4
द्विवरात्कुवलयश्यामलः
पुरुष उज्जगाम । जगाद च विहस्य "
विद्याधरीश्रद्धाकामुक, किमयं विद्यावलेपः सहायमदो वा
यदस्मै जनाय अविधाय बलिं बालिश इव सिद्धिमभिलपसि
का ते दुर्बुद्धिरियम् ? एतावता कालेन क्षेत्राधिपतिर्नागतस्ते श्रोत्र
पकण्ठं श्रीकण्ठनामा नागोऽहम् ? भूनाथोऽध्ययमनाथस्त प
यस्त्वादृशैः शैवापशदैरुपकरणी क्रियते । सहस्वेदानीं सहामुन
दुर्नरेन्द्रेण दुर्नयस्य फलम्" इति । अभिधाय च निष्ठुरैः प्रकोष्ट
महारैस्त्रीनपि टीटिभप्रभृतीनभिमुखं प्रधावितान् सशरीरावरण
कृपाणानपातयत् ॥
१०
.
अथ नरनाथः सावज्ञमवादीत् – "रे काकोदर काक
मयि स्थिते राजहंसे न जिद्वेषि बलिं याचितुम् ? अमीभिः
वा परुषभाषितैः । भुजे वीर्य निवसति, न वाचि । प्रतिपद्यर
शस्त्रम् । अयं न भवसि । अगृहीततिष्वशिक्षितो मे भुज
प्रहर्तुम्" इति ॥
नागस्तु अनाहततरम् "एहि । किं शस्त्रेण । भुजाभ्यामे
भनज्मि भवतो दर्पम्" इत्यभिधायास्फोटयामास । नरपतिर्रा
निरायुधमायुधेन युधि लजमानो जेतुम् उत्सृज्य सचर्मफलक
मसिम, अर्धोरुकस्योपरि बबन्ध बाहुयुद्धाय कक्ष्याम् । युयुधा
च शिलास्तम्भैरिव पतद्भिर्बाहुदण्डै: शब्दमयमिव कुर्वाणौ भुव
विद्यार्यां विद्याधर्या वा श्रद्धया आदरेण कामुकः विद्याघरीश्रद्ध
कामुकः । बालिशः मूर्खः । अपशद अधमः । ऊरोः अर्धे काशते इ
अर्धोरुकं चण्डातकम्, लंगोट् इति भाषायाम् ॥
4