2023-03-19 23:53:06 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
१२
हनुमन्नाटकं -
सीता-
exped
'कमठपृष्ठम्' इत्यादि पुनः पठति । रावणपुरोहितः सक्रोधम् -
साथै हरेण हरवल्लभया च देव्या
हेरम्बषण्मुखवृषप्रमथावकीर्णम् ।
कैलासमुद्धृतवतो दशकन्धरस्य
केयं च ते धनुषि दुर्मद दोः परीक्षा ॥ १७ ॥
[ अङ्कः-
हे दुर्मद दुर्वीराग्रह, धनुषि दशकन्धरस्य दोः परीक्षा भुजवलज्ञानरूपा का, न
कापि । ते तव इयं धनुरधिज्यकरणरूपा परीक्षा का न कापीत्यर्थः । किंविशिष्टस्य ।
कैलास गिरिं धृतवृतः । अन्यत्तु सुगमम् । यद्वा किंविशिष्टस्य ते । हरेण
नैपुण्येन साथै कैलासं नेतृगुणमुद्धृतवत उचैर्हदि धारयत: । ईहड्नेता नेहगिति
ज्ञानवतः । 'हरो नैपुण्यरुद्रयोः' इति चरकः । 'गुरौ नेतृगुणे भावे कैलासे स्त्री-
हरेऽपि च ' इति शाश्वतः । च पुनः वल्लभया देव्या सार्धं देवी द्योतमाना वल्लभा
कार्याकार्यपरीक्षा तया सहेत्यर्थः । 'कार्याकार्यविचारेक्षा वल्लभा च जयध्वानेः'
इति विश्वः । किंविशिष्टं नेतृगुणम् हेरम्चपण्मुखवृपा याः प्रमथाः विद्यास्ताभिरा-
कीर्णं युक्तम् । हेरम्बो गणेशस्तस्यैवाग्रपूज्यत्वं विघ्ननाशाय । विद्या पण्मुखस्यैव
शत्रुसंहारविद्या । वृपो धर्मस्यैव लोकपालनमित्र एताभिर्युक्तः । एतद्विशेपणत्रयेण
-सद्गुणशालित्वातिकल्पत्वरञ्जितलोकत्वादयो गुणा दर्शिताः । हरेण हरवल्लभया
चेति पदद्वयेन विद्याबलत्वमुक्तम् । किं तत् । हरो रुद्रस्तद्वत् । यथा रुद्रः
सर्व
जानाति तथाखिलनेतृगुणाऊजानतस्तव धनुरुद्धरणमात्रे का परीक्षेति भावः ॥ १७॥
-
जनक:-
शृणुत जनककल्पाः क्षत्रियाः शुल्कमेते
दशवदनभुजानां कुण्ठिता यत्र शक्तिः ।
नमयति धनुरैशं यस्तदारोपणेन
त्रिभुवनजयलक्ष्मीजनकी तस्य दाराः ॥ १८ ॥
जनकोऽपि पुरोहितमाक्षिय्य स्वप्रतिज्ञातं राज्ञः
जन एव जनकः, जनानां समूहो जानकं जानकमस्यास्तीति जानकी
श्रावयति - जानकी
हनुमन्नाटकं -
सीता-
exped
'कमठपृष्ठम्' इत्यादि पुनः पठति । रावणपुरोहितः सक्रोधम् -
साथै हरेण हरवल्लभया च देव्या
हेरम्बषण्मुखवृषप्रमथावकीर्णम् ।
कैलासमुद्धृतवतो दशकन्धरस्य
केयं च ते धनुषि दुर्मद दोः परीक्षा ॥ १७ ॥
[ अङ्कः-
हे दुर्मद दुर्वीराग्रह, धनुषि दशकन्धरस्य दोः परीक्षा भुजवलज्ञानरूपा का, न
कापि । ते तव इयं धनुरधिज्यकरणरूपा परीक्षा का न कापीत्यर्थः । किंविशिष्टस्य ।
कैलास गिरिं धृतवृतः । अन्यत्तु सुगमम् । यद्वा किंविशिष्टस्य ते । हरेण
नैपुण्येन साथै कैलासं नेतृगुणमुद्धृतवत उचैर्हदि धारयत: । ईहड्नेता नेहगिति
ज्ञानवतः । 'हरो नैपुण्यरुद्रयोः' इति चरकः । 'गुरौ नेतृगुणे भावे कैलासे स्त्री-
हरेऽपि च ' इति शाश्वतः । च पुनः वल्लभया देव्या सार्धं देवी द्योतमाना वल्लभा
कार्याकार्यपरीक्षा तया सहेत्यर्थः । 'कार्याकार्यविचारेक्षा वल्लभा च जयध्वानेः'
इति विश्वः । किंविशिष्टं नेतृगुणम् हेरम्चपण्मुखवृपा याः प्रमथाः विद्यास्ताभिरा-
कीर्णं युक्तम् । हेरम्बो गणेशस्तस्यैवाग्रपूज्यत्वं विघ्ननाशाय । विद्या पण्मुखस्यैव
शत्रुसंहारविद्या । वृपो धर्मस्यैव लोकपालनमित्र एताभिर्युक्तः । एतद्विशेपणत्रयेण
-सद्गुणशालित्वातिकल्पत्वरञ्जितलोकत्वादयो गुणा दर्शिताः । हरेण हरवल्लभया
चेति पदद्वयेन विद्याबलत्वमुक्तम् । किं तत् । हरो रुद्रस्तद्वत् । यथा रुद्रः
सर्व
जानाति तथाखिलनेतृगुणाऊजानतस्तव धनुरुद्धरणमात्रे का परीक्षेति भावः ॥ १७॥
-
जनक:-
शृणुत जनककल्पाः क्षत्रियाः शुल्कमेते
दशवदनभुजानां कुण्ठिता यत्र शक्तिः ।
नमयति धनुरैशं यस्तदारोपणेन
त्रिभुवनजयलक्ष्मीजनकी तस्य दाराः ॥ १८ ॥
जनकोऽपि पुरोहितमाक्षिय्य स्वप्रतिज्ञातं राज्ञः
जन एव जनकः, जनानां समूहो जानकं जानकमस्यास्तीति जानकी
श्रावयति - जानकी