2022-10-21 06:51:13 by Dhunee_Sarayu
This page has been fully proofread once and needs a second look.
रस मञ्जर्याख्यटीकाद्वयोपेतम्
अलिकुलसंकुलकुसुमसमूहनिराकुलबकुलकलापे
मृगमदसौरभरभसवशंवदनवदलमालतमाले ।
युवजनहृदय
मदनमहीपतिकनकदण्डरुचिकेशरकुसुमविकासे
मिलितशिलीमुखपाट
।
२
॥ वि० ॥ ४ ॥
।
॥ विह० ॥ ५ ॥
वसन्ते ॥ २ ॥ <pratika>उन्मदमदनेति ।
पूर्वं भूतो मनोरथो यस्य पथिकवधूजनस्य स तथा तेन जनितो विलापो यत्र
वसन्ते । उद्रिक्तस्मरजनितमनोरथपथिकवधूजनस्य जनितो विलापो येन । अथवा
उत्सुकमदनमनोरथेन पथिकवधूनां जनितो विलापो यत्र वसन्ते । अलिकुल-
व्याप्तकुसुमसमूहेन निराकुलो बकुलानां कलापः संहतिर्यत्र । बकुला एव कलापस्तू-
णीरो वा स्मरशरधिः ।
मृगमदसौरभस्य रभसेन सहसा वशंवदा अनुकारिणी तद्गन्धा नवदलानां माला येषां
तादृशास्तमाला यत्र वसन्ते । वा तदामोदानि नवदलानि मालन्ते धारयन्तीति । <pratika>युव
जनेति ।
तादृशाः किंशुकानां जालानि कोरका यत्र वसन्ते । अत्र कामस्य नखरायुधत्वं कवि-
समयेऽप्रसिद्धम् ॥ ४ ॥ <pratika>मदनमहीपतीति ।
त्रसंनिभं बकुलकेसरपुष्पं तस्य विकासो यत्र । अत्र केवलकनकदण्डस्य छत्रेऽवाच-
वसन्तस्य दुरन्ततामाह -
पथिकवधूजनानां तैर्जनितः कृतो विलापो यस्मिंस्तादृशे । पुनः कीदृशे । अलिकुलैर्भ्र-
मरसमू
केसरसमूहो यत्र तादृशे । यद्वा तादृशो बकुल एव कलापो भूषणं यत्र तादृशे ।
भूषणे बर्हे तूणीरे संहतावपि
मृगमदस्य कस्तूरिकायाः यः सौरभरभसः सौरभवेगस्तस्य वशंवद आत्मायत्ततावादी
नवदलमालतमालो नूतनपत्रपङ्क्तिर्यस्य एतादृशस्तमालो यत्र तस्मिन् । पुनः कीदृशे ।
युवजनानां तरुणपुरुषाणां हृदयं विदारयन्तीति युवजनहृदय
कामस्य नखास्तेषामिव रुचिर्दीप्तिर्येषां तादृशा ये किंशुकाः पलाशकुसुमानि तेषां
जालं समूहो यत्र तादृशे । यद्वा तादृशानि किंशुकजालानि पलाशकलिका यत्र तादृशे ।
अत्र पलाशपुष्पस्य व
बोध्यम् ।
पञ्चशरः स्मरः । शंबरारिर्मनसि
विश्
विश्वः ॥ ४ ॥ पुनः कीदृशे । <pratika>मदनेति ।
[^१
CC-0Pt. Chakradhar Joshi and Sons, Dev Prayag. Digitized by eGangotri