2022-10-20 05:58:05 by Dhunee_Sarayu
This page has been fully proofread once and needs a second look.
[ सर्गः १
गीतगोविन्दकाव्यम्
धूमकेतुमिव किमपि करालम् ।
केशव धृतकल्किशरीर जय जगदीश हरे ॥ १० ॥
स्यैवोपदेष्टृत्वादिज्यत्वात्तत्फलदातृत्वाच्च
नाश्चर्यम् । निन्दसीत्यत्र धीरशान्तो नायकः । तल्लक्षणम्
धीरशान्तो द्विजो वणिक्
विशेषः । <pratika> म्लेच्छेति । </pratika> हे हरे, म्लेच्छ
अपि निश्चये । त्वं करवालं खङ्गं कलयसि इति वितर्कयामि । किं वितर्के । अन्यथा
चक्रादिषु सत्सु कथं खड्गस्यैव धारणम् । किंभूतं करवालम् । भीषणम् । किमिव धूमके-
तुमिव । म्लेच्छानामुत्पातशंसिनं धूमकेतुं ताराविशेषमिव । अथवा धूमः केतुश्चि
यस्य स तम् । म्लेच्छकुलविनाशपिशुनमिव । उत्पाते हि वह्निर्धूमशिखो भवति स तु
प्रायेण रत्नमयो भवति । खड्गतेजो हि नीलभा
विधानबोधकं वेदसमूहं निन्दसि न तु सर्वमित्यर्थः । सोऽपि किमिति निन्द्यत इत्य
आह
पशूनां घातं बोधयतीत्यहह कष्टमित्येवं निन्दसीति
हेतुमाह
रागवशान्निरतहिंसाञ्जनान्दृष्ट्वा
लदर्शन
बहुप्राणिवधसाध्ययागादिकं मुक्तिविरोधित्वाच्च तेषामत्यन्तमहित
मोक्षसाधने निवृत्तिमार्गे तान्प्रवर्तयितुं
दस्य निन्दां करोषि न तु सर्वथा वेदनिन्दायामेव तवावतारतात्पर्यम् । अतएव गूढं तत्रेमं
व्यवहारमज्ञात्वा दुरात्मनां वैदिकमार्गे विश्वास इति संमोहनायैव तवैषोऽवतारपरिग्रह
इत्यवतारप्रयोजनमुक्तमिति ।
विश्वः ॥ ९ ॥ अथ कल्किनोऽवतारं स्तौति
ल्किशरीर धृतं कल्किनः शरीरं येन तादृश, त्वं जय । ननु पूर्वं मम सदयत्वमुक्तं कल्क्य-
ब
वतारे तु प्राणिवधनिरतस्य मे विरुद्धमित्यत आह
वहनिधने म्लेच्छसमूहमारणे करवालं खड्
मतिशयेन भयंकरम् । कमिव । धूमकेतुमिव औत्पातिक
रवालं पश्यतां म्लेच्छानां नाशो भवतीति करवालस्य धूमकेतुसाम्यम् । अन्यस्मिन्नप्यु
दिते धूमकेतौ औत्पातिक ग्रहविशेषे तं पश्यतां प्राणिनां विपदो भवन्तीति भावः । यद्वा
धूमः केतुश्चिह्नं यस्य स धूमकेतुर्वह्निस्तमिव । अत्रास्य खड्गस्य नीलत्वाद्धूमसाम्यम् ।
मुष्टेश्च सुवर्णमयत्वादग्निसाम्यम् । म्लेच्छनिधनेत्यत्र
त्तात्कर्मसंयोगे सप्तमी ।
लेर्नाशे
बा
वालः कृपाणवत्
CC-0 Pt. Chakradhar Joshi and Sons, Dev Prayag. Digitized by eGangotri