2022-11-04 07:07:25 by Dhunee_Sarayu
This page has been fully proofread once and needs a second look.
गीतगोविन्दकाव्यम्
प्रथयति पूतनिकैव वधूवधनिर्दयबालचरित्रम् ॥ हरिहरि० ॥ ७ ॥
श्रीजयदेवभणितरतिवञ्चितखण्डित
शृणुत सुधामधुरं विबुधा विबुधालयतोऽपि दुरापम् ॥ हरिहरि० ॥८॥
[ सर्गः ८
1
श्रितं भवन्तमधिकृत्यासमशरदूनं मल्लक्षणं जनं कथं वञ्चयसे । तद्वञ्चनादेव चित्तमपि
मलिनमनुमीयते । मलिना एवा
हे वधूवधे निर्दय, भवान्वनेषु अबलाकवलाय युवती
वाक्यानि सावधारणान्येवेति । यथा पार्थो धनुर्धर इतिवत् । अत्र मद्वधे किं विचि-
त्रम् । ममाबलाया वधः सुकर एव पूतनिका अतियुद्धमदा कंसभगिन्येव तव बालच-
रित्रं प्रथयति । बालेन यदि तादृशी प्रबला कवलिता तर्ह्यस्या अबलायाः कवलने किमा-
श्चर्यम् । अत्र स्त्रीवधो निषिद्ध इति निन्दा ।
तल्लक्षणम्
चिह्नैः कषायिता
भणितम
पुनः किंभूतम् । स्वर्गेऽपि दुरापम् । सप्तम्यर्थे तसिः ॥ खण्डितालक्षणं यथा
'
"निद्राकषायमुकुलीकृतताम्रनेत्रो नारीनख
पतिरेति गृहं प्रभाते सा खण्डितेति कथिता कविभिः पुराणैः ॥
तराजे
दनम् । कविनामाङ्कितपदप्रान्ते पाट
पुरः । रत्नावलीप्रबन्धोऽयं निबद्धः कुम्भभूभुजा ॥
सप्तदशः प्रबन्धः ॥ पदरचना जयदेवोदिता कमलावल्लभगानोचिता । कुम्भनृपेण परं
-
रिवशब्दोऽपि तादृशः ॥" इति ॥ ६ ॥ चित्तमालिन्य
विपिनेष्वबलाकवलाय कामिनीग्रसनाय भ्रमति । अत्रार्थे किं चित्रम् । न किमपीत्यर्थः ।
तत्र हेतुमाह
राक्षसी हता तस्य संप्रति कोमलाङ्गीनां मादृशां मारणे किं वक्तव्यमिति भावः ।
खण्डिता नायिका । तदुक्तं भरते
शेषविचित्रिताङ्गः । यस्याः कुतोऽपि गृहमेति पतिः प्रभाते सा खण्डितेति कथिता
कविभिः पुराणैः
कविना वर्णितं रतौ वञ्चितायाः प्रतारितायाः खण्डितायाः प्रातरागतान्यनायिकानखाङ्क-
चिह्नितप्रियाया विलापं परिदेवनं शृणुताकर्णयत । कीदृशम् । सुधातोऽपि मधुरम् ।
तत्र हेतुमाह
स्वर्गेऽपि सुलभा कृष्णकथामृतपानं तु तत्रापि दुर्लभ
भावः ।
CC-0Pt. Chakradhar Joshi and Sons, Dev Prayag. Digitized by eGangotri