2022-11-02 11:15:30 by Dhunee_Sarayu
This page has been fully proofread once and needs a second look.
९७
किमिति[^२] विषहामि विरहानलमचेतना ॥ यामि हे० ॥ ३ ॥
माँ
मा[^३]महह विधुरयति मधुरमधुयामिनी ।
कापि हरिमनुभवति कृतसुकृतकामिनी ॥ यामि हे० ॥ ४ ॥
मसमशरकीलितं वर्तते । अथवा यदिति यद्वचनेनाव्यवहितमेव सखीवचनं
परामृश्यते । यद्वचनानुसरणाय गहनं शीलितं तेन तद्वचनहेतुना मम हृदय-
मसमशरपीडितं <error>। वर्तते ।</erro><fix>वर्तते ।</fix> अत्र यच्छब्दस्याप्राधान्यात्समासेन निर्गुणत्वाच्च न प्रधा-
नत्वेनान्वयः संभवी, विवक्षितार्थासमर्पकत्वात् ॥ २ ॥ अपि च ।
तनाहं चैतन्यरहिता विह्वलत्वमाप्ता विरहानलं विषहामि । कथमिति विषहामीति । धा-
त्वन्तरमप्यस्तीत्यवधार्यताम् । तदसद्भावे भ्रान्तिर्मास्तु । तत्संदेहनिराकरणार्थं काम-
धेनावीक्ष्यताम् । अत्र विषह्य किं शक्ता
परस्मैपदिनो न सन्ति । किंविशिष्टा अहम् । इतीव हेतोः वितथकेतना वितथं केतनमा-
वासो यस्याः । प्रियशून्यत्वात् । अथवा वितथं निमन्त्रणं यस्याः सा । सखीमात्रवचनेन
हि तामनुसरणेन वा ईदृशस्य साहसस्यानुपघातात् । अथवा वितथं केतनं देहो यस्याः
प्रियाप्राप्तेः ॥ एवं सति मम मरणमेव वरं न देहधारणम् ॥ ३ ॥ अपि च ।
<pratika>मामहहेति ।
अपि च । कापि कृतसुकृतकामिनी कृपया हरिमनुभवति । एतावताऽहं मन्दभाग्या
।
वरमुत्कृष्टम् । तत्र हेतुमाह
रहिता । यद्वा । अः कृष्णस्तत्र चेतना बुद्धिर्यस्यास्तादृशी । विरहानलं विरहाग्निं किमिति
बि
विषहामि सहे । तथा च । इह मम दुःखस्य कोऽपि
मीति भावः । कीदृश्यहम् । अतिवितथकेतनातिशयेन वितथं मिथ्याभूतं केतनं गृहं यस्या-
स्तादृशी । यद्वा । अतिवितथं केतनं शरीरं यस्याः सा । तथा च । निरुपमसौन्दर्या-
लयमपीदं शरीरं तेन विना विफलमित्यर्थः । अतिवितथकेतन
पुरुषमभिसृतवतीत्येवंरूपलाञ्छनं यस्यास्तादृशी । तस्मिन्मिलिते लक्षणमपीदं न मे
दुःखाय स्यात् । संप्रति तु मृषालक्षणमात्रं मे दुःखदमिति भावः ।
काये गृहे चोपनिमन्त्रणे ।
परस्मैपदी विकल्पेन णिजन्तः पठितः । तस्य णिचोऽभावे विषहामीति प्रयोगः ॥ ३ ॥
<pratika>मामित्यादि ।</pratika> अहहेति खेदे । इयं मधुरा मनोहरा मधुयामिनी वसन्तरात्रिर्
विधुरयति विकलयति । कापि कृतं पुण्यं यया एतादृशी कामिनी हरिं कृष्णमनुभवति ।
केलिसमये पश्यति ।
'
"मधुरं सरसे ज्ञेयं स्वादुन्यपि मनोहरे
'
[^१.] "अतिवितथ
CC-0Pt. Chakradhar Joshi and Sons, Dev Prayag. Digitized by eGangotri