2023-02-27 22:44:14 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
दशावतारस्तोत्रव्याख्या ।
वतारैर्दृश्यौ भवतः । अतीतास्वण्यवतारदशासु तदनुग्रहसह-
कृतयास्मद्भावनयाध्यक्ष्येते ।
देवः । १. रङ्गस्य मध्येऽत्यूर्जत तेजोवद्दी पोऽवश्यं निवे-
शनीयो नटान् शोभयितुम्, रङ्गशालां च दीपयितुम् । नि-
शि नाटकं नाट्येत । संसारनिशीमानि नाटकानि प्रवर्त्य -
न्ते । दीपापेक्षायां देवं विहाय कोऽन्यो दीपः प्रकाशेत
तत्संनिधौ । सहस्ररश्मेरपि सन्तमसपर्व खलु भवति त-
निकटे । स्वयंप्रकाशः सो नान्यतः प्रकाश्यतामर्हति ।
तद्भासयते सूर्यो न शशाङ्को न पावकः ।' तिष्ठतु भासक-
त्वम् । स्वयमेव न भासेरस्तत्र । न तत्र सूर्यो भाति न
चन्द्रतारकम् ' तद्दूरे आत्मानं यदि भासयेयुस्तदपि तद्भासैव ।
' तमेव भान्तमनुभाति सर्व तस्य भासा सर्वमिदं विभाति '
निरतिशयदीप्तियुक्तो द्योतमानोऽनन्याधीनस्वप्रकाशो देवः
स्वयं दीपो भवत्यात्मानं सभ्यान् रङ्गं च भासयितुम् ।
२. निष्कलस्य निष्क्रियस्य शान्तस्यास्य कथं नटनसंभवः ।
क्रडिनशीलत्वादयं नटो भवति । यद्यपि सर्वेश्वरोऽयं देवन-
लोलत्वान्नानाकारभूमिकाः परिगृह्य नटति । ३. अयं विश्वस्य
सूत्रम् । अस्मिन्सर्वमिदं प्रोतं सूत्रे मणिगणा इव । लोक-
त्रय सूबधारोऽप्ययम् । सर्वानप्ययं सततं यन्त्रारूढानिव भ्राम-
वतारैर्दृश्यौ भवतः । अतीतास्वण्यवतारदशासु तदनुग्रहसह-
कृतयास्मद्भावनयाध्यक्ष्येते ।
देवः । १. रङ्गस्य मध्येऽत्यूर्जत तेजोवद्दी पोऽवश्यं निवे-
शनीयो नटान् शोभयितुम्, रङ्गशालां च दीपयितुम् । नि-
शि नाटकं नाट्येत । संसारनिशीमानि नाटकानि प्रवर्त्य -
न्ते । दीपापेक्षायां देवं विहाय कोऽन्यो दीपः प्रकाशेत
तत्संनिधौ । सहस्ररश्मेरपि सन्तमसपर्व खलु भवति त-
निकटे । स्वयंप्रकाशः सो नान्यतः प्रकाश्यतामर्हति ।
तद्भासयते सूर्यो न शशाङ्को न पावकः ।' तिष्ठतु भासक-
त्वम् । स्वयमेव न भासेरस्तत्र । न तत्र सूर्यो भाति न
चन्द्रतारकम् ' तद्दूरे आत्मानं यदि भासयेयुस्तदपि तद्भासैव ।
' तमेव भान्तमनुभाति सर्व तस्य भासा सर्वमिदं विभाति '
निरतिशयदीप्तियुक्तो द्योतमानोऽनन्याधीनस्वप्रकाशो देवः
स्वयं दीपो भवत्यात्मानं सभ्यान् रङ्गं च भासयितुम् ।
२. निष्कलस्य निष्क्रियस्य शान्तस्यास्य कथं नटनसंभवः ।
क्रडिनशीलत्वादयं नटो भवति । यद्यपि सर्वेश्वरोऽयं देवन-
लोलत्वान्नानाकारभूमिकाः परिगृह्य नटति । ३. अयं विश्वस्य
सूत्रम् । अस्मिन्सर्वमिदं प्रोतं सूत्रे मणिगणा इव । लोक-
त्रय सूबधारोऽप्ययम् । सर्वानप्ययं सततं यन्त्रारूढानिव भ्राम-