This page has been fully proofread once and needs a second look.

72
 
रत्यर्थविषयप्राप्त्या रतिस्समुपजायते ।

सौम्यत्वादभिनेया
 
इति भरतस्य वचनम् ।
 
रम्यता
 
रसः
 
ध्वन्यालोकपारिभाषिकपदकोशः
 
• सुन्दरता
 
सा वाङ्माधुर्यङ्गचेष्टितैः॥
 
""
 

इति भरतस्य वचनम् ।
 
रम्यता
सुन्दरता
 
रसः
न हि रसादृते कश्चिदर्थः प्रवर्तते । विभावानुभाव-

व्यभिचारिसंयोगाद्रसनिष्पत्तिः । को वा दृष्टान्तः इति चेत् उच्यते।

यथा नानाव्यञ्जनौषधिद्रव्यसंयोगात रसनिष्पत्तिः तथा

नानाभावोपगमात् रसनिष्पत्तिः । यथा गुडादिभिर्द्रव्यैः व्यञ्जनैः

ओषधीभिश्च षड्रसा निर्वर्त्यन्ते एवं नानाभावोपहिताः अपि

स्थायिनः भावाः रसत्वमाप्नुवन्ति । ऋषय ऊचुः । रस इति कः

पदार्थः ? अत्रोच्यते । आस्वाद्यत्वात् ।" इति मुनेर्वाक् ।
 

रसः आवरणभङ्गावच्छिन्नरत्याद्यवछिन्नचिद्रूपः अस्य -
 

शृङ्गार
 
वीर
 
अद्भुत
 
हास्य
 
बीभत्स
 
रौद्र
 
इति नव प्रभेदाः सन्ति ।
 
करुण
 

अद्भुत हास्य
भयानक
 

बीभत्स रौद्र
शान्ताः
 

इति नव प्रभेदाः सन्ति ।