2023-06-19 14:42:13 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
72
रत्यर्थविषयप्राप्त्या रतिस्समुपजायते ।
सौम्यत्वादभिनेया
इति भरतस्य वचनम् ।
रम्यता
रसः
ध्वन्यालोकपारिभाषिकपदकोशः
• सुन्दरता
सा वाङ्माधुर्यङ्गचेष्टितैः॥
""
न हि रसादृते कश्चिदर्थः प्रवर्तते । विभावानुभाव-
व्यभिचारिसंयोगाद्रसनिष्पत्तिः । को वा दृष्टान्तः इति चेत् उच्यते।
यथा नानाव्यञ्जनौषधिद्रव्यसंयोगात रसनिष्पत्तिः तथा
नानाभावोपगमात् रसनिष्पत्तिः । यथा गुडादिभिर्द्रव्यैः व्यञ्जनैः
ओषधीभिश्च षड्रसा निर्वर्त्यन्ते एवं नानाभावोपहिताः अपि
स्थायिनः भावाः रसत्वमाप्नुवन्ति । ऋषय ऊचुः । रस इति कः
पदार्थः ? अत्रोच्यते । आस्वाद्यत्वात् ।" इति मुनेर्वाक् ।
रसः आवरणभङ्गावच्छिन्नरत्याद्यवछिन्नचिद्रूपः अस्य -
शृङ्गार
वीर
अद्भुत
हास्य
बीभत्स
रौद्र
इति नव प्रभेदाः सन्ति ।
करुण
भयानक
शान्ताः
रत्यर्थविषयप्राप्त्या रतिस्समुपजायते ।
सौम्यत्वादभिनेया
इति भरतस्य वचनम् ।
रम्यता
रसः
ध्वन्यालोकपारिभाषिकपदकोशः
• सुन्दरता
सा वाङ्माधुर्यङ्गचेष्टितैः॥
""
न हि रसादृते कश्चिदर्थः प्रवर्तते । विभावानुभाव-
व्यभिचारिसंयोगाद्रसनिष्पत्तिः । को वा दृष्टान्तः इति चेत् उच्यते।
यथा नानाव्यञ्जनौषधिद्रव्यसंयोगात रसनिष्पत्तिः तथा
नानाभावोपगमात् रसनिष्पत्तिः । यथा गुडादिभिर्द्रव्यैः व्यञ्जनैः
ओषधीभिश्च षड्रसा निर्वर्त्यन्ते एवं नानाभावोपहिताः अपि
स्थायिनः भावाः रसत्वमाप्नुवन्ति । ऋषय ऊचुः । रस इति कः
पदार्थः ? अत्रोच्यते । आस्वाद्यत्वात् ।" इति मुनेर्वाक् ।
रसः आवरणभङ्गावच्छिन्नरत्याद्यवछिन्नचिद्रूपः अस्य -
शृङ्गार
वीर
अद्भुत
हास्य
बीभत्स
रौद्र
इति नव प्रभेदाः सन्ति ।
करुण
भयानक
शान्ताः