2023-06-19 14:42:19 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
102
सामान्यम्
१) समानस्य भावः।
२) जातिः।
सारूप्यम्
सर्वथा रूपसाम्यम् सारूप्यम् । द्वयोर्वस्तुनोः तुल्यरूपत्वम् ।
सिद्धरसप्रख्या
ध्वन्यालोकपारिभाषिकपदकोशः
सिद्धस्य रसस्य प्रख्या ज्ञानम् सिद्धरसप्रख्येति कथ्यते ।
सुबन्तव्यञ्जकत्वम्
असंलक्ष्यक्रमध्वनौ यदि सुबन्तविधिना रसाद्यभिव्यक्तिर्यदि
भवति तत्र सुबन्तस्य व्यञ्जकत्वमुच्यते ।
स्थायिभावः
यथा नराणां नृपतिः शिष्याणां च यथा गुरुः ।
एवं हि सर्वभावानां भावः स्थायी महानिह ॥
इति भरतमुनेर्वचनम् ।
विरुद्धैरविरुद्धैर्वा भावैर्विच्छिद्यते न यः ।
आत्मभावं नयत्यन्यान् स स्थायी लवणाकरः ॥
इति धनञ्जयोक्तिः ।
सजातीयविजातीयभावान्तरैतिरस्कृतत्वेनोप निबध्यमान
ओरत्यादिः स्थायी ! इति दशरूपकवृत्तिगतं वचनम् ।
सामान्यम्
१) समानस्य भावः।
२) जातिः।
सारूप्यम्
सर्वथा रूपसाम्यम् सारूप्यम् । द्वयोर्वस्तुनोः तुल्यरूपत्वम् ।
सिद्धरसप्रख्या
ध्वन्यालोकपारिभाषिकपदकोशः
सिद्धस्य रसस्य प्रख्या ज्ञानम् सिद्धरसप्रख्येति कथ्यते ।
सुबन्तव्यञ्जकत्वम्
असंलक्ष्यक्रमध्वनौ यदि सुबन्तविधिना रसाद्यभिव्यक्तिर्यदि
भवति तत्र सुबन्तस्य व्यञ्जकत्वमुच्यते ।
स्थायिभावः
यथा नराणां नृपतिः शिष्याणां च यथा गुरुः ।
एवं हि सर्वभावानां भावः स्थायी महानिह ॥
इति भरतमुनेर्वचनम् ।
विरुद्धैरविरुद्धैर्वा भावैर्विच्छिद्यते न यः ।
आत्मभावं नयत्यन्यान् स स्थायी लवणाकरः ॥
इति धनञ्जयोक्तिः ।
सजातीयविजातीयभावान्तरैतिरस्कृतत्वेनोप निबध्यमान
ओरत्यादिः स्थायी ! इति दशरूपकवृत्तिगतं वचनम् ।