2023-06-22 05:45:33 by jayusudindra
This page has been fully proofread once and needs a second look.
२) विलासः,परिसर्पः, विधूतं, तापनं, नर्म, नर्मद्युति, प्रशमनं,
विरोधः, पर्युपासनं, पुष्पं, वज्रं, उपन्यासः, वर्णसंहारश्च
त्रयोदश प्रतिमुखसन्धेः अङ्गानि भवन्ति।
३) अभूताहरणं , मार्गः, रूपं, उदाहरणं, क्रमः, सङ्ग्रहः, अनुमानं,
प्रार्थना, आक्षिप्तिः, तोटकं, अधिबलं, उद्वेगः, विद्रवश्च
गर्भसन्धेः त्रयोदशाङ्गानि भवन्ति।
४) अपवादः,संफेटः विद्रवः शक्तिः, व्यवसायः, प्रसङ्गः,
द्युतिः, श्रमः, खेदः, प्रतिषेधः, निरोधनं, आदानं, छादनं,
प्ररोचना चेति त्रयोदशाङ्गानि दृश्यन्ते विमर्शसन्धौ ।
५) सन्धिनिरोधः
ग्रथनं, निर्णयः, परिभाषणं, धृतिः, प्रसारः,
आनन्दः, समयः, उपगुहनं, भाषणं, पूर्ववाक्यं, काव्यसंहारः,
प्रशस्तिश्च चतुर्दश निर्वहणसन्धेः अङ्गानि भवन्ति ।
एतेषां चतुष्षष्ट्यङ्गानां लक्षणान्युदाहरणानि च
नाट्यशास्त्रे, दशरूपके, साहित्यदर्पणॆ तदितरेषु च रूपकलक्षण-
निरूपणग्रन्थेषूप्लभ्यन्ते। परन्तु लक्षणकथनावसरे ग्रन्थकर्तृषु
स्वल्पमतभेदास्तु सन्ति ।
एवंविधसन्धिसन्ध्यङ्गकल्पनेन इष्टार्थस्य रचना,
वृत्तान्तस्यानुपक्षयः, प्रयोगस्य रागप्राप्तिः, गोप्यानां विषयाणां
निगूहनं ( गोप्यगुप्तिः), आश्चर्यवदभिख्यानं, प्रकाश्यानां
प्रकाशनमिति षट् प्रयोजनानि सिद्ध्यन्ति इति मुनेः आचार्य -
विरोधः, पर्युपासनं, पुष्पं, वज्रं, उपन्यासः, वर्णसंहारश्च
त्रयोदश प्रतिमुखसन्धेः अङ्गानि भवन्ति।
३) अभूताहरणं , मार्गः, रूपं, उदाहरणं, क्रमः, सङ्ग्रहः, अनुमानं,
प्रार्थना, आक्षिप्तिः, तोटकं, अधिबलं, उद्वेगः, विद्रवश्च
गर्भसन्धेः त्रयोदशाङ्गानि भवन्ति।
द्युतिः, श्रमः, खेदः, प्रतिषेधः, निरोधनं, आदानं, छादनं,
प्ररोचना चेति त्रयोदशाङ्गानि दृश्यन्ते विमर्शसन्धौ ।
ग्रथनं, निर्णयः, परिभाषणं, धृतिः, प्रसारः,
आनन्दः, समयः, उपगुहनं, भाषणं, पूर्ववाक्यं, काव्यसंहारः,
प्रशस्तिश्च चतुर्दश निर्वहणसन्धेः अङ्गानि भवन्ति ।
एतेषां चतुष्षष्ट्यङ्गानां लक्षणान्युदाहरणानि च
नाट्यशास्त्रे, दशरूपके, साहित्यदर्पणॆ तदितरेषु च रूपकलक्षण-
निरूपणग्रन्थेषूप्लभ्यन्ते। परन्तु लक्षणकथनावसरे ग्रन्थकर्तृषु
स्वल्पमतभेदास्तु सन्ति ।
एवंविधसन्धिसन्ध्यङ्गकल्पनेन इष्टार्थस्य रचना,
वृत्तान्तस्यानुपक्षयः, प्रयोगस्य रागप्राप्तिः, गोप्यानां विषयाणां
निगूहनं ( गोप्यगुप्तिः), आश्चर्यवदभिख्यानं, प्रकाश्यानां
प्रकाशनमिति षट् प्रयोजनानि सिद्ध्यन्ति इति मुनेः आचार्य -