2023-03-05 14:59:37 by श्री अयनः चट्टोपाध्यायः
 
This page has been fully proofread once and needs a second look.
  
  
  
  ●देशी शब्दकोश
  
  
  
   
  
  
  
  १४१
  
  
  
   
  
  
  
  खेरि -- १ परिशाटन, बिखराव - 'रासी ऊणे दट्टुठुं, सव्वं णीतं व धण्णखेरिरिं वा '
  
  
  
   ( बृभा ३३५७) । २ खेद, उद्वेग । ३ उत्कण्ठा ।
  
  
  
  
  
  
  
  खेलूड –-- अनंतकाय-वनस्पति- विशेष (भ ७/।६६) ।
  
  
  
  
  
  
  
  खेल्लर– -- पाल ( आवमटी प ९२ ) ।
  
  
  
   
  
  
  
  
  
  
  
  खेल्लिय –-- हंसी-ठट्ठा ( आवचू १ पृ ४५१; दे २।७६) ।
  
  
  
   ) ।
  
  
  
  खेल्लड –-- कंद - -विशेष ( प्रसा २३८ ) ।
  
  
  
  
  
  
  
  खेविय —-- खिन्न ( उसुटी प २६४) ।
  
  
  
   
  
  
  
   ) ।
  
  
  
  खोइय– -- विच्छेदित - 'संधी खोइया' ( उसुटी प २६ ) ।
  
  
  
   
  
  
  
  
  
  
  
  खोखर –-- चाबुक, त्राजन- 'खोखरेण पिट्टित्ता' ( आवहाटी १ पृ १७४) ।
  
  
  
   ) ।
  
  
  
  खोटन –-- खटखटाना, ठोकना ( व्यभा 5८ टी प ४६ ) ।
  
  
  
   
  
  
  
  
  
  
  
  खोट्टरिका –-- खंड, अंश ( आवटि प ६९७ ) ।
  
  
  
   
  
  
  
  
  
  
  
  खोट्टिता —-- खोरक, कटोरा - 'ते गता सुवण्णस्स खोट्टिताओ गहाय'
  
  
  
   ( नंदीटि पृ १३६ ) ।
  
  
  
   
  
  
  
  
  
  
  
  खोट्टिया –-- खोरक, कटोरा - 'ते रत्तपडगवेसेणं गता सुवण्णस्स खोट्टियाओ
  
  
  
   गहाय' ( आवचू १ पृ ५५० ) ।
  
  
  
   
  
  
  
  
  
  
  
  खोट्टी —-- दासी - 'किं वा कम्मं खोट्टिपुत्ताणं ?' ( दअचू पृ २७ ; दे २१।७७)।
  
  
  
   ) ।
  
  
  
  खोड -- १ प्रमार्जन, प्रतिलेखन का एक प्रकार ( ओनि २६५ ) । २ लकड़ी का
  
  
  
   प्राकार ( बृभा ११२३ ) । ३ प्रदेश, स्थान ( ओभा ७६ ) । ४ लकड़ी
  
  
  
  
  
  
  
  का बड़ा फलक ( प्रटी प ५७ ) । ५ खूंटा ( आवचू २ पृ २२६) ।
  
  
  
   ) । ६ राजकुल में दातव्य द्रव्य, देखें – खोडभंग ( व्यभा १ टी प १० )।
  
  
  
   । ७ सीमानिर्धारक काष्ठ । ८ धार्मिक ।८ ९ खंज, लंगड़ा ( दे २।८०) ।
  
  
  
   ) ।
  
  
  
  खोडक —-- खाद्य पदार्थ विशेष, खाजा ( अंवि पृ १८२ ) ।
  
  
  
   
  
  
  
  ----
  
  
  
   
  
  
  
  
  
  
  
  खोडपज्जाली –-- स्थूल काष्ठ की अग्नि ( दे २।७०) ।
  
  
  
   ) ।
  
  
  
  खोडभंग -- राजकुल में दातव्य द्रव्य, बेगार तथा सैनिक आदि की भोजन-
  
  
  
  व्यवस्था में राजा के द्वारा दी जाने वाली छूट - 'खोडं नाम जं
  
  
  
   रायकुलस्स हिरण्णादि दव्वं दायव्वं वेट्टिठिकरणं परं परिणयणं
  
  
  
   चारभडादियाण य चोल्लगादिप्पदाणं तस्स भंगो खोडभंगो ।
  
  
  
   तं रायणुग्गहेणं मज्जायाए भंजंतो एक्कं दो तिण्णि वा सेवति जावतिय
  
  
  
  
  
  
  
  अणुग्गहो से कज्जति तत्तियं कालं सो दव्वादिसु परिहरिज्जति
  
  
  
   तावत् कालं न दाप्यतेत्यर्थ:' ( निचू ४ पृ २८०) ।
  
  
  
   ) ।
  
  
  
  खोडा –-- खोटक, वस्त्र प्रतिलेखन की एक विधि ( उ २६।२५ ) ।
  
  
  
  
  
  
  
  खोडित -- १ स्वीकृत - 'पडहओ खोडितो वहणं कारितं'
  
  
  
   
  
  
  
   ( आवचू १ पृ ३९७, ३६९८ ) । २ खंडित ( अंवि पृ २१५ ) ।
  
  
  
   
  
  
  
  Jain Education International
  
  
  
   
  
  
  
  For Private & Personal Use Only
  
  
  
   
  
  
  
  www.jainelibrary.org