2023-07-05 03:32:20 by Lakshmainarayana achar

This page has been fully proofread once and needs a second look.

उच्छ्वासः ] पदचन्द्रिका-भूषणा- लघुदीपिकासहितम् । १७७
 
स एवं मादृशेऽपि जन्तौ परिचर्यानुबन्धी बन्धुरेकः सर्व-

भूतानामलसकेन स्वर्गते श्वशुरे, ज्यायसि च श्याले चण्ड-
घोषनाम्नि स्त्रीष्वतिप्रसङ्गात्प्रागेव क्षयक्षीणायुषि, पञ्चवर्षदेशीयं

सिंहघोषनामानं कुमारमभ्यषेचयत् । अवर्धयच्च विधिनैनं

स साधुः । तस्याद्य यौवनोन्मादिनः पैशुन्यवादिनो दुर्मन्त्रिणः

कतिचिदासन्नन्तरङ्गभूताः
। तैः
किलासावित्थमग्राह्यत -

'प्रसह्यैव स्वसा तवामुना भुजङ्गेन संगृहीता । पुनः प्रसुप्ते

राजनि प्रहर्तुमुद्यतासिरासीत् । तेनास्मै [^१]तत्क्षणप्रबुद्धेन भीत्या-

नुनीय दुत्ता कन्या । तं च दे॒देवज्येष्ठं चण्डघोषं विषेण

हत्वा बालोऽयमसमर्थ इति त्वमद्यापि प्रकृतिविश्रम्भणायोपे-
क्षितः । क्षिणोति च पुरा स कृतघ्नो भवन्तम् । तमेवान्तकपुर-

 
पदचन्द्रिका ।
 

 
परिचर्यानुबन्धी सेवानुबन्धी ।
सेवानुबन्धी ।
बन्धुः सखा । अलसकेन क्षयेण ।

'क्षयस्त्वलसको मतः' इति वैजयन्ती । स्वर्गते मृते । ज्यायसि ज्येष्ठे ।
श्याले पत्नीभ्रातरि । 'श्यालाः स्युर्भ्रातरः पत्याःन्या:' इत्यमरः । 'स्यालौ' इति
वा पाठः । स्त्रीषु योषित्सु । अतिप्रसङ्गादति- योगादत्यन्तासक्तेः । 'अतियोगा-
द्वियोगाद्वा क्षयो भवति जन्मिनः' इति निदानम् । अभ्यषेचयदभिषेक-
मकारयत् । एनं सिंहघोषनामानम् । स साधुः । अद्य सांप्रतम् । यौवनोन्मादि-

नस्तारुण्योन्मादवतः । दुर्मन्त्रिणो दुष्टप्रधानस्य चण्डघोषनाम्नः । अन्तरङ्गभूता
आप्ततराः । बभूवुरित्यर्थः । तैरमात्यैः । असौ सिंहघोषः । अग्राह्यत । अबोध्यते-
त्यर्थः । अमुनेति मामुद्दिश्योक्तिः । भुजङ्गेन विटेन । संगृहीता स्वीकृता । प्रसुप्ते
निद्रां गते । प्रहर्तु मारितुम् । उद्यतासिरूर्ध्वींवीकृतखङ्गः तेन राज्ञा । अस्मै

भुजङ्गाय । अनुनीय सान्त्वयित्वा । असमर्थः कार्याक्षमः । प्रकृतयः प्रजाः । विश्र-
म्भणं विश्वासः । उपेक्षितोऽनासक्तः । क्षिणोति च क्षयिष्यति । पुरेति ।
 

 
भूषणा ।
 

 
यन्ती । ज्यायसि पूर्वजे । 'वर्षीयान्दशमी ज्यायान्पूर्वजः' इत्यमरः । पञ्चवर्षदेशीय
ईषदसमाप्तपञ्चवर्षम्। 'ईषदसमाप्तौ कल्पब्देश्यदेशीयरः' (५६७ ) अप्राश्ग्राह्यता-
बोध्यत । क्षिणोति पुरा क्षपयिष्यति । 'यावत्पुरा - ( ३४ ) इति भविष्यति

 
लघुदीपिका ।
 

 
'क्षयस्त्वलसको मतः' इति वैजयन्ती । ज्यायसि । ज्यायाश्ञ्ज्येष्ठश्चाग्रजः । अप्रा-
ग्राह्यताबोध्यत । क्षिणोति पुरा क्षयिष्यति । 'यावत्पुरा -' इत्यादिना भविष्यति
 

 
पाठा० -

 
[^
]G. 'दैवात्तत्क्षण'.