This page has been fully proofread once and needs a second look.

५४ ]
 
महाकविबाण-विरचितं चण्डीशतकम्
 
। पद्याङ्क

सं० व्या०—
१५-१६ व्याख्या
 
सं० व्या० - १५०
. सा देवी भगवतोती वो युष्माकं श्रिये सम्पदे अस्तु भवतु, यया

देव्या अरीरौ महिषाख्ये पिष्टे चूर्णिते सति जया तदीयप्रतिहारी जहास हसितवती :
,
द्युजनं स्वर्लोकं इन्द्राद्यं, किंभूतं नष्टं महिषभयेन पलायित, कथं जहास इत्येवं तदुच्यते

'जाताकिकिं ते हरेरित्या' दि, स्वस्वामिनी विजयगर्विता जया हरिशब्दं छलन्ती इन्द्र-

मुपेन्द्रं च तावत् सामान्योक्त्या द्युजनमेवं पृच्छती जहास, किं वा जाता अथवाऽभूत्

हरेरिन्द्रस्य विष्णोश्च भीर्भयं यतोऽवश्यं निश्चितं महिषतः सकाशात् हरीणां भीर्भयं

भवति, अत्र पक्षे, हरयोऽश्वा उक्ताः, अद्य अधुना इन्दोः चन्द्रस्य द्वौ कलङ्कीकौ एक-

स्तावल्लोके प्रसिद्ध एवापरस्तु पलायनकृत इति श्र<flag>अम्पा</flag>पतिर्वरुणश्चन्द्रं नष्टं

आलोक्य
धैर्यं त्यजति कातरो भवति कातरस्येदमपि स्वरूपं भवतीति भावः, छल-

पक्षे तु अपां पतिः समुद्रः स तु चन्द्रदर्शनात् सुतोत्कण्ठतया धैर्यं त्यजति चञ्चलो

भवति वेलाभिमुखं प्रसरतीति, एतदधुनाश्चर्यमिदं विचित्रं यत्ते वायो ! कम्प्यस्त्व-
यात्

यान्
यः, वायो ! पवन ! तव भवतां अन्य: कम्प्यः कम्पनीयः तत् किकिं स्वयं कम्पसे

इत्यभिप्राय:, यम ! त्वं प्रात्मयुग्यं वाहनं महिषान्नय श्रयमत्र भावः घृधृष्टो महिषो

अपरं महिषं दृष्ट्वा धावतीति ॥ १५॥
 
,
 

 
शूलप्रोतादुपान्तप्लुतमहि'[^१] महिषादुत्पतन्त्या स्रवन्त्या

वर्त्मन्यारज्यमाने सपदि मखभुजां जातसन्ध्या विमोहः ।

नृत्यन् हासेन मत्वा विजयमहमहं मानयामीतिवादी
 

यामाश्लिष्य प्रनृत्तः[^२] पुनरपि पुरभित् पार्व्वती पातु सा वः ॥१६॥

 
कुं०व० --सा पार्व्वतोती वो युष्मान् पातु रक्षतु । सा का, पुरभिन्महेश्वरः पुरं

भिनत्तीतिपुरभित्, यां आश्लिष्य पुनरपि प्रवृत्तः प्रकृष्टनृत्तो बभूव, प्रकर्षेण

नर्
त्तितुं प्रवृत्त इति यावत् । किंभूतः जातसन्ध्या विमोहः जातः सन्ध्या विमोहो यस्य

स तथा, ईश्वर: खलु सन्ध्यायां नृत्यतीति सन्ध्या भ्रमान्नृत्यन्; ननु जगतां सृष्टि-

स्थितिप्रलय हेतोभंर्भगवतः सर्वज्ञस्य कथं मोहः, तदुच्यते-
-
 
देवा अपि न जानन्ति, यावत्रन्न ध्यानमाश्रिताः ।
 
.
 

तत्वदृष्टिं समालम्ब्य, पश्यप्यन्तर्गतेन्द्रियाः ॥ इति
 
क्व सति, मखभुजां देवानां वर्त्मन्याकाशे आरज्यमाने सति अरुणीक्रियमाणे
सति, कया स्रवन्त्या रुधिरनद्या, किंभूतया महिषात् उत्पतन्त्या । किं-
भूतान्महिषात् शूलप्रोतात् शूले प्रोतः तस्मात् कथं यथा भवति । उपान्तप्लुत-
--------------
[^
] का० शूलप्रोतादुपात्तक्षतमहि ।
 

[^
] ज० प्रवृत्तः ।
 
.
 
• तत्वदृष्टि समालम्ब्य, पश्यप्यन्तर्गतेन्द्रियाः ॥ इति
 
क्व सति, मखभुजां देवानां वर्त्मन्याकाशे आरज्यमाने सति अरुणी क्रियमाणे
सति, कया स्रवन्त्या रुधिरनद्या, किंभूतया महिषात् उत्पतन्त्या । किं
भूतान्महिषात् शूलप्रोतात् शूले प्रोतः तस्मात् कथं यथा भवति । उपान्तप्लुत-