This page has been fully proofread once and needs a second look.

पद्या व्याख्या ]
 
मेवपाटेश्वर-कुम्भकर्ण-कृत-वृत्ति समेतम्
 
यस्तु प्रयुक्तङ्ते व कुशलो विशेषे,
 

शब्दान् यथावद्व्यवहारकाले ।

सोऽनन्तमाप्नोति जयं परत्र,
 

वाग्योगविद्रुश्ष्यति चापशब्दैः ॥ इति,
 

 
अलमप्रस्तुतांभिघाधानेनेत्युपरम्यते । तस्मादनेकार्थाभिधायिशब्दप्रयोगे सुमुधा बुधाः

खिद्यन्ते । ततो-
-
 
यावद्भिरर्थै: संबंधः प्राकूक्शब्दस्यावधारितः ।

तावत् स्वल्पनिराशंसः श्रुतः सन् कुरुते मतिम् ॥

 
इत्यादि, पूर्वपक्षे निक्षिप्य -
 
-
 
यद्यप्यर्थेषु सर्व्वेषु प्राक्शब्द: कुरुते मतिम् ।

तथापि तद्विवक्षार्थं विशे [17 a]षणम्पेक्षते ॥

तच्चै तद्वदने कार्थं मुख्योऽर्थः कोऽवतिष्ठताम् ।

यस्तत्र प्राकरणिकः पौर्वापर्यंगतिः कुतः ॥
 

 
इत्यादिना-
[ ४१
 
-
 
तस्मादनेकार्थत्वेऽपि विशेषणविशेष्ययोः ।

अर्थान्तरप्रतीत्यर्थं वाच्यमेव निबन्धनम् ॥

 
इति उपसंहारार्थः । अत्र श्लेषालंकारः, अत्र चनञ नञ्समासाऽसमर्थत्वदोषयोः परि-

जिहीर्षया चिरकालगलितपूर्वपरिपाठोपरि जामातृशोधनं विमुच्य बाणकृतमेव

पाठमादृत्य 'प्रास्याऽश्वान् शष्पलोभादिव हरितहरेर्न प्रसोढानलोष्मा', इत्ययमेव

पाठीठो भणितुं न्याय्य इति शिवा [शिवम् ] ॥८॥
 

 
सं० व्या०--८. सा देवी वो युष्माकं मुदे हर्षाय प्रस्तु भवतु, यस्याः पादं
प्रा

प्त्वा ह्रदमिव प्राप्य महिषः स्वस्थोऽभूत्, किमुक्तं भवतिंति यस्य ऊष्मणोपचितस्य

कृष्णपङ्कजलप्रत्युपगमेऽपि न स्वस्थता जाता, स हृदवच्चरणं प्राप्याथ स्वस्थो

भूतः, वस्त्वर्थपक्षे छलपक्षे स्वस्थो निरातुरः, किल महिषादे: हृदप्राप्त्यां ऊष्मोपगते

सति स्वस्थतेति, यः कीदृशो महिषः हरितो हरयो यस्य शष्पलोभादिव हरितवाबाल-

तृणगाद्ध र्यादिव रवेर्ग्रस्ताश्वः कवलीकृततुरग: महिषः किल ग्रसन्बुद्ध्या शप्ष्पेषु

लुभ्यतीति परमार्थ: न तु शष्पलोभादिति । पुनरपि किंभूतो यः अप्रसोढानलोष्मा

सोःप्रसोढः अनलस्य ऊष्मा ऊष्मत्त्वं येन सः तथोक्तः देवानां हि पक्षतया ऊष्माणं
 
*:
 
नं

सोढवानिति वस्त्वर्थः, कविभावस्तु प्रश्वानां ग्रसनेन भानुः स न विद्यते पूर्व-

मेवोपतप्तः स्थितः ततोऽनलस्योष्माणं न सोढवान्, अत एव शब्दच्छलतलंन<flag>व</flag> कवि: कृष्
पद्मं
णं
पङ्कं
यथेच्छन् वरुणमुपागतः इत्युक्तवान्, स्थाणीणौ शङ्करे, छलपक्षेन स्थाणी सुणौ खुंटके