This page has been fully proofread once and needs a second look.

२८ ]
 
महाकविवाण-विरचितं चण्डीशतकम्
 
[ पद्याङ्क ४-५ व्याख्या
 
विशिष्टा रक्तधाराः, देवी त्रिशूलाहतमहिषजुषो देव्या स्त्रिशूलं देवीत्रिशूलं तेनाहतः

स चासौ महिषश्च तं जुषन्ते सेवन्ते इति देवोवीत्रिशूलाहतमहिषजुष: देवी त्रिशूल-

कृतछिद्रवाहिन्यो महिषस्य लग्नास्तिस्रो रक्तधारा रुधिरधारा इत्यर्थः, किकिं क्रिय

माणास्ता:, देवी ( वै:) इत्यूह्यमानाः वितर्क्यमानाः कथमिति तदुच्यते याम्यास्तुल्य-

मित्यादि, यमस्य मृत्योः कि ( यन्ति ? ) तिस्रो जिह्वाः निःसृताः निर्गताः श्रर्थान्मुख
-
कुहरादिति, नु इति वितर्के किं कर्तुं ग्रसितु ग्रसितमतुलैस्त्रिलोकोंकीं त्रैलोक्यं अतिरसात्

अतिरागात् तुल्यमेककालं मृत्योः जिह्वात्रयं सम्भवत्येव देवानां कामरूपत्वादिति
प्र

दोषः, कि वा अथवा पदव्य स्तिस्रस्त्रयो मार्गाः, किंभूता: पदव्यः, विष्णुपद्याः

विष्णुपदं शुदृश्य मिति त्रिगृह्यपदमस्मिन् दृश्यमिति तद्विष्णोर्यत्, पुनरपि कि..
किं-
विशिष्टा: पदव्य : अरुणिता: अरुणीकृताः, काभिः कृष्णा ङ्घ्रिपद्मद्युतिभि: हेतु-

भूताभिः, स्मरारे: कामशत्रोः शङ्करस्योत अथवा तिस्रः संध्या: प्राप्ताः स्वयमेव

नुतिभि: सुभिः ( स्तुतिभिः) इत्यर्थः ॥४॥ -
 

 
पूर्वस्मिन् पद्ये त्रिशूलेन महिषहननमनुचितमभिमन्यमानः पादस्यैव तद्धनन-

सामर्थ्य दर्शयन्ना
 
ह--
 
दत्तं दत्र्प्पात्प्रहारे सपदि पदभरोत्पिष्टदेहाऽवशिष्टां
 

श्लिष्टां शृंगस्य कोटिं महिषासुर रिपोर्नू पुरग्रंथिसीम्नि ।

मुण्ष्याद्वः कल्मषाणि[^१] व्यतिकरविरतावाददानः कुमारो
 
१.
 

मातुः प्रभ्रष्टलीलाकुवलयकलिकाकर्णपूरादरेण ॥ ५ ॥
 

 
कुं. वृ.--कुमारः कार्तिकेयो वो युष्माकं कल्मषाणि पापानि मुष्यात् अपहरतु,

नाशं नयतु । श्रत्र कुमारः कल्मषाणि मुष्यादित्यनेन कुमारस्य महिषशृंगकोटिग्रहण -
-
व्याजेन देवीकर्णपूरकुवलय कलिकादानकर्तृत्त्वाभ्युपगमे भगवत्या तावता कालेन

महिषो व्यापादितः यावता सविघेधे स्थितेनापि कुमारेण तावान् व्यतिकर एक न
व न
ज्ञातः । क्षणादेव ध्वस्त इति परमेश्वर्याः सकलसमर रसिकवीर शौर्यशौण्डीर्याति
[^२]-
शायिप्रयासराहित्यं भक्तानां पापं मुष्यादिति व्यज्यते, इति कविप्रौढोक्तिमात्र-

निष्पन्नशरीरः किम्भूतः कुमारः, महिषस्य शृशृंगकोटिटिं शृंगाग्रभागं आददान:

गृह्णन्, केन मातुः पार्व्वत्याः प्रभ्रष्टलीलाकुवलयकलिका कर्णपूर भ्रमेण, कुवलयस्य

कलिका कुवलयकलिका, लीलायै कुवलयकलिका लीलाकुवलयकलिका सा चासौ कर्ण.
 
**
 
.
 
..
 
.:
 
.
 
".
 
-
 
[^
.] ज० का० कित्रिल्बिपारिगणि
 

[^
.] शुण्डा गर्योवो अस्ति प्रस्य ईरन्, स्वार्थे प्रणअण् गर्वान्विते (त्रिकाण्डशेषे धनञ्जये च)