2023-03-13 06:18:44 by manu_css
This page has been fully proofread once and needs a second look.
महाकवि-वाण-विरचितं चण्डोशतकम्
केशान् बद्ध्वाब्धिपाशै
देवानुत्सारणोत्का किल महिषहतौ मीलतो
ही
ह्रीमत्या हैमवत्या विमतिविहतये तर्ज्जिता स्ताज्जया वः ॥१
[ पद्याङ्क १९ व्याख्या
कुं० वृ०
विनाशाय भूयात्,
किंभूतया ह्रीमत्या, ह्रीर्विद्यते यस्याः सा ह्रीमती तया, इदं कर्म यन्मयाऽद्भुत-
मकारि तत्पुरुषस्य कर्त्तुर्युक्
कर्म्मख्यापने लज्जा भवत्येव । किंभूतान् देवान्
कृत्वा विहस्य
किंभूतान्, किल इति मन्ये, महिषवधे मीलतः एकीभवतः ।
उत्सारणोत्का निवारणतत्परा, पुनः किंभूता जया, धृतधनदगदा
धनदस्य गदा यया सा तथा
-
धनदहस्तयुतां गदां वेत्रस्थाने कृत्वेत्यर्
युधं विन्यस्य, हारे किल वज्रो हीरको विन्यस्यते; वज्रं हरिकरगलितं इन्द्र-
हस्ताच्च्युतं; वज्रशब्द उभयलिङ्गः । च पुनः कण्ठसूत्रे कण्ठाभरणस्थाने चक्रं विन्य-
स्थ
स्यति, पक्षे चक्रं कण्ठाभरणविशेषः, किंभूतं चक्रं, हरिकरगलितं इन्द्रहस्तात्
कृष्णकराच्च्
श्रव्वि
अब्धिशब्देनाऽत्र तदधिष्ठात्री देवता वरुणो लभ्यते । ननु कथमन्त्राsब्धिशब्देन
वरुणः प्रतिपाद्यते, यावता न केनापि अ
पाशाऽसंभवात्, तात्स्थ्यादभेदोपचाराद्वा लक्षणया वरुण उच्यते ॥१
,
.
*
+
सं० व्या०
किमर्थं विमतिवि
विहतये, तादर्थ्ये चतुर्थी ।
हिमवती (
कि
किं कुर्वती जया,
एकीभवतः, क्व महि
किलोत्सारणोत्का, विहस्योपहस्य,
लीनान्
विन्यस्येत्यादि किंभूता जया उत्सारणोत्का,
.