2023-03-13 13:35:27 by ambuda-bot
This page has not been fully proofread.
महाकविवाण-विरचितं चण्डीशतकम्
[ वृत्तिकृत: प्रशस्ति: ]
अस्ति स्वस्तिगृहं समस्तजगतां श्रीजीववापान्वयाद्-
ब्रह्मर्षेरुदयाचला दिव रविर्जातो निधिस्तेजसाम् ।
वंशः कंसनिषूदनव्रतपरप्राप्त प्रकर्षो महान्
क्रोडाहीश्वरकूर्मगोत्रगिरिदिग्रागैकधुर्यः परम् ॥१॥
तत्रानन्दपुराधिवासकलिते श्रीवाष्पनामाभवद्-
विप्रः क्षिप्रतरप्रबोधमधुरानन्दैकनिष्ठः परम् ।
यस्त्यक्त्वा वसतिं महत्तरवणां युवतो नियत्पेयिवान्
श्रीमन्नाग ह्रदाभिधं पुरवरं श्री मेदपाटावनी ।॥ २ ॥
प्रोद्यच्छ ङ्गसहस्र विस्तृतनवक्षोमध्वजास्फालन-
प्रोतोत्क्षिप्त पयोदसंहतिमिलद् ब्रह्मास्पदं भास्कर: ।
यं दृष्ट्वा स्वरथैकचक्रदलनप्रादुर्भवत्संभ्रमा
दक्षोदागमनस्त्वसौ विजयते यत्रैकलिङ्गालयः ॥ ३॥
हारीत राशिमुनिपुङ्गवपादपद्म-
सेवाप्तसम्यगपसादवरप्रसादः ।
बाष्पान्नवाय (न्वयाय ) मभिषिच्य चिरा [44b] य साख- ( ? )
नाराज्जितेन्द्रियाणां धुनिवासभूयं ( ? ) । ४ ॥
१५२ ]
तत्र क्रमाद्भव्यपरम्पराद्ये हम्मीरनामा नृपतिर्बभूव
लक्ष्मादिरत्नोद्भवनक्रमेण रत्नाकरः कल्पतरु श्रासीत ॥५॥
कल्पद्रुर्यदि भूपतिः कथमसौ दाताऽधिकं कल्पनात्
स्वर्धेनुर्यदि वा पशुः कथमिदं जानाति तच्छालनाम् ।
चिन्त'स्मा (दमा) पिन तन्वतो नृपतयोर्वाचः किमेतादृशाः
इत्थं योऽथिचर्यमितो नवनवो हम्मीरभूपोऽवहम् ॥६॥
[ वृत्तिकृतः प्रशस्तिः
चण्डिका देवी जयति सर्वोत्कर्षेरण वर्तते, किकुती देवी, चूर्णयन्ती मृद्मती, कं लुलायं
महिषं, 'लुलायो महिषो वाहद्विषत्कास सैरिभा' इत्यमरः कथं सर्वाङ्गीणं सर्वाण्यङ्गानि
सम हृत्य, कुतः चरणतः पादतः, वव भगवत्याः कुन्ते प्रासे दन्तैर्महिपेरण निरुद्ध सति,
विषाणेन शृङ्गेण धनुषि चापे मूलात (गूलात्) विमुखितज्ये विमुखीभूतमौर्वी के सति,
लाङ्गलेन पुच्छेन देव्याः प्रकोष्ठे वलयिनि वेष्टिते सति; अनु च, तस्कृपाणे खङ्गे स्वपाणैः
स्वहस्तात् पतिते सति, लोलाङ्घ्रिपतैिललितफरतल त् लोलः चञ्चलो योऽङ्घ्रिपात: पादाघात:
ललितो विभ्रमशीलो यः करः तस्य तलं तस्मात् शूले दूरं यथा भवति ऊर्व्यां
पृथिव्यां पतिते सति चरणत एव महिपं मर्दयन्ती चण्डिका जयतीति वाषयार्थः ॥ १०२॥
तत्कारणात्
T
CC-0. RORI. Digitized by Sri Muthulakshmi Research Academy
[ वृत्तिकृत: प्रशस्ति: ]
अस्ति स्वस्तिगृहं समस्तजगतां श्रीजीववापान्वयाद्-
ब्रह्मर्षेरुदयाचला दिव रविर्जातो निधिस्तेजसाम् ।
वंशः कंसनिषूदनव्रतपरप्राप्त प्रकर्षो महान्
क्रोडाहीश्वरकूर्मगोत्रगिरिदिग्रागैकधुर्यः परम् ॥१॥
तत्रानन्दपुराधिवासकलिते श्रीवाष्पनामाभवद्-
विप्रः क्षिप्रतरप्रबोधमधुरानन्दैकनिष्ठः परम् ।
यस्त्यक्त्वा वसतिं महत्तरवणां युवतो नियत्पेयिवान्
श्रीमन्नाग ह्रदाभिधं पुरवरं श्री मेदपाटावनी ।॥ २ ॥
प्रोद्यच्छ ङ्गसहस्र विस्तृतनवक्षोमध्वजास्फालन-
प्रोतोत्क्षिप्त पयोदसंहतिमिलद् ब्रह्मास्पदं भास्कर: ।
यं दृष्ट्वा स्वरथैकचक्रदलनप्रादुर्भवत्संभ्रमा
दक्षोदागमनस्त्वसौ विजयते यत्रैकलिङ्गालयः ॥ ३॥
हारीत राशिमुनिपुङ्गवपादपद्म-
सेवाप्तसम्यगपसादवरप्रसादः ।
बाष्पान्नवाय (न्वयाय ) मभिषिच्य चिरा [44b] य साख- ( ? )
नाराज्जितेन्द्रियाणां धुनिवासभूयं ( ? ) । ४ ॥
१५२ ]
तत्र क्रमाद्भव्यपरम्पराद्ये हम्मीरनामा नृपतिर्बभूव
लक्ष्मादिरत्नोद्भवनक्रमेण रत्नाकरः कल्पतरु श्रासीत ॥५॥
कल्पद्रुर्यदि भूपतिः कथमसौ दाताऽधिकं कल्पनात्
स्वर्धेनुर्यदि वा पशुः कथमिदं जानाति तच्छालनाम् ।
चिन्त'स्मा (दमा) पिन तन्वतो नृपतयोर्वाचः किमेतादृशाः
इत्थं योऽथिचर्यमितो नवनवो हम्मीरभूपोऽवहम् ॥६॥
[ वृत्तिकृतः प्रशस्तिः
चण्डिका देवी जयति सर्वोत्कर्षेरण वर्तते, किकुती देवी, चूर्णयन्ती मृद्मती, कं लुलायं
महिषं, 'लुलायो महिषो वाहद्विषत्कास सैरिभा' इत्यमरः कथं सर्वाङ्गीणं सर्वाण्यङ्गानि
सम हृत्य, कुतः चरणतः पादतः, वव भगवत्याः कुन्ते प्रासे दन्तैर्महिपेरण निरुद्ध सति,
विषाणेन शृङ्गेण धनुषि चापे मूलात (गूलात्) विमुखितज्ये विमुखीभूतमौर्वी के सति,
लाङ्गलेन पुच्छेन देव्याः प्रकोष्ठे वलयिनि वेष्टिते सति; अनु च, तस्कृपाणे खङ्गे स्वपाणैः
स्वहस्तात् पतिते सति, लोलाङ्घ्रिपतैिललितफरतल त् लोलः चञ्चलो योऽङ्घ्रिपात: पादाघात:
ललितो विभ्रमशीलो यः करः तस्य तलं तस्मात् शूले दूरं यथा भवति ऊर्व्यां
पृथिव्यां पतिते सति चरणत एव महिपं मर्दयन्ती चण्डिका जयतीति वाषयार्थः ॥ १०२॥
तत्कारणात्
T
CC-0. RORI. Digitized by Sri Muthulakshmi Research Academy